گروه زندگی: یادش بخیر! چه حس و حال نابی داشتیم، آن روزهایی که با یک زیلو زیر بغل و یک فلاسک چای بهترین خاطره‌ها را کنارهم رقم می‌زدیم. هر زمان که دلمان آبی آسمان را می‌خواست یا طلب یک همنشینی می‌کردیم، با جمع خانواده به طبیعتی خودمانی و بی غل و غش می‌رفتیم. طبیعتی که پاتوق ثابت روزهای تعطیل و غیر تعطیل دسته دسته مردم بود.
هر درخت مثمری را که می‌دیدی بدون شک خانواده‌ای هم به دنبالش انتظار نگاهت را می‌کشید. خانواده‌ای که زیر درخت جا پهن کرده و تا سیر شوند از میوه آن می‌خوردند و خوش می‌گذراندند. هم بدن‌ها سالم بود هم تفریح‌ها سرجایشان و هم دورهمی‌ها بی‌تجملات. روزگاری که زیر درخت توت‌های شهر ری و طرشت و کن و فرحزاد و ده ونک و باغ فیض از بچه گرفته تا بزرگسال شادی می‌کردند و انرژی می‌گرفتند.
همان محله‌هایی که گوشه و کنارش سبزی می‌کاشتند و بچه‌ها تفریح‌شان رفتن توی باغ و میوه چیدن بود و بزرگترها هم عشق‌شان برداشت سبزی‌های باغچه‌های کوچک و بزرگ بود که با سبزی ارگانیک نان و پنیر سبزی بر بدن بزنند. اگر از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های تهران بپرسید، برایتان می‌گویند که روزگاری جوی‌های تهران پر از آب‌های قنات بود، روزگاری که توت‌هایش پرآب و شیرین بودند. اما امروز دیگر خبری از آن دورهمی‌های بی غل و غش و درختانی که حتی شاخ و برگشان هم مفید بود، نیست. بچه‌های امروز از این خاطرات خوش و شیرین محروم هستند. شهر پرشده از درختان قطور و چمن هایی که گاهی نه تنها ثمره‌ای ندارند، بلکه ضرر هم دارند و منابع آب کشور را هدر می‌دهند.
توت از درختان مثمر است که از میوه آن برای تازه خوری، تهیه شربت، مربا، نوشیدنی استفاده می‌کنند که خاصیت دارویی و درمانی زیادی دارد.
*بشنوید از یک درختِ مثمرِ‌محبوب
امروز که روز ملی گل وگیاه است، قصد داریم از اهمیت و ارجحیت گیاهان و درختان مثمر به جای درختان و گیاهانی بی‌ثمر که تنها زیبایی بصری دارند برایتان بگوییم. توت یکی از این درختان مثمر است که همه چیزش به کار می‌آید از میوه گرفته تا برگ و چوبش. در روایات آمده است، حتی بریدن چوب درخت توت، در نگاه بسیاری، گناه به شمار می‌آمد و اگر شاخه‌ای از درخت توت خشک می‌شد یا بر زمین می‌افتاد آن را پس از تکه‌تکه کردن به مسجد محل می‌بردند و هنگام پختن غذای نذری، زیر دیگ غذا می‌سوزاندند. حتی در دوره‌هایی از تاریخ هم مردم درخت توت می‌کاشتند و نذر می‌کردند.
زراعت و باغ‌داری یکی از ارزشمندترین کارها نزد خداوند است. از رسول خدا (ص) درباره بهترین کار سؤال شد، فرمود: بهترین کار کشاورزی و شخم زدن یا دامداری است.» در تاریخ کشورمان هم همواره کشت درختان مثمر رواج داشته است. اما متاسفانه کم کم باغ‌های میوه و سبزی از بین رفتند و به اسم «پارک» و «فضای سبز»، درختان بی‌ثمر، سمی، گیاهان غیرخوراکی و آلرژی‌زا کشت شد. این درحالی است که رهبر معظم انقلاب هجدهم اسفند سال ۱۳۹۵ فرمودند: «من غالباً هر سال، درخت‌های کاج یا سرو یا درخت چنار و مانند اینها می‌کاشتم، لکن یک نفری در این یادداشت‌های مردمی که برای من هر روز می‌آید، به من نوشته بود که چرا درخت میوه نمی‌کارید؟ لذا امسال ما درخت میوه کاشتیم.»
کاشت نهال از سوی رهبر معظم انقلاب در سال۱۳۹۷
ایشان همچنین در سال ۱۳۹۷ با تأکید بر کاشت درختان مثمر و مضر برشمردن بعضی از گونه‌های درختی فرمودند: «شنیده می‌شود در مورد غرس برخی از نهال‌های مضر در بعضی از نقاط کشور بی‌توجّهی می‌شود؛ به این مسئله خیلی باید اهمّیّت داده بشود. شنیدیم در بعضی از مراکز کشور به‌خاطر جلوگیری از پیشرفت صحرا و بیابان‌زایی، برخی از نهال‌ها و اصله‌هایی که مناسب نیست و مضر است، کاشته می‌شود! خیلی ضروری است که دستگاه‌های مسئول مراقبت کنند که چنین اتّفاقی نیفتد.»
انجیر از درختان مثمر به شمار می رود که میوه گلابی شکل خوشمزه و شیرینی دارد. از آن استفاده های مختلفی به خصوص برای تازه خوری، مربا، ژله، آشپزی می‌کنند.
