به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا، مراسم رونمایی کتاب‌های «لابی‌گری در قرن بیست‌ویکم» و «افشای کامل؛ بیم‌ها و امیدهای مرتبط با شفافیت» با ترجمه علی علاءالدینی با حضور جمعی از مسئولان و خبرنگاران در خبرگزاری فارس برگزار شد.
در این مراسم محمد کریمی سردبیر ارشد فارس، علیرضا طاهری معاون آموزش و پژوهش، رسول سادات نژاد منتقد و علی علاالدینی مترجم آثار حضور داشتند.
علاقه‌مندان برای خرید کتاب لابی‌گری در قرن بیست‌ویکم از اینجا و برای خرید کتاب افشای کامل از اینجا اقدام کنند.
کریمی: شفافیت و نظارت جامعه را به مسیر عدالت می‌برد
در ابتدای این مراسم کریمی با اشاره به محتوای این دو کتاب، گفت: شفافیت و نظارت دو بستر بسیار مهمی است که اگر در کنار هم با هدف توزیع امکانات و ثروت در سطوح مختلف جامعه صورت گیرد، حرکت در مسیر عدالت محوری و عدالت‌خواهی طی خواهد شد. اما متأسفانه همانطور که به درستی در کتاب لابی‌گری در قرن بیست و یکم هم آقای علاالدینی اشاره کرده است، پدیده لابی‌گری پدیده مذمومی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن عبور کرد.
وی افزود: نمی‌توان از اثرگذاری و مانع‌آفرینی لابی‌گری غافل باشیم. هر دولتی در طول چهار دهه اخیر در نظام جمهوری اسلامی ایران با آرای عمومی و امانت داری از این آرا گام به عرصه مدیریت اجرایی کشور گذاشته است به طور قطع تلاش داشته است که بر مدار شفافیت در مسیر شفاف‌سازی اطلاعات، کارکردها و داده‌ها حرکت کند. اینکه چقدر دولت‌ها در این مسیر موفق بوده و چقدر توانسته‌اند به وعده‌هایی که در این مسیر داده‌اند را محقق کنند، موضوع دیگری است. اما پدیده لابی‌گری همانطور که از نام آن مشخص است، توانسته و می‌تواند در مسیر روشنگری و شفاف‌سازی و شفافیت و همچنین نظارت، ایجاد تداخل کند.
سردبیر ارشد خبرگزاری فارس بیان کرد: دوستان من در رسانه مصداق‌های زیادی را در حوزه مختلف در نظر دارند. لابی و لابی‌گری را شاید در حوزه سیاسی و در آستانه انتخابات، پس از شکل‌گیری و ظهور و بروز گروه‌ها و جریان‌هایی که قبل یا پس از انتخابات متولد می‌شوند، دیده باشیم. این موضوع نقش تأثیرگذار در انتخاب مدیران، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان دارد. لابی‌گری نقش اساسی در تغییر و متوقف‌سازی بسیاری از برنامه‌ها که یکی از برنامه‌هایی که یکی از آثار آن را در اغتشاشات شاهد بودیم، تغییر مسیر حرکت‌های پرورشی در آموزش و پرورش دیده‌ایم. این نوع لابی‌گری بعضاً نگاه به بیرون از کشور ما داشته است. بنابراین، لابی‌گری پدیده‌ای است که نمی‌توان از آن غافل شد.
وی با تقدیر از پدید‌آورندگان این آثار گفت: شفافیت موضوعی نیست که در قالب چند گفت‌وگو و نشست تمام شود. گروه‌های بسیاری بوده‌اند که در حوزه و ساحت‌های سیاسی شکل گرفته‌اند و این گروه‌ها به مرور زمان ناپدید شده‌اند. برخی گروه‌ها شاید با درک بهتر فضای سیاسی آمده‌اند زیرکی کرده‌اند و با یکدیگر ادغام شدند، گروه‌هایی که سازمان آفریدند. سازمان‌هایی که تلاش کردند و تبدیل به جریان شدند. گروه، سازمان و جریان نمی‌تواند فارغ از نگاه شفاف سازی و نگاه نظارتی باشد.
