خبرگزاری فارس ـ محمدرضا اسماعیلی ـ خبرنگار اعزامی به نمایشگاه بین‌المللی کتاب بغداد: در گزارش‌های قبلی تعداد ناشران شرکت کننده از ۱۸ کشور مختلف را به تفکیک آوردیم که از این بین کشور مصر بیشترین تعداد شرکت کننده را داشت. به همین دلیل به غرفه‌های ناشران مصری سری زدیم. آثار موجود در غرفه‌های ناشران مصری بسیار متفاوت‌تر از ناشران سایر کشورهای عرب زبان بود. چه به لحاظ محتوایی و چه به لحاظ طراحی و گرافیک جلد.
ناشران مصری با مانگا شناخته می‌شوند!
البته آثار ترجمه‌ای جهان نیز چه در فضای رمان کلاسیک و چه در ادبیات روانشناسی به‌روزتر و با رنگ و لعاب بیشتری از سایر کشورهای عرب زبان حضور داشت. نکته قابل توجه دیگر این است که بیش‌تر ناشران مصری آثاری از کشور ژاپن را ـ که به اصطلاح مانگا گفته می‌شود ـ موجود داشتند.
علاوه بر اینکه آثاری از مانگا موجود بود، پوستر شخصیت‌های ژاپنی را هم به فروش می‌گذاشتند که این اتفاق فقط و فقط در غرفه ناشران مصری رخ می‌داد. اما نکته قابل توجه این است که آثار مربوط به جریان چپ نیز در نمایشگاه کتاب بغداد به شدت محدود بود؛ طوری که من در یک یا دو غرفه از آثار چپی‌ها را مشاهده کردم. این در صورتی است که اگر در راستای انقلاب از کتابفروشی‌ها بازدیدی داشته باشیم، بیش‌تر آثار تاریخی و سیاسی معاصر مربوط به جریان چپ است. البته کتب روانشناسی و موفقیت ترجمه‌ای همانطور که در کشور ما خواهان بسیار زیادی دارد، در میان کشورهای عرب زبان نیز مورد توجه است.
ناشران مسیحی هم حضور داشتند
تفاوت آثار روانشناسی و سایر کتب نشان می‌داد که ناشران در طراحی‌های جلد برای این نوع آثار وقت بیشتری صرف کرده بودند؛ به طوری که نشرهای عربستانی و اماراتی این آثار را با طراحی جلدهای فانتزی و رنگ‌های متنوع‌تری پوشش می‌دادند. البته ناشران مصری علاقه زیادی به آثار مانگا و شخصیت‌های کره‌ای و ژاپنی دارند، طوری که تصاویری از شخصیت‌های داستانی مانگا را به فروش می‌گذاشتند. البته از مصر ناشران مسیحی شرکت کرده بودند که فقط آثار دینی مربوط به خودشان را می‌فروختند.
بخش دیگری از نمایشگاه که مورد توجه من قرار گرفت، نظرسنجی تمدید نمایشگاه در روزهای پنجشنبه و جمعه به صورت دستی از ناشران شرکت کننده بود. اینکه آیا شما راضی به تمدید هستید یا خیر؟ و غرفه‌دار باید نظر مثبت و منفی‌اش را در کاغذ ثبت می‌کرد که اکثر ناشران موافق تمدید نمایشگاه کتاب بغداد بودند. همینطور هم شد!
این دوره از نمایشگاه برای روزهای پنجشنبه و جمعه تمدید شد. یکی دیگر از نابلدی‌های نمایشگاه کتاب بغداد این بود که ۱۰ روز زمان نمایشگاه را طوری برنامه‌ریزی نکردند که دو تا پنجشنبه و جمعه را در خود پوشش بدهد؛ این در صورتی است که نمایشگاه کتاب تهران طوری برنامه‌ریزی می‌شود که دو پنجشنبه و جمعه را درون خود پوشش بدهد.
بخش بین‌المللی و آژانس ادبی تعریف شده نیست
با توجه به اینکه در نمایشگاه کتاب بغداد چیزی به عنوان حق رایت و آژانس ادبی وجود ندارد، اما حضور ایرانی‌ها برای تبادل و رایزنی به شدت کمرنگ بود و باید شاهد این اتفاق باشیم که ما بتوانیم از ظرفیت اقتصادی صنعت نشر کشورهای عرب زبان که نزدیک به ۶۰۰ میلیون مخاطب دارد، بهترین بهره و استفاده را ببریم. حال باید ببینیم اگر می‌توانیم در ادبیات داستانی ورود پیدا کنیم از این شاخه و اگر خیر در ادبیات و کتاب‌های علمی و فقهی این اتفاق بیفتد، اما در غرفه ناشران عراقی تاریخ سیاسی معاصر ایران نیز تألیفات بسیاری وجود دارد.
باید به ظرفیت نشر ۶۰۰ میلیونی اعراب توجه کنیم
کشورهای عرب زبان ۶۰۰ میلیون جمعیت دارند که همین عدد ظرفیت اقتصادی خوبی را می‌تواند برای صنعت نشر کشور ما به وجود آورد و اکثر ناشران ایرانی هم که در نمایشگاه حضور داشتند، فقط به دنبال فروش آثار خود بودند و تبادل با ناشران جایگاهی نداشت. در این میان یکی از کتاب‌هایی که برایم جالب بود، اثری از آیت‌الله سیدحسین سیداسماعیل صدر بود که خود مرجع تقلید شیعیان است. ایشان مجموعه‌ای ۳۰ جلدی را برای رده سنی کودکان به منظور بیان تفسیر آیات و سوره‌های قرآن کریم نوشته است که به نوبه خود کاری نو و جدید است. یکی دیگر از آثاری که برای کودک و نوجوان کار شده بود، اثری کمیک بود که به سیر زندگی امام علی(ع) می‌پرداخت و قیمتی در حدود ۵ هزار دینار داشت.
کتاب کمیک سیر زندگی امام علی(ع)
یکی از غرفه‌داران مصری
پایان پیام/
