گروه زندگی؛ فاطمه زهرا نصراللهی: دانش آموختگان و تحصیل کردههای حوزه مد و پوشاک به خط شدند تا لباسی طراحی کنند که هم رنگ و بوی ایرانی-اسلامی داشته باشد و هم برای جوان و نوجوان امروزی جذابیت داشته باشد. لباسی که اصالت اقوام ایرانی را که رو به انقراض و فراموشی است احیا کند. در هر کشوری پوشاک نشان دهنده هویت و منعکس کننده فرهنگ آن دیار است. در همین راستا کارگروه مد و پوشاک به میدان آمده است و انگیزهای برای تحصیل کنندگان این رشته ایجاد کرده است تا با استفاده از این قشر مد ایرانی- اسلامی را احیا کنند.
مقام معظم رهبری درباره مد و مدگرایی فرموده است: «بنده با مُد خیلی موافقم، جزو آدم هایی هستم که به مد گرایش دارم، اما مدی که از داخل جوشیده باشد؛ چون مد ابتکار و نوآوری به چیزی که از بیرون بیاید، مد آرایش مو و لباس و حرف زدن ما، همهاش دارد از بیرون می آید که این درست نیست.»
بر همین اساس روز گذشته نشست خبری جشنواره مد و لباس با حضور «سجاد لطفی»، سرپرست دبیرخانه کارگروه مد و لباس، «محمدحسین آشتیانی» مسئول واحد آموزش و پژوهش کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور به همراه جمعی از اساتید دانشگاه در خبرگزاری ایسنا برگزار شد. در حاشیه این نشست از پوستر فراخوان حمایت از پایان نامه و تحصیلات تکمیلی حوزه مد و لباس نیمسال تحصیلی ۱۴۰۲ -۱۴۰۳ رونمایی شد. در این گزارش به آنچه در این نشست گفته شد، میپردازیم.
فراخوان حمایت از دانشجویان توسط کارگروه مد و لباس
*انگیزهای برای احیای پوشاک ایرانی-اسلامی
بر اساس آنچه «سجاد لطفی»، سرپرست دبیرخانه کارگروه مد و لباس گفته است؛ کارگروه مد و پوشاک از پایان نامههایی که در چهار موضوع حوزه مدست فشن، ظرفیت هوش مصنوعی در مد و لباس، نوآوری و خلاقیت در نقوش و آرایههای لباس اقوام ایرانی و پژوهشهای راهبری در عرصه حجاب با رویکرد پوشش ایرانی اسلامی هستند، حمایت میکنند.
مدست فشن (Fashion Modest) یا به اصطلاح بهتر مد متواضع یا عفیفانه، یک جریان در صنعت مد و لباس است که بر پوشش متناسب با ارزشهای اخلاقی و دینی تمرکز دارد. اما در ایران کمتر از یک دهه است که وارد این حوزه شدهایم و از نظر مطالعاتی در کشور ما امر غریبی است. اگر بخواهیم در مد عفیفانه و باوقار وارد شویم، باید لغت مدست فشن را تبیین کنیم که هنوز این اتفاق نیفتاده است. برای تبیین این موضوع نیاز است که فضای علمی دانشگاه به یاری اکوسیستم مد و پوشاک ایرانی بیاید و بتواند این موضوع را تبیین کند و حتی نظام حکمرانی کشور همراه باشد.
در راستای ایجاد انگیزه برای تحصیل کردههای حوزه مد و پوشاک کارگروه مد و پوشاک با همکاری یکی از مؤسسات خصوصی وابسته خود در نظر دارد تا پایان آبان ماه یک همایش و رویدادی را در زمینه هوش مصنوعی در حوزه حد و لباس برگزار کند. اواخر آبان ماه بخش خصوصی مد و پوشاک رویدادی در حوزه هوش مصنوعی در مد و لباس برگزار میکند.
* تلاش برای استفاده از لباس اقوام در زندگی روزانه مردم
موضوع هوش مصنوعی بر اساس گفتههای آشتیانی مسئول آموزش کارگروه مدل و لباس یک موضوع میان رشتهای است که محور اول آن فعالان و اساتید و پژوهشگران مد و لباس در دانشگاههای اصلی و مرکزی در حوزه مد و لباس هستند و محور دیگر نخبگان و دانشجویان رشتههای علوم انسانی و رشتههای مربوط به فناوری خصوصاً در زمینه هوش مصنوعی است. به همین دلیل این فراخوان معطوف به دانشگاه مد و لباس نیست گرچه محوریت اصلی با آنهاست و داوران هم از اساتید مد و لباس هستند.
