خبرگزاری فارس - خراسانجنوبی، سمیه محمدی؛ فرآوردههای نفتی از سرمایههای مهم هر کشور بوده که علاوه بر تأمین انرژی در بخشهای مختلف میتواند منبع مهمی برای ارزآوری باشد.
خوشبختانه کشور ایران از این نعمت الهی بینصیب نمانده و جزو کشورهای غنی در حوزه منابع نفتی به شمار میرود.
امسال کشور در فصل سرما با بحران جدی در حوزه گاز و تأمین سوخت مواجه شد که خوشبختانه این بحران در خراسانجنوبی با تلاش تیم شرکت گاز و شرکت پخش فرآوردههای نفتی و همچنین همراهی به موقع مردم مشکل چندانی برای مردم ایجاد نکرد.
خبرنگار فارس استان با دعوت از محمدرضا عابدانی، مدیر شرکت پخش فرآوردههای نفتی منطقه خراسانجنوبی این موضوع و موضوعات دیگری که مربوط به این حوزه بوده را پیگیری کرده است.
فارس: به عنوان پرسش نخست بفرمایید، مهمترین رسالت شرکت پخش فرآوردههای نفتی چیست؟
عابدانی: رسالت اصلی شرکت پخش توزیع فرآوردههای نفتی در کشور و به تبع در استان توزیع مناسب و به موقع فرآوردههای نفتی به دست مصرفکننده واقعی است.
فرآوردههای اصلی که اکنون در استان عرضه میشود به جز چهار فرآورده اصلی، سوخت هواپیماها است که به صورت مستمر عرضه و سوخترسانی پروازها انجام میشود، همچنین گاز مایع یکی دیگر از این فرآوردهها بوده که به صورت مستمر توزیع میشود.
همه ساله شرکت پیشبینیهای لازم را برای فصل سرما و فصل سوخترسانی که از اوایل مهر تا پایان تعطیلات نوروز بوده انجام و با توجه به اینکه سوخت بنزین به ویژه در فصل سرما باید مهیا شود و در فصول دیگر نیز اگر نباشد یک چالش جدی است، این زمان ها زمان های ویژه ای بوده که شرکت به طور ویژه روی این موضوع کار میکند.
تأمین فرآوردههای خراسان جنوبی صرفا متکی به نفتکش است
فارس: یکی از اتفاقاتی که بر آن تأکید داشتهاید بحث نفتکشهای جادهای که مخاطراتی را داشته و بحث خط انتقال فرآوردههای نفتی بوده، در مصاحبههای قبلی گفته بودید که پروژه خط انتقال از مبدأ رفسنجان به بیرجند صورت میپذیرد، بفرمایید این پروژه در چه مرحلهای وجود دارد و چه اقدامی صورت گرفته است؟
عابدانی: استان خراسانجنوبی شاید جزو محدود استانهایی باشد که تأمین فرآوردههای آن صرفا متکی به نفتکش بوده یعنی نه ریلی در استان وجود دارد و نه خط لولهای و نه دسترسی به آبهای آزاد است و این کار را فوق العاده سخت میسازد، مکانهایی که به آبهای آزاد دسترسی دارند ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون لیتر نفت را در هر بار تخلیه تزریق میکنند، در این استان باید در مبادی بسیار دور از طریق ناوگان حمل و نقل جادهای فرآوردهها تأمین شود و الان عمده فرآوردههای تأمینی استان از بندرعباس وارد که مسیری بسیار دور است و میزان آن توسط هر نفتکش ۳۰ هزار لیتر بوده که طی یک هفته به طول میانجامد.
به طور میانگین مصرف روزانه فرآورده بنزین و نفت گاز نزدیک ۳ میلیون لیتر در استان خراسان جنوبی است که تعداد ۹۷ باب جایگاه در استان وجود دارد که باید این فرآوردهها در سراسر خراسان جنوبی توزیع شود.
تلاش برای رساندن خط انتقال فرآوردههای نفتی به بیرجند
این حجم از رفت آمد و انتقال با نفتکش و سختی کار و خطراتی که وجود دارد به حق برنامهریزی شد و در سفر اول رئیس جمهور پروژه خط انتقال لوله از رفسنجان به بیرجند مصوب شد که به تبع آن وقتی این خط لوله اتفاق بیافتد و فرآورده منتقل شود انبار هم میتواند ایجاد و در بحث صادرات فرآورده نیز با توجه به کاهش هزینههای حمل اقدامات مؤثری صورت پذیرد.
بیشترین هزینه حمل مربوط به نفتکشهای جاده پیما است؛ در سیستم پخش فرآوردههای نفتی بسیار مهم بوده که نفت و گاز را با هم داشته باشید اما نفت کش میتواند یکی از این دو را حمل کند که این نشان دهنده اهمیت این پروژه است.
