به گزارش خبرنگار گروه زندگی: نشست علمی تخصصی «فلسطین و غزه با رویکرد زن و خانواده» با حضور چند تن از نخبگان، کنشگران و فعالان رسانه برگزار شد. دکتر«منصوره‌سادات مرتضوی»؛ مدیر پژوهشکده زن و خانواده واحد تهران و دبیر این نشست، ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، موضوع فلسطین را دغدغه تمامی جهان اسلام دانست و گفت: «رخدادهای اخیر غزه، ما را بر آن داشت تا با برگزاری نشستی متفاوت، به ایده‌پردازی در این حوزه پرداخته و نتایج حاصل از آن را به عرصه عمل و میدان و کنشگران منتقل سازیم».
نخستین سخنران این نشست، «دکتر فریبا علاسوند»؛ عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده بود. وی، بحث از زنان و کودکان را نقطه عطف تحولات اخیر در غزه عنوان کرد و افزود: «این وجه از جنگ به تدریج حساسیت‌های جهانی بسیاری پدید آورده است. به طوری که در سال ۱۹۹۵، در سند موسوم به پکن، مبحث «زنان و مناقشات مسلحانه» به عنوان یک فصل، به سند مذکور ضمیمه شد و دلیل این تصمیم، رخدادهای جنگ بوسنی و هرزه‌گوین و تجاوز به عنف سازمان‌یافته به زنان با هدف تطهیر قومی در اروپا بود».
وی بهره‌برداری رسانه‌ای از این رخداد و اتفاقات مشابه در قالب فیلم و خبر را عامل گسترش این نگرانی در ابعاد بین‌المللی دانست و افزود: «از آنجا که در جنگ، عواطف تحریک می‌شوند، برنده کسی است که بتواند از این پتانسیل استفاده کند و با موج‌سواری بر تصویرسازی رسانه‌ای، از قربانی بهره گیرد».
این فعال حوزه زن و خانواده، گریزی نیز به رخداد هولوکاست زد و گفت: «آن‌هایی که روایت‌گر این واقعه بودند، بعدها با اغراق در جزئیات، از آن بهره‌های دلخواه خود را بردند».
*صهیونیست‌ها با ابزارهای رسانه‌ای خود دروغ بزرگی به خورد جهان دادند
دکتر علاسوند، روایت سر بریدن کودکان اسرائیلی از سوی حماس را دروغی خواند که صهیونیست‌ها به واسطه ابزارهای رسانه‌ای خود به خورد جهان دادند و گفت: «بعدها که این دروغ با اسناد و مدارک متعدد افشا شد، تکذیب‌های چهره‌های اثرگذار راه به جایی نبرد».
عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده در ادامه، به چند نکته قابل توجه در خصوص حضور زنان در جنگ اشاره کرد. وی نکته قابل توجه نخست را «هراس از جنگ» خواند که در زنان شدیدتر و متفاوت از مردان است. وی، این هراس را از جنس عفت و جسم زنانه دانست و خاطرنشان کرد: «این جنبه از هراس، قابلیت‌های رسانه‌ای بسیاری دارد که خصوصاً لازم است در خصوص تطهیر نژادی و یا زن مسلمان قربانی، به تصویر کشیده شود».
دکتر علاسوند، دیگر نکته قابل توجه در این حوزه را،«هراس مادرانه» عنوان کرد که در آن مادر، به واسطه زخم کودک خود، حتی آن زمان که کودک قابلیت درک آن را ندارد، رنجی مضاعف می‌برد؛ رنجی که به تنهایی قابلیت تبدیل به سوژه رسانه‌ای را داراست.
وی، مسئله پیچیده و در عین حال قابل توجه این وجه زنانه را تبدیل شدن آن به ویژگی‌های فاخری چون شجاعت، صبر و فداکاری دانست و گفت: « این ترس در حالی که امکان تبدیل به افسردگی و انزوا را دارد، به آن خصایص متعالی تبدیل می‌شود که نمونه آن در دوران جنگ تحمیلی و یا جنگ لبنان قابل توجه است.»
نشست علمی- تخصصی «فلسطین و غزه با رویکرد زن و خانواده»
*شهدای جنگ غزه آرزو، زندگی، تپش، عشق و آینده‌اند
علاسوند، به دو جنگ جهانی اشاره کرد و گفت:«در آن مقاطع تاریخی، زنان دچار استرس‌های بسیاری شدند، اما در فرهنگ مقاومت، این استرس جای خود را به صبر و مدیریت رخدادهای پیرامونی پس از شهادت می‌دهد، به طوری که در فلسطین، غزه و لبنان، مادر شهید مسلمان به مام وطن تبدیل می‌گردد».
