به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، شهرت شیراز به آب و هوای دلپذیر که بخشی از هویت فرهنگی این کلانشهر شده است مدیون وجود باغهای متراکم در بخش های شمالی آن به ویژه منطقه قصردشت بوده که متاسفانه در طول زمان به تدریج از وسعت آن کاسته شده است.
هزار و ۴۳۱ هکتار از مساحت ۲۴۰ کیلومتر مربعی شیراز را باغات تشکیل می دهند که تقریباً رقمی معادل ۶ درصد وسعت این کلانشهر در بر می گیرد باغات شهر شیراز را می توان به سه مجموعه تقسیم کرد: ۱-باغات حریم شهر شیراز مثل باغات گود گویم، دوکوهک، انجیره و قلات ۲-باغات پراکنده محدوده شهر از میدان الله تا بلوار مطهری و چمران تا خیابان محمدیه ۳- باغات معروف به قصردشت.
باغات حوزه استحفاظی قصردشت با مساحت 1452 هکتار اصلی ترین پهنه سبز کلانشهر شیراز را تشکیل می دهند که بخشی از آن توسط شهرداری تملک شده، تعدادی همچنان مالک خصوصی دارد و بخشی نیز در اختیار سازمان اوقاف و امور خیریه است.
طرح جامع و یکپارچه باغات قصرالدشت
شورای عالی شهرسازی و معماری در مورخ 1379/09/07 طرح جامع و یکپارچه باغات قصردشت را به تصویب رساند که بر اساس آن نخست اجازه داده شد: «حداکثر ۳۱۲ هکتار از اراضی داخل محدوده باغات (به مساحت ناخالص کل ۱۳۹۸ هکتار و با سطح خالص ۱۲۹۸ هتکار)، که شامل باغ و اراضی بایر یا کم بـازده و غیـر مشـجر، مزروعـی و فضای سبز می باشند، جهت تأمین هزینه های مربوط به تملک اراضی باغات (بـه مسـاحت ناخـالص ۱۰۸۶ هکتار و به مساحت خالص ۹۸۶ هکتار) به سایر کاربری هـای انتفـاعی تغییـر و بـه تصـویب کمیسیون ماده (۵) شهر شیراز برسد.»
در ادامه این مصوبه تکلیف می کند: «کل محدوده باغات (بجز ۳۱۲ هکتار اراضی یادشده در بند ۲) مـی بایسـتی بـا کـاربری بـاغ (شامل حدود ۲۲۰ هکتار با کاربری باغ- گردشگری) تثبیت و هرگونه تغییر کـاربری در محـدوده مورد نظر ممنوع خواهد بود.»
به این ترتیب مجموعه باغات قصردشت شیراز به پنج گروه با ضوابط و مقررات ویژه دسته بندی شدند. در این دسته بندی ، گروههای دو و سه عملاً از حوزه مداخله ستاد آبادگری باغات خارج می شوند.
گروه چهار نیز عمدتاً با رویکرد حفظ وضع موجود، نسبت به دو گروه یک و پنج از مداخله کمتری برخوردارند. تنها باغات کم بازده تحت عنوان گروه پنج شناخته می شوند با این شرط که عواید آن صرف تملک باغات عمده و اصلی حوزه استحفاظی قصرالدشت (گروه یک) شود اجازه تغییر کاربری یافتند.
گروه یک باغها و اراضی محدوده طرح جامع باغات قصردشت هستند که هرگونه تفکیک، تغییرکاربری، و ساخت و ساز در آنها ممنوع است. باغها و زمین های این گروه در اولویت تملک عمومی قرار دارند و حداکثر در ۲۲۰ هکتار از باغ ها و زمین های مزبور طرح‌های گردشگری با ضوابط خاص قابل اجراست.
وسعت خالص این پهنه سبز در حال حاضر به 986 هکتار رسیده است. با این وجود مقایسه پهنه سبز سال ۱۳۷۹ که طرح تفصیلی باغات قصرالدشت به تصویب رسید با آنچه در حال حاضر از این باغات باقی مانده نشان می دهد این طرح و مصوبه موفق نبوده و نتوانسته از تغییر کاربری باغات سرسبز قصرالدشت جلوگیری کند. نمونه آن درخواست های متعدد تغییر کاربری است که بی وقفه به کمیسیون ماده پنج ارسال می شود.
نامه تقاضای تغییر کاربری ارسال شده به کمیسیون ماده پنج
تغییر کاربری «باغ رزی» با تقاضای سازمان اوقاف
یافته های فارس نشان می دهد در یکی از جدیدترین موارد تقاضای تغییر کاربری یک پلاک از باغات گروه یک با درخواست سازمان اوقاف و امور خیریه به کمیسیون ماده پنج ارسال شده و به زودی روی میز بررسی قرار می گیرد.
ملک وقفی با پلاک ثبتی ۶۱ و کد نوسازی ۶۹۴۱۸۱ به مساحت ۲.۴ هکتار واقع در خیابان میرزای شیرازی، کوچه کدیور، معروف به «باغ رزی» با درخواست سازمان اوقاف مبنی بر تغییر کاربری از باغ به مسکونی روبروست.