وی ادامه داد: نظارت و شفافیت دو عامل موثر در پیشبرد برنامه‌ها و سیاست‌ها در مورد آنچه وعده می‌دهند و وعده داده‌اند است. نگاه کمرنگ به شفافیت و عدم نظارت پذیری افرادی که هم نظریه پرداز و هم سیاست پرداز هستند و هم تصمیم‌ساز و هم تصمیم‌گذار هستند، نگاه نا آگاهانه نسبت به نقش قدرتمند شفافیت و شفاف‌سازی عملکردها است حال باید دید این نگاه چقدر می‌تواند افکار عمومی را همراه آن برنامه کند. بخش نظارت هم می‌تواند علاوه بر پر رنگ کردن پاک‌دستی‌ها به ایجاد و تقویت پاکدستی و عملکرد پاک بیانجامد. دستاورد بسیار خوبی را می‌توانیم در قالب شفافیت و نظارت فهرست کنیم. در محیط‌های کاری زمانی که از دو عنصر شفافیت در عملکردها و نظارت پذیری بهره بردیم موتور پیشران تولید در آن عرصه آهنگ بیشتری می‌گیرد. نمی‌توانیم از پدیده لابی و لابی‌گری عبور کنیم به باور من میزگردها و آثار جدید در بروز و ظهور این پدیده و چگونگی اثرگذاری آن و اهداف پیدا و پنهان آن ... تأثیر دارد، یک بخش از لابی را هم می‌توان در جریان نفوذ ببینیم. حضرت آقا به جریان نفوذ در سال ۱۳۶۴ تاکید می‌کردند. اکنون این موضوع آشکارتر از خورشید شده است.
طاهری: تولیدات فاخر خبرنگاران ارشد فارس، منتشر می‌شود
در ادامه علیرضا طاهری معاون پژوهش فارس با اشاره به اینکه این دو کتابی که درباره شفافیت منتشر شده کتاب‌های دوقلوی شفافیت هستند، گفت: این دو کتاب ترجمه روان و خوبی دارند. انتشارات خبرگزاری فارس از سال ۱۳۸۷ تا ابتدای سال ۱۴۰۱ ، ۸۳ عنوان کتاب را به بازار نشر روانه کرده است، اما از سال ۱۴۰۱ تاکنون ۲۰ عنوان دیگر به آن تعداد اضافه شده است. امروز انتشارات خبرگزاری فارس ۱۰۳ عنوان کتاب به بازار نشر وارد کرده است.
وی ادامه داد: برنامه مبسوطی هم برای سال ۱۴۰۲ داریم که بتوانیم به لحاظ فعال بودن این انتشارات و به لحاظ محتوایی در پنج حوزه تخصصی هم ارتباط پیدا می‌کند با رسانه و خبرگزاری تلاش کردیم که روی آن موضوعات تمرکز داشته باشیم. موضوع نخست آموزش رسانه است، موضوع دوم ارتباطات و فناوری نوین رسانه است و بحث سوم علوم شناختی و رسانه است حکمرانی نوین بخش چهارم است و این دو کتابی به بازار نشر معرفی می‌شود در زمینه حکمرانی نوین است.
طاهری در پایان گفت: انتشارت فارس کتاب‌های دیگری هم امسال در زمینه حکمرانی نوین مجوز گرفته و به چاپ رسانده است که در فرصت‌های بعدی رونمایی می‌شود. موضوع آخر هم موضوع سیاست خارجی است. کاری که برای نخستین بار در موضوع رسانه استارت زده شده تولیدات فاخر خبرنگارهای ارشد فارس است. این افراد در زمینه‌های مذکور تولیدات خوبی دارند و تولیدات آنان در سایت خبرگزاری فارس منتشر شده است. این موضوعات ارزش این را دارد که آثار این خبرنگاران با نام خود آنها به چاپ و نشر برسد که در هفته‌های آینده و فرصت‌های بعدی رونمایی می‌شود.
سادات نژاد: پرداختن به شفافیت از ابعاد موضوعی و حکمرانی ضروری است
در ادامه سیدرسول سادات نژاد، عضو هیأت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت، گفت: حوزه شفافیت به زبان بسیار ساده منشأ و کسب و کار در یک جامعه است. حاکمیت، دولت و مردم چطور معیشت و کسب و کارها را سامان می‌دهند و منافع آن را چه افرادی می‌برند و چه حقوقی برای آنان در نظر می‌گیرند.
وی افزود: اینکه حوزه شفافیت کجا است، دونظر وجود دارد. یک نظر این است که حوزه شفافیت؛ حکمرانی شایسته یا عدم شایسته است. این حوزه بحث می‌کند درباره اینکه شفافیت به حوزه حکمرانی نه تنها مرتبط است؛ بلکه از ارکان اصلی آن به شمار می‌رود. نظریه بعدی معتقد است که شفافیت مقوله‌ای است که به موضوع و یک حیطه مربوط می‌شود و در همان حیطه باید پیگیری شود.