به همین منظور لازم است نخبگان مد پوشاک در حوزهی هوش مصنوعی و سایر حوزههای میان رشتهای و نوآوری و خلاقیت در نقوش و ارائههای لباس اقوام به صحنه بیایند. متأسفانه خیلی از ظرفیتهای مد و لباس اقوام در حال نابودی است. درحالی که بیش از ۱۷۰ رودوزی سنتی داریم. بر اساس گفتههای آشتیانی پیش بینی شده با توجه به تغییر نسل و مشکلات کنونی بسیاری از آنها در آستانه انقراض باشند. کارگروه مد و پوشاک به این فکر هستند که به طریقی بتوانیم با حفظ اصالت لباس اقوام اینها را در لباس روزآمد و لباس روزانه مردم بیاوریم، البته این امر تا به امروز به دلایل مختلف محقق نشده و تنها مسئله آن طراحی نبوده است.
با تغییر نسل و مشکلات کنونی بسیاری از لباسهای اقوام در آستانه انقراض هستند.
* حمایت تا سقف۲۰ میلیون از مقطع دکتری و ۱۲ میلیون کارشناسی ارشد
پژوهشهای راهبردی حجاب، مباحث الهی و سیاسی و میان رشتهای هم در این عرصه مورد توجه است. در همین راستا کارگروه مد و پوشاک با «فراخوان حمایت از پایاننامه تحصیلات تکمیلی مد و پوشاک به میدان آمده است. به آشتیانی در مقاطع دکتری و ارشد، ده نفر مورد حمایت قرار میگیرند و حداکثر هر پایان نامه تا سقف ۲۰ میلیون تومان توسط کارگروه حمایت میشوند. همچنین ۲۰ درصد از این هزینهها مربوط به استاد راهنما و تلاش او برای کمک به دانشجو است. به دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد هم تا سقف ۱۲ میلیون تومان کمک هزینه تعلق میگیرد.
دانشجویان واجد شرایط برای سال تحصیلی ۴۰۲ تا ۱۴۰۳ باید تا ۱۶ آذر اطلاعات اولیه را به کارگروه مد و پوشاک اعلام کنند. کارگروه مد پوشاک هم وقتی فرم اولیه را تحویل گرفت با بهرهگیری از اساتید و مشاورهای مربوط دانشجویان مورد تایید را به اساتید مربوط وصل میکند. در این راستا دو نکته تسهیلگر توسط کارگروه مد و پوشاک تعبیه شده است؛ یکی از موسسات و مدارس بارز طراحی مد و لباس هم به صورت رایگان به افرادی که پایان نامههایشان از طرف کارگروه مد و پوشاک تایید شده معرفی میشود تا این مدرسه و به صورت رایگان مشاورههای لازم را انجام دهد.
کارگروه مد و پوشاک درصدد است تا حلقه گم شده بین اساتید و دانشجویان را ایجاد کند تا دانشجویان با کمک تجربهی اساتید اقدامات لازم را در راستای مد ایرانی- اسلامی ارائه دهند، بنابراین دانشجویان فقط حمایت مالی نمیشوند بلکه حمایت معنوی هم مد نظر کارگروه مد و لباس است. به گفتهی آشتیانی در دی ماه هم برای نیمسال تحصیلی دوم موضوعات مد نظر کارگروه مد و پوشاک اعلام میشود.
کارگروه مد و پوشاک با یک مجله قرارداد بسته است تا در دو جلد ترجمه مقالاتی که در حوزه فناوری مد و لباس و مدست فشن و موضوعات مربوطه است، به آنها بپردازند. امر قبل از اتمام امسال رونمایی میشود. دو کتاب هم در این حوزه ترجمه شده است و در مرحلهی ویراستاری قرار دارد.
از پوستر فراخوان حمایت از پایان نامه و تحصیلات تکمیلی حوزه مد و لباس نیمسال تحصیلی ۱۴۰۲ -۱۴۰۳ رونمایی شد.
*حتی یک خط از نوع پوشش ایرانی در دایرة المعارفهای بین المللی نمیبینیم!
در این نشست «محبوبه الهی» مدیرگروه طراحی پارچه و لباس دانشگاه شریعتی حضور داشت. آنطور که الهی گفت؛ بحثهای مربوط به پژوهشهای مد و لباس جایگاهی که باید را ندارد خلاءهای زیادی وجود دارد و شاید دلیل اصلی برای اینکه دانشجوهای ما ایده و خلاقیت لازم را ندارند این است که بحث پژوهشی جدی گرفته نمیشود. الهی خواستار حمایت از مقطع کارشناسی شد، چراکه به اعتقاد او بار علمی در بخش عملی بیشتر است و بخش عملی در کارشناسی شکل میگیرد و در مقطع کارشناسی ارشد فعالیت عملی به آن صورت وجود ندارد. بنابراین میتوان از بچههای توانمند که ایدهها و فعالیتهای لازم را دارند، خلاءهای حوزهی مد و پوشاک پر کرد.