فرایند بررسی تقاضا با طی تمام مراحل اکنون در پایان راه قرار دارد و کمیسیون ماده پنج که به ریاست استاندار فارس تشکیل میشود، آخرین سنگر برای مخالفت با این اتفاق است. دست اندازی به «باغ رزی» و تلاش برای تغییر کاربری آن امری است که بنظر می رسد از سالها پیش آغاز شده است.
سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری شیراز سال ۹۴ با تنظیم شکایتی نسبت به قطع بدون مجوز درختان در پلاک ثبتی ۶۱ اقامه دعوی نمود که به دلیل فقدان ادله کافی مبنی بر قطع و خشکاندن عامدانه درختان، بی نتیجه باقی ماند و حتی اعتراض به حکم صادره نیز راه به جایی نبرد، اما کچلی و کاهش تراکم درختان باغ کاملا محسوس بود.
با فرسایش زمانی از حساسیت این موضوع کاسته شده و اکنون پس از گذشت هشت سال دستاویزی برای توجیه تقاضای تغییر کاربری شده است. چنانچه در تمام مکتوبات موجود با استناد به تراکم کم درختان این درخواست مطرح میشود.
محدوده و محل قرار گیری باغ معروف به «باغ رزی»
فرایند تغییر کاربری
فرآیند تغییر کاربری از آغاز تا رسیدن به کمیسیون ماده پنج، چهار مرحله ارزیابی را طی می کند. درخواست تغییر کاربری ابتدا به شهرداری منطقه ارسال میشود، سپس معاونت شهرسازی شهرداری باید ضمن بازدید میدانی، موضوع را بررسی کرده و با مالک توافق نامه امضا کنند.
در مرحله بعد در شورای شهر باید تصویب شود و بعد از آن شهرداری در خواست را به دبیرخانه کمیسیون ماده پنج که در اداره کل راه و شهرسازی است ارسال می کند و در این اداره به کمیته فنی می‌رود.
دبیری کمیته فنی راه و شهرسازی است و نمایندگانی از استانداری، شهرداری و جهاد کشاورزی و نماینده میراث فرهنگی عضو هستند به عنوان عضو اصلی و دارای حق رای و نماینده نظام مهندسی و شورای شهر که بدون حق رای حضور دارند و در نهایت به کمیسیون ماده ۵ ارسال می شود.
بنابراین تقاضای تغییر کاربری پلاک معروف به «باغ رزی» که اکنون در انتهای روند خود به کمیسیون ماده پنج رسیده، تمام این مراحل را طی کرده است.
همه دستگاه های مسئول اعم از شهرداری منطقه، معاونت شهرسازی، اداره کل راه و شهرسازی و حتی اعضای ذی ربط شورای شهر در جریان این موضوع بوده اند و هیچ گونه مخالفتی با تغییر کاربری یک باغ سبز و مشجر از گروه یک و درست در وسط حوزه استحفاظی باغات قصرالدشت نداشته اند.
در حقیقت قانون گذار گردنه های متعدد برای تشخیص نادرست بودن و توقف تغییر کاربری پیش بینی کرده است، اما افرادی که قرار بود به عنوان معتمدان شهر از حقوق مردم و قانون دفاع کنند همگی تغییر کاربری یک باغ در دل قصردشت را بجا و صحیح دانسته اند. در ذیل اسنادی که نزد خبرگزاری فارس محفوظ است امضای موافقان وجود دارد.
جناب شهردار، بفرمایید این هم مصداق!
طبق ضوابط قانونی اگر پلاکی جزو گروه یک باغات باشد، اما به صورت باغ نباشد و تبدیل به زمین خشک هم شده باشد، مالک براساس ضوابط و قوانین ملاک عمل شهرداری متعهد به کاشت درخت، پرداخت جریمه و احیای باغ طی روال قانونی میشود و امکان تغییر کاربری آن به هیچ عنوان وجود ندارد. حتی اگر باغی واقع در گروه یک آتش بگیرد، یا در اثر خشکسالی بافت گیاهی آن از بین برود و منابع آبیاری باغ نیز به اندازه کافی وجود نداشته باشد، بر اساس ضوابط ملاک عمل به او اجازه تغییر کاربری داده نمی‌شود.
محمدحسن اسدی، شهردار شیراز اردیبهشت سال جاری در گفتگو با خبرگزاری فارس در واکنش به انتقادات در خصوص کاهش پهنه سبز قصردشت اعلام کرد: «باغات گروه یک اگر سرم هم برود نمی گذارم تغییر کاربری پیدا کنند، اگر جایی سراغ دارید مصداق بیاورید.»
اکنون با اسناد موجود پلاک ۶۱ واقع در خیابان کدیور را که روند تغییر کاربری آن از باغ به مسکونی خلاف مقررات و مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری با امضا و رضایت مسئولان و مدیران ذی ربط در شهرداری آغاز گشته و اکنون در دستورکار کمیسیون ماده پنج قرار دارد، تنها به عنوان یکی از چندین مصداق موجود معرفی می گردد. خبرگزاری ضمن پیگیری نزدیک و مو شکافانه روند تغییر کاربری اراضی سبز آماده انعکاس پاسخگویی و توضیح همه مسئولان ذی ربط در این خصوص است.
گزارش: فاطمه حبیبی
پایان پیام/ن