نخستین مدیر عامل دیده‌بان شفافیت و عدالت عنوان کرد: این دو دیدگاه در کشور ایران هم وجود دارد. من هیچ کدام از این دو را بر دیگری برتری نمی‌دهم. اگر شفافیت نباشد ما موضوعی به نام حکمرانی شایسته در تعابیر اعتقادی ما شکل نمی‌گیرد. از سوی دیگر شفافیت «موضوعی» است. اگر شما به موضوعات روز نپردازید اساسا زمینه و بستر را برای اینکه بحث شفافیت در حکمرانی دنبال کنید میسر نمی‌شود. هم باید به موضوع شفافیت از نظر موضوعی و هم، حکمرانی پرداخته شود. بنابراین باید در موضوع شفافیت به معیشت و کسب و کار پرداخت.
بنیان‌گذار اجرایی دیده‌بان شفافیت و عدالت بیان کرد: موضوع بعدی این است که شفافیت سیستماتیک یا غیر سیستماتیک است. دو تعریف در این حوزه وجود دارد که موضوعات اشتراکی و اختلافی با یکدیگر دارند. یک نگاه درباره سیستماتیک می‌گوید که هم شفافیت و هم ایجاد فساد به صورت سیستماتیک اتفاق می‌افتد. منظور از سیستماتیک این است که یک ساز و کار پیوسته‌ای پیدا می‌شود که نقش افراد را از داخل آن حذف می‌کند. استدلالی که می‌آورد این است که به او مدیر می‌گوید که فلان کارمند را از فلان پست بردارید و فلان فرد را به جای او آورید. شخص او، هم سلامت دارد و هم نقش نظارتی دارد و در مسیر خودش درست عمل می‌کند. اما نتیجه‌ای که این روش به بار می‌آورد این است که بازهم در آن حوزه فساد اتفاق می‌افتد و عدم شفافیت شکل می‌گیرد و پنهانکاری شروع می‌شود.
این منتقد کتاب ادامه داد: عدم شفافیت ابتدا از پنهانکاری شروع می‌شود. یعنی به محض اینکه یک فردی به فرد دیگری می‌گوید که می‌خواهم در فلان موضوع می‌خواهم درباره شما صحبت کنم این موضوع به تعبیر آقا یعنی لابی‌گری و این یک شروع بد است و عدم شفافیت در آنجا شکل می‌گیرد. افرادی که معتقد هستند که عدم شفافیت به صورت سیستماتیک شکل می‌گیرد به این معنا نیست که اراده‌ای در حاکمیت برای این منظور وجود دارد. منظور از شفافیت این است که نقش افراد در سیستم حاکمیت به حداقل می‌رسد یا به طور کلی از بین می‌رود.
مترجم کتاب: با روش سنتی نمی‌توان کشور را اداره کرد
علی‌علاء الدینی مترجم این دو عنوان کتاب درباره چگونگی انتخاب و ترجمه این دو کتاب، گفت: در یک سال گذشته که ما درباره موضوعات حکمرانی نوین مطالعه کردیم به این نتیجه رسیدیم که این امر موضوع اصلی کشور است. چون دیگر با روش سنتی نمی‌شود کشور را اداره و حکمرانی کرد.
وی در ادامه تأکید کرد: هزینه اداره کشور بسیار زیاد است و خواسته‌های مردم متنوع شده؛ برای همین روش‌های سنتی توانایی پاسخگویی به این نیازها را ندارد.
مترجم کتاب لابی‌گری قرن ۲۱ با اشاره به رکن اصلی حکمرانی از نظر دینی، بیان کرد: رکن اصلی حکمرانی در دین، شفافیت است. شفافیت مشارکت مردم را به همراه می‌آورد. در زمان شفافیت پاسخگویی دولت به شهروندان پاسخگویی مؤثرتری خواهد بود، زیرا یکی از زمینه‌های اعتمادسازی در مردم بحث شفافیت است.
علاءالدینی درباره کتاب افشای کامل، بیم‌ها و امیدهای مرتبط با شفافیت، توضیح داد: در این کتاب سه نسل از شفافیت بررسی شده است. نسل اول: حق دانستن برای عموم آزاد است، نسل دوم: شفافیت هدفمند و نسل سوم: شفافیت مشارکتی است.
وی در خصوص کتاب لابی‌گری خاطرنشان کرد: لابی‌گری به معنای تأثیرگذاری عناصر مختلف در سیاست‌گذاری‌ها است. در این کتاب به روش‌های مؤثر لابی‌گری در سیاست‌گذاری‌های دولت پرداخته شده که قابل استفاده است.
پایان پیام/