وی با بیان اینکه گره زدن این روحیه به فعالیت‌های بزرگتر و جریان‌سازی حاصل از آن را اتفاقی استثنایی دانست و ابراز داشت: «مادر شهید به مبدأ ایمان دارد و باور به نامیرایی از ویژگی‌های بارز اوست، چراکه می‌داند دیگر روز، فرزندش را خواهد دید». دکتر علاسوند، اهالی مسن و میان‌سال غزه را افرادی توصیف کرد که با جنگ بزرگ شده و به دنیا آمده‌اند. وی فضای غزه را اینگونه توصیف کرد که ممکن است هیچ‌گاه آینده‌ای در کار نباشد و درد و رنجی بی‌پایان انتظار مردم را بکشد، با این وجود، زنان ازدواج می‌کنند و بدون نگرانی از آینده، فرزندآوری می‌نمایند، این روحیه، سبب می‌شود ایشان، درد و رنج را به فرصت تبدیل کنند. به گفته‌ی علاسوند، «این روحیه در موج جدید اسلام‌گرایی، همه‌گان را دچار شگفتی کرده که این مردم چطور می‌توانند اینقدر مقاوم باشند؟»
این فعال حوزه زنان، در بخش دیگری از سخنان خود، مقاومت و زندگی بر اساس این روحیه را اساس حیات مردم در غزه دانست و خاطرنشان کرد: «مقاومت به این معنی است که من لازم است برای زندگی، جایگزین‌های دیگر داشته باشم، و این ادامه حیات و نه سوژه است».علاسوند، نمونه این روحیه را بازی کودکان در بحبوحه‌ی جنگ دانست و وجه تمایز پدر و مادر فلسطینی را مسئله جهان‌بینی توحیدی مبتنی بر حبل الهی قلمداد کرد. به گفته وی «این پدر و مادر می‌دانند که خدا آن‌ها را می‌بیند»، لذا لازم است افراد بر این اساس فهم شوند.
به گفته عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده، تمرین این روحیه در مادر، به وی، قدرت بازگشت به ریتم زندگی معمول را می‌دهد؛ ویژگی‌ای که شاید در دیگر زنان ممکن نباشد. پایان‌بخش سخنان دکتر علاسوند، نقل وی از یک روزنامه‌نگار عرب با این مضون بود که «شهدای جنگ غزه، تنها عدد و رقم نیستند، بلکه اینها آرزو، زندگی، تپش، عشق و آینده‌اند».
*مانع انعکاس صدای مردم غزه، نبود روایت‌گر خبره است
در ادامه این نشست، کنشگران حاضر به بحث، هم‌اندیشی و بیان ایده در خصوص موضوع برنامه پرداختند. دکتر «فاطمه مهربان»، فعال بین‌الملل به جریان بیداری اسلامی اشاره کرد و عمده دغدغه دوستان در لبنان و بحرین را عدم انعکاس صدای آن‌ها اعلام کرد. وی لازمه انعکاس این پژواک را کار رسانه‌ای و ایده‌پردازی دانست و گفت: «زن فلسطینی می‌تواند نقطه آغاز این حرکت باشد».
دکتر «کمیل حسینی»، مدیر موسسه آرمانا و مجمع فعالین خانواده دیگر حاضر در این نشست، گریزی به آرزوهای بزرگ و نبود اسباب تحقق آن زد و گفت: «به دنبال ایجاد موج هستیم، اما ابزار آن را در اختیار نداریم». وی عمده مانع انعکاس صدای مردم غزه را نبود، روایت‌گر خبره در این حوزه دانست و بر آموزش، تولید محتوا، حمایت از کنش‌گری فعال و جریان‌سازی تأکید کرد.
در ادامه، زینب شریعت‌مداری، مسئول بین‌الملل جبهه فرهنگی انقلاب به این حقیقت اذعان کرد که در تربیت و آموزش خود، تاکنون نتوانسته‌ایم، ردپا و فردایی برای فرزندان‌مان خلق کنیم. وی رویای کودک فلسطینی را ساختن فلسطین عنوان کرد و این پرسش را مطرح کرد که «آیا می‌توان در زن و کودک فلسطینی، این آرمان را که از اهل تسنن برنمی‌آید انتقال داد؟»
*مردم فلسطین در پی تثبیت هویت خود هستند
دکتر «شیوا مقدم»، مدیر فرهنگسرای خانواده شهرداری تهران، دیگر فعال حاضر در این نشست، از ضعف در تولیدات فضای مجازی انتقاد کرد و لازمه توفیق و دیده شدن در آن را استفاده از زبان بین‌المللی دانست. مقدم، استفاده از ابزار سینما، موسیقی و نظایر آن را در این مسیر مهم برشمرد و گفت: «با پای کار آوردن هنرمندان جوان و تحریک احساسات می‌توان به این هدف نائل شد، چرا که مردم فلسطین در پی تثبیت هویت خود هستند که این خود، نیازمند حمایت و تقویت است».
