زهرا حامدی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ساوه اظهار کرد: پوکی استخوان یک نگرانی عمده برای سلامت عمومی است و افزایش خطر شکستگی استخوان و بار اقتصادی سنگینی که بر خانواده تحمیل میکند بسیار زیاد است.
وی افزود: این بیماری در زنان یائسه و افراد مسن شایع‌تر است و تحت تأثیر عوامل غذایی، سبک زندگی و برخی عوامل ثانویه است، اگرچه داروهای زیادی برای درمان پوکی استخوان در دسترس است، اما این درمان‌ها با عوارض جانبی همراه بوده و درمان قطعی نیستند.
کارشناس تغذیه دانشکده علوم پزشکی ساوه با بیان اینکه مداخلات غذایی برای پیشگیری از پوکی استخوان بسیار مهم است، تصریح کرد: مصرف اسیدهای چرب اشباع می‌تواند به طور قابل توجهی خطر شکستگی لگن را افزایش دهد، در دستورالعمل‌های غذایی توصیه می شود که مصرف چربی اشباع شده باید کمتر از ۱۰ درصد کالری در روز باشد، چربی اشباع در چربی‌های حیوانی، دمبه، کره، کله پاچه وجود دارد.
حامدی‌فر ادامه داد: مصرف بیشتر چربی‌های غیر‌اشباع نیز از موارد افزایش پوکی استخوان است و شواهد نشان داده است که امگا ۳ نقش مفیدی در تشکیل استخوان، حفظ کیفیت استخوان و بازسازی استخوان دارند و امگا 3 در ماهی، غذاهای دریایی، انواع مغزها بویژه گردو وجود دارند.
وی با اشاره به مصرف پروتئین‌های لبنیاتی بیان کرد: منابع لبنی پروتئین نسبت به سایر پروتئین‌های غیرلبنی تأثیرات بهتری بر اسکلت دارند که به دلیل کیفیت بالای پروتئین لبنی و نیز به دلیل بالا بودن محتوای کلسیم و ویتامین D آن باشد، اما مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی مثل گوشت به دلیل مشارکت در دفع کلسیم تاثیر منفی بر سلامت استخوان دارد.
سویا حاوی ماده‌ای به نام فیتواستروژن است فیتواستروژن‌ها گروهی از مواد طبیعی با ساختاری شبیه به استرادیول که هورمون دوستدار تراکم استخوان است، هستند
کارشناس تغذیه دانشکده علوم پزشکی ساوه پیرامون تاثیر مصرف سویا در کاهش ابتلا به پوکی استخوان گفت: سویا حاوی ماده‌ای به نام فیتواستروژن است فیتواستروژن‌ها گروهی از مواد طبیعی با ساختاری شبیه به استرادیول که هورمون دوستدار تراکم استخوان است، هستند. شواهد نشان داده است که درمان با فیتواستروژن‌ها می تواند BMD یا همان تراکم استخوان را افزایش دهد و به طور بالقوه از پوکی استخوان محافظت کند.
حامدی‌فر از پره‌بیوتیک به عنوان منبع غذایی موثر نام برد که باید را در برنامه غذایی گنجانده شود و افزود: پره‌بیوتیک‌ها به طور کلی به موادی گفته می‌شوند که می‌توانند توسط فلور میکروبی روده افراد استفاده شوند و سپس به موادی تبدیل شوند که برای سلامت میزبان مفید هستند، در واقع پره بیوتیک‌ها نوعی فیبر هستند که بدن قادر به هضم آنها نیست ولی غذای مناسبی برای باکتری‌های مفید موجود در روده هستند، شواهد نشان داده است که پره‌بیوتیک‌ها در حفظ سلامت اسکلتی بسیار مهم هستند و سبب حفظ سلامت اسکلتی، بهبود جذب مواد معدنی و جلوگیری از تحلیل استخوان می‌شوند و اثرات ضدالتهابی دارند، پره‌بیوتیک‌ها در موادغذایی مانند موز، ریشه کاسنی، سیر، پیاز، تره فرنگی، مارچوبه، جو و سیب به فراوانی یافت می‌شوند.
وی با تاکید بر استفاده از رژیم غذایی مدیترانه‌ای تشریح کرد: رژیم غذایی مدیترانه‌ای به عنوان یکی از سالم‌ترین الگوهای غذایی در سراسر جهان در نظر گرفته می‌شود که دارای ویژگی‌های مصرف زیاد سبزیجات، میوه‌ها، آجیل، غلات، حبوبات، ماهی و روغن زیتون و همچنین مصرف کم گوشت و مرغ است و ثابت شده است که رژیم غذایی مدیترانه‌ای اثرات مفیدی بر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و چاقی دارد. مطالعات نشان داده شیوع نسبتاً کم پوکی استخوان در کشورهای مدیترانه‌ای یا افرادی که به الگوی رژیم غذایی مدیترانه‌ای پایبند هستند رخ داده است، داشتن این رژیم کمک زیادی به میانسالان و سالمندان میکند که از خطرات بسیاری از بیماری های مزمن بکاهند.
سرخ کردنی و فست فود استخوان‌ها را پوک میکند
کارشناس تغدیه دانشکده علوم پزشکی ساوه بیان کرد: سرخ کردنی و فست فود استخوان‌ها را پوک میکند ورژیم غذایی مشابه غربی‌ها که دارای ویژگی‌های مصرف زیاد گوشت قرمز، گوشت فرآوری‌شده مثل سوسیس و کالباس، غلات تصفیه شده، محصولات لبنی پرچرب، نوشیدنی‌های با قند بالا، غذاهای سرخ شده و شیرینی‌ها و همچنین مصرف کم میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، آجیل و غلات کامل است.
وی خاطر نشان کرد: متاسفانه این سبک زندگی در بسیاری از جوانان مطرح بوده و عواقب زیادی در آینده برای آنها خواهد داشت، مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده است که سبک رژیم غربی با بسیاری از بیماری‌های متابولیک مزمن مانند چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط مثبت دارد و همچنین اثر مضری بر توده استخوانی داشته و به طور بالقوه منجر به بروز پوکی استخوان می شود.
کارشناس تغذیه دانشکده علوم پزشکی ساوه تاثیر این مواد سرخ کردنی و فست فودها و نیز مصرف کم میوه سبزی و پروتئین های گیاهی و لبنیات به خصوص در نوجوانان که در مرحله ذخیره تراکم استخوانی هستند را بسیار پرخطرتر از گروه های دیگر سنین دانست و گفت: نوجوانان و کودکان خود را تشویق به مصرف غذاهای سالم و حذف و یا کاهش فست فود کنند.
پایان پیام