* گیاهان مثمر چه کمکی می‌کند؟/ با این راهکار خودکفا می‌شویم!
«هدی پاژ» فعال در حیطه گیاهان مثمر می‌گوید: «اگر نهادها و مردم عزیز در احداث باغ مزرعه و گیاهان مثمر به میدان بیایند، همه ایران را به باغ و بوستان های خوراکی و دارویی و معطر تبدیل می‌کنیم. باغ‌ها باید پوشیده از گیاه خوراکی باشد و فقط درخت خالی نباشد. این اقدامات باعث می‌شود تا نیاز به واردات از خارج از کشور که هیچ بلکه از استان‌ها و محله‌های دیگر هم نداشته باشیم. هر محله و هر شهر با این کار خودکفا می‌شود. به عنوان مثال خودِ مردم محله و شهرهای استرالیا در سال ۲۰۰۹ که اقتصاد دنیا به هم ر یخت، چمن‌ها را کندند و آن را به باغ مزرعه تبدیل کردند و در سال ۲۰۱۵ توانستند همان میوه و سبزی و اقلام را صادر کنند. این کار فقر و بیکاری را نجات می‌دهد.
گیلاس از زمره‌ی درختان بارده (مثمر) است.
* چند پیشنهاد برای کاشت گیاه و درخت مثمر در آپارتمان
منظورمان از کاشت درختان و گیاهان مثمر این نیست که ریشه درخت‌های دیگر را از خاک دربیاوریم، نه منظور این است که کاشت درخت‌های مثمر را بیش از پیش رونق ببخشیم و از مزایای آن بهرمند شویم. یا به جای کاشت درختانی مانند کاج، اوکالیپتوس، اقاقیا و… که ثمره زیادی ندارد و به گفته برخی از کارشناسان حتی مضر هم به حساب می‌آیند، درختان مثمری مانند زیتون، نخل، انجیر، گلابی، سیب، توت و … متناسب با اقلیم هر شهر کاشته شود؛ که از میوه، چوب، برگ و حتی سایه آنها استفاده شود.
درختچه به‌لیمو از گیاهان مثمر به شمار می‌آید که از برگ‌های آن برای تهیه دمنوش و طعم دادن به ماهی و مرغ و..استفاده می‌شود.
* گل محمدی و به‌لیمو
حتی به توصیه کارشناسان، در خانه‌های آپارتمانی به جای گل و گیاهانی که تنها جاذبه بصری دارند از درختچه‌ها و گل‌هایی استفاده کنیم که برایمان خاصیت دیگری هم داشته باشد مانند گل محمدی که از گلبرگ‌های آن برای دمنوش و غذاها می‌توان بهره‌مند شد. یا از درختچه به‌لیمو که می‌توان از برگ این گیاه برای اضافه کردن طعم لیمو به ماهی و مرغ ، ترشیجات و سبزیجات، سس سالاد، مربا، پودینگ، ماست یونانی و نوشیدنی ها و همچنین برای ساخت دمنوش گیاهی استفاده می شود. یا به چای از دم کرده برگ خشک به لیمو به تنهایی یا مخلوط آن با چای استفاده می کنند.
* پوتوس؛ یک تصفیه‌کننده ارزان!
گیاه دیگری که می‌توان آن را در رده گیاهان مثمر جا داد، پوتوس است که یکی از گیاهان خانواده گل شیپوری است. برگ‌های این گیاه متعدد و نسبتا بزرگ و در رنگ‌های سبز تیره و روشن یا زرد هستند و هوا را به خوبی تصفیه می‌کنند و حال و هوای خانه را خوب می‌کند.
*توت‌فرنگی و گوجه فرنگی هم زینتی هم مثمر
توت فرنگی یکی دیگر از گیاهان مثمر و گلدانی است که دوبار در سال می‌توان از آن میوه برداشت کرد، یکی در ماه خرداد و دیگری در اواخر تابستان. گیاه دیگر هم گوجه فرنگی است که کاشت آن در خانه این امکان را فراهم می‌سازد تا بتوانید در طول ماه‌های سرد هم گوجه‌‌های تازه و خوش طعم تولید کنید. این میوه ها سالم هستند و نیاز به مراقبت و توجه کمتری دارند. علاوه بر این، همه آنها علاوه بر زیبایی بصری مثمر هستند.
پاژ فعال در حیطه گیاهان مثمر درباره دلیل کاشت گیاهان مثمر به جای گیاهان مضر و فقط زینتی، می‌گوید: «رسیدگی به گیاهان تزئینی باعث شده هزاران گونه از گیاهان بومی سرزمین ما شناخته نشود و به فراموشی سپرده و منقرض شود. همه گیاهان بومی این سرزمین چهار فصل یا خوراکی و یا دارویی یا معطر و مناسب رایحه درمانی هستند و همچنین بهترین چوب از درختان جنگلی و بومی را در اختیار داریم و نیازی به واردات که مهمترین آسیب را وارد کرده نداریم.»
* از همین امروز شروع کنید
همانطور که گفته شد؛ درخت و گیاهان مثمر مانند توت در فرهنگ ایرانی بسیار محترم و مبارک بوده است و می‌توان در این روز که به نام گل و گیاه گره خورده است، به رسم گذشته که مردم، خود درخت می‌کاشتند، در حیاط یا جلوی خانه‌تان یک درخت مثمر مثل درخت توت بکارید و کاشت درختان ثمرده و سبزی‌های خوردنی را جایگزین درختان تزیینی و چمن کنید.
پایان پیام/
