به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا، برنامه «جهان آرا» که با اجرای امیرحسین ثابتی از شبکه افق سیما پخش می‌شود به موضوع وضعیت اقتصادی کشور و عوامل تورم و راه‌های خروج از آن به بحث و گفت‌وگو با محمدجواد ایروانی وزیر اسبق اقتصاد و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداخت.
محمدجواد ایروانی درخصوص تعریف تورم گفت: تعریف تورم در مکاتب مختلف اقتصادی تقریباً یکسان است اما چگونگی رفع تورم بستگی به اقتضائات و شرایط حاکم بر کشور‌ها دارد. به همین سبب یک راه حل واحد برای حل مشکل تورم وجود ندارد.
راه‌حل مهار تورم در ایران رفع عوامل تورم‌زا است
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اگر تورم را ناشی از تحمیل قدرت خرید به قدرت تولید بدانیم دو راهکار وجود دارد: اول محدود کردن قدرت خرید و دیگر آن که ظرفیت تولید را بالا بریم. در ایران برای مهار تورم باید عوامل تورم‌زا را رفع کنیم لذا باید ناترازی‌ها را رفع کرد از جمله ناترازی‌های بودجه در بانک‌ها، صندوق‌ها و بودجه دولتی. راه دیگر تقویت عوامل کاهنده تورم است، همچنین باید از ظرفیت‌های ملی با راهکار‌های گوناگون برای افزایش قدرت تولید بهره‌گیری کنیم.
مهمترین عامل تورم، بدهی دولت به بانک مرکزی است
وی ادامه داد: در ایران همواره بدهی دولت به بانک مرکزی مهمترین عامل تورم بوده اما در دهه نود بر خلاف نقل قول‌ها و طبق مشاهدات آماری روند بر عکس بود. اگر سه متغیر عامل نقدینگی باشد اولیین موضوع افزایش فروش نفت است که آن هم تورمش با خرید‌های خارجی جبران می‌شود. همچنین عامل بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به شدت بالا رفته و عامل بدهی دولت به بانک مرکزی تا حدودی مهار شده است.
در فضایی که صفحه بازی و دلالی رونق دارد هدایت نقدینگی بسیار امر مهمی است
وی عنوان کرد: نسبت نقدینگی به تولید نا‌خالص داخلی در ایران حدود 85 درصد است که این از پایین‌ترین نسبت‌ها به سایر کشورهای دیگر جهان است. تولید کننده با ارز 4 هزار 200 تومان چه مقدار نقدینگی احتیاج داشت؟ امروز اگر بخواهد با ارز نیمایی 28 هزار و 500 تومان همان ماده اولیه یا ماشین آلات را وارد کند 7 الی 9 برابر خواهد شد. لذا تولیدکننده بیشتر نیاز به تأمین مالی دارد و در نهایت کمبود نقدینگی موجب افزایش تورم و رکود می‌شود. این است که ما از اول باید هدایت اعتبار می‌کردیم.
او افزود: در زمان جنگ سیاست‌های اعتباری و انضباط خوبی بر‌قرار بود. سیستم چانه‌زنی برای بازگشت ارز صادراتی وجود داشت، البته در موقعیت‌های جنگی شرایط مدیریت فراهم‌تر بود، زیرا در آن زمان تأمین کالاهای اساسی مردم به راحتی صورت می‌گرفت و مردم دغدغه نوسانات قیمت مرغ و دیگر اقلام را نداشتند با وجود این که در زمان جنگ پنج میلیارد درآمد ارزی کشور بود، منتها مدیریت به خوبی انجام می‌شد. کمیته تخصیص ارز وجود داشت. در تنازع بین وزارتخانه‌های درگیر در رابطه با نرخ ارز بدون این کمیته، سیستم به خوبی جلو نخواهد رفت.
نظام کالا برگ باید احیا شود
ایروانی در حمایت از نظام کالا برگ گفت: در رابطه با فروش نفت و برخی کار‌های دیگر شما باید قرارداد‌های بلند مدت منعقد کنید که طرف مقابل بداند یک شریک جدی هستید و به قیمت روز می‌فروشید. با این سیاست برای مدت طولانی منابع ارزی و ریال تقویت می‌شود از همین رو برای تخصیص منابع دچار پیچیدگی‌ها نمی‌شویم. لذا تا نظام کالابرگ الکترونیکی فراگیر و اجرایی نشود این امواج تورمی و نوسانات ادامه می‌یابد و گروه‌های متوسط را هم تحت فشار می‌گذارد و با قوت می‌گویم که کالا برگ باید احیا شود.
وام را به وام گیرنده نباید داد
ایروانی در پایان گفت: فعل اقتصادی باید مشخص باشد این عین عقود اسلامی است، وام را به طرف معامله می‌دهید نه این که به دست شخص داده شود تا او بتواند به سفته‌بازی در بازار ارز بپردازد. نظام‌های پرداخت، الگوی پیشرفته نوینی هست که باید در سیستم بانکی از آنها استفاده شود این نظامات تقاضا را کمتر می‌کند.
پایان پیام/