در حالی که شاهد چاپ دایرة المعارفهای بین المللی شش جلدی به زبان انگلیسی در حوزههای مرتبط با مد و لباس هستیم. اما کمکاری در حوزه لباس به اندازهای است که در دایرةالمعارف بینالمللی به مد و لباس دورافتادهترین قبایل آفریقایی هم اشاره شده است، اما حتی یک خط از نوع پوشش ایرانی در آن نمیبینیم. اکنون حمایت از پایاننامهها برنامه خوبی است، اما به شرطی که تنها در حد اینکه پولی به دانشجو داده شود، باقی نماند و خروجی آن را در فرهنگ و تغییر نگرش مردم مشاهده کنیم.
در مقاطع دکتری و ارشد، ده نفر مورد حمایت قرار میگیرند وهر پایان نامه از ۱۲ تا ۲۰ میلیون تومان توسط کارگروه حمایت میشوند.
* به دلیل مشکل مالی خلاقیت و هنر به هرز میرود/ چیزی به نام لباس نوجوان نداریم!
«منصور زاده» مدیر گروه دانشگاه فرشچیان هم در این نشست حضور داشت که معتقد بود برای جلوگیری از ولنگاری در حوزه مد و پوشاک باید ابتدا باید برای اساتید این رشته انگیزه ایجاد شود و به اساتید این حوزه بیشتر بها داده شود.
«اسدی» استاد دانشگاه هم در این نشست حضور داشت که معتقد بود؛ بچههای توانمندی در حوزهی مد و پوشاک داریم اما متاسفانه خلاقیت و هنر به هرز میرود. چون دانشجوها مشکل مالی دارند به همین دلیل در حوزه و شغلی قرار میگیرند که با رشتهی خودشان مطابقت ندارد. بچههای توانمند باید مورد حمایت قرار بگیرند.
نبود نظارت صحیح بر سایزبندی لباسها هم موضوع دیگری بود که این استاد دانشگاه اعلام کرد، همچنین دغدغهی دیگر حوزه مد و پوشاک به بیان اسدی لباس نوجوان است. اینکه ما لباس نوجوان نداریم. در واقع لباس نوجوانها همان لباس کوچک شدهی بزرگسال است که استفاده میشود در حالی که هیچ مطابقتی با روحیه نوجوان ندارد و آنها لباس را دوست ندارند. با این کار ما ناخودآگاه داریم به بچه آموزش غلط میدهیم که بزرگتر از سن خودشان فکر کنند.
*مبلغ ۲۰ میلیون کمک حمایت مالی از دانشجویان کم است
«فاطمه همتی» مدیر گروه دانشگاه پارس و علم و فرهنگ هم از اساتید دیگری بود که در این نشست حضور داشت که مبلغ ۲۰ میلیون کمک حمایت مالی از دانشجویان را مبلغ کمی اعلام کرد، چراکه در برخی از حوزهها دانشجوها اساتید باید کالکشنهای کاملی از بچهها تقاضا کنند و این مبلغ خیلی برایش کم است. چراکه پایان نامهای داریم که فقط بخش عملی آن ۲۰ میلیون تومان هزینه میشود.
به اعتقاد همتی بهتر بود به جای این مبلغ یک پل ارتباطی میان دانشجویان با نمایشگاهها و میراث فرهنگی و کارخانهها ایجاد شود.
همتی با ذکر مثالی از موضوع «مد پایدار» که در مقابل مد سریع یا فست فشن قرار دارد که بزرگترین آسیب را به محیط زیست میرسانند. در این مد قرار بود دانشجو از ضایعات پارچه استفاده کند. اما دانشجو به دنبال ضایعات پارچه از این کارخانه به آن کارخانه رفت، اما هیچ کارخانهای با او همکاری نکرد و در نهایت مجبور شد خودش پارچه بخرد. در حالی که رسالت از اول این بود که از دور ریز پارچههای کارخانهها استفاده شود و اشافه خرج نشود. بنابراین بهتر است یک پل ارتباطی میان دانشجویان با صنعت ایجاد شود.
در پایان هم قرار شد به گفته لطفی سرپرست دبیرخانه کارگروه مد و لباس، بر موضوع حمایت از مقطع کارشناسی هم یک بازنگری شود و به فراخور رشته هر جایی که نیاز به حمایت باشد، مداخله شود و حمایتهای کامل را از پایان نامههای مقطع کارشناسی انجام شود. اما برای بحث هزینهها هم کارگروه مد و پوشاک هم محدودیتهای خاص خودش را دارد و نمیتواند به صورت کامل هزینه پژوهش را ارائه دهد.
پایان پیام/