در ادامه سخنان فعالان حوزه زنان حاضر در این نشست، خانم دکتر حجازی، به رویکرد مطلوب جمهوری اسلامی نسبت به مسئله فلسطین در اوایل انقلاب اشاره و از عدم تداوم آن در دهه‌های بعد انتقاد کرد. وی جنبه سخت‌افزاری حمایت جمهوری اسلامی از مسئله‌ی فلسطین را مهم برشمرد، با این وجود جنبه نرم‌افزاری این حمایت را ضعیف قلمداد کرد. دکتر حجازی، این عقب‌ماندگی را پاشنه آشیل جریان‌سازی در داخل و عامل پس‌رفت در جهان خارج دانست و لازمه جبران آن را آغاز جهاد تبیین و توجه به ظرفیت رسانه دانست.
«مریم رامادان» از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از دیگر حضار این نشست، سخن خود را با نقل‌قولی از رهبر انقلاب آغاز کرد و گفت: «مردم فلسطین با وجود مخاطرات بسیار، به آینده بسیار امیدوار هستند و این روحیه، فطرت‌های بیدار جهانی را نیز به سوی خود جلب کرده است، لذا بر ماست تا نگاه به آینده را میان مردم فلسطین ترویج کنیم که لازمه‌اش برنامه‌ریزی و کار رسانه‌ای است».
حجت‌الاسلام و المسلمین «زیبایی‌نژاد»
*جهان امروز با کشتار فلسطینی‌ها در حال مشاهده رسوایی تمدن غرب است
پایان‌بخش این نشست، سخنان حجت‌الاسلام و المسلمین «زیبایی‌نژاد»، رئیس پژوهشکده زن و خانواده بود. وی، سخنان خود را از دو حوزه چگونگی تبدیل تهدید به فرصت، و ایجاد مزیت با هدف جایگزینی ضعف‌ها آغاز کرد و گفت: «در این جنگ، تاکنون حدود ۱۰ هزار نفر کشته‌اند، حال چطور می‌توان این تعداد شهید را به فرصت تبدیل کرد؟»
وی در ادامه، ضمن اشاره به «فتح گفتمانی»، از آغاز چرخش گفتمانی سخن گفت که در حال تغییر از مفهوم ملت به امت است. زیبایی‌نژاد، گریزی نیز به سطح‌بندی جدید در شرف تکوین زد و این پرسش را مطرح کرد که «چطور می‌توانیم در سطحی جدید به یاری مستضعفان بشتابیم؟».
رئیس پژوهشکده زن و خانواده، قرار گرفتن در متن تحولات آخرالزمانی و عامل تشدید آن را نتیجه‌ی اقدامات رژیم صهیونیستی دانست و گفت: «جهان امروز با کشتار زنان و کودکان فلسطینی، در حال مشاهده رسوایی تمدن غرب است، لذا بر ماست تا این رسوایی را بازشناسی کنیم».
این پژوهشگر حوزه زنان بر لزوم زیر سوال بردن نظام تربیت لیبرال تأکید و خاطرنشان کرد: «ظرفیت‌ها در محیط ابتلا ایجاد می‌شوند و از آن جهت است که خانواده فلسطینی از پس مقاومت، در متن ماجرا و مهم قلمداد می‌شود». وی در بند پایانی سخنانش، عمده دغدغه‌ی خود را غفلت از ظرفیت‌های کوچک و عادت به برنامه‌ریزی‌های راهبردی بلندمدت اعلام کرد».
دکتر فریبا علاسوند در جمع‌بندی سخنان خود خاطرنشان کرد «می‌توان با تکیه بر قابلیت اصحاب رسانه، بر جنبه‌ی تراژیک مسئله‌ی فلسطین مانور داد. ضمن آنکه فهم موجود از مسئله‌ی فلسطین، حاکمیتی است، در حالی که لازم است رخدادهای مرتبط با آن، انسانی و مردمی نیز درک شود».
در پایان این نشست، «منصوره‌سادات مرتضوی»، دبیر برنامه، از آمادگی پژوهشکده زن و خانواده در انتقال مباحث و ایده‌های مطرح شده به کنشگران حاضر در میدان خبر داد و بر ایجاد جریان فرهنگی با الگوگیری از مقاومت زنان و خانواده‌ی فلسطینی تأکید کرد.
پایان پیام/