تلاش مستمر برای تخصیص بودجه خط انتقال فرآوردههای نفتی به بیرجند
در حال حاضر برآورد اولیه هزینه این پروژه حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان است و مستمر پیگیری میکنیم تا این بودجه تخصیص پیدا کند و در شورای اقتصاد و برنامه و بودجه مصوب و اختصاص یابد و هنوز مرحله عملیاتی آن آغاز نشده است که به جد مسؤولان استان پیگیری هستند.
اگر این پروژه اتفاق بیافتد اقدام زیربنایی مهمی خواهد بود که استان و شرق کشور را متحول میسازد و اگر امر صادرات را داشته باشیم رونقی که در بازارچههای مرزی استان صورت میپذیرد که با شرایط کنونی قابل مقایسه نیست.
۱۱۵ میلیون لیتر فرآورده تحویل جایگاههای سوخت خراسان جنوبی شد
فارس: اولولیت شما از ابتدای مسؤولیت در استان چه بوده و چه برنامههایی برای تحقق آن دارید؟
عابدانی: رسالت اصلی ما تأمین و توزیع فرآورده بوده که یک سری زیرساختهایی نیز برای این امر لازم میباشد و از ابتدای این مسؤولیت با توجه به وابستگی که تأمین و توزیع فرآورده این استان به نفت کش دارد توجه به تقویت ناوگان حمل و نقل بوده که در مدت ۵ ماه گذشته تقریبا بالغ بر ۷۰ دستگاه نفتکش را به ناوگان حمل استان اضافه کردیم.
پیگیری خوبی از طریق واگذاری نفتکش برای تقویت ناوگان حمل و نقل استان خراسان جنوبی با پرداخت تسهیلات صورت گرفت تا بتوانیم تأمین پایداری برای استان تا زمان اتصال خط لوله داشته باشیم و در کنار آن همه ساله پیشبینیهای لازم را برای فصل سرد انجام دهیم.
تقریبا از ابتدای امسال تاکنون ۱۱۵ میلیون لیتر فرآورده تحویل جایگاههای سوخت استان شده است؛ امسال شرایط سوخترسانی در کشور شکل ویژهای به خود گرفت.
۲۱۰ دستگاه نفتکش در ناوگان حمل فرآوردههای نفتی خراسان جنوبی
فارس: در حال حاضر وضعیت نفتکشها در استان چگونه بوده و آیا اضافه خواهند شد؟
عابدانی: بله بر اساس پیگیری که انجام دادهایم در حال حاضر نزدیک به هفت شرکت فعال در سطح استان وجود دارد که یک مورد به تازگی اضافه شد و کارهای جذب نفتکش را انجام میدهد.
در حال حاضر تعداد نفتکشهای فعال در استان حدود ۲۱۰ دستگاه بود که ابتدای سال ۱۴۰ دستگاه بود که اگر این تعداد اضافه نمیشدند بدون شک در فصل سرد زمستان زمینگیر میشدیم.
همچنین طی چند مرحله توانستیم کرایههای حمل نفتکش را افزایش دهیم و در حال حاضر با کرایه حمل غیر فرآوردههای نفتی برابری دارد و پرداختیها نیز به روز بوده و در این بخش مشکلی نداریم.
توزیع ۹۰۰ میلیون لیتر فرآوده نفتی در جایگاه ها
فارس: یکی از بحثهایی که در استان به ویژه در شهرهایی همچون اسدیه وجود دارد، صفهای طویل برای بنزین و گازوئیل است اشکال کار مربوط به چه بوده چون این موضوع وجهه خوبی برای مردم ندارد؟
عابدانی: مشکلی به لحاظ تأمین و عرضه فرآورده در جایگاهها نداریم به غیر از میزانی که در صحبتهای فوق مطرح شد، ۹۰۰ میلیون لیتر فرآورده از ابتدای امسال تا پایان دیماه سال جاری توزیع شده و جایگاهها به طور مستمر در حال فعالیت هستند.
هر خودرویی یک کارت سوخت دارد و یک سری از کارتها نیز در اختیار جایگاهداران بوده که اگر کارت از صاحبان خودروها مفقود و یا فراموش شد از آن استفاده کنند و البته سوختی که با این کارتها نیز عرضه میشود، یارانهای است.
بنزین سهمیهای در کارتهای خودروها هزار و ۵۰۰ تومانی و بنزین کارت جایگاه ۳ هزار تومانی و نفت گاز سهمیهای خودروهای سنگین لیتری ۳۰۰ تومانی و با کارت جایگاه ۶۰۰ تومانی است.
صفهایی که در برخی از زمانها در جایگاههای سوخت تشکیل میشود به دلیل استفاده از کارت موجود در جایگاههای عرضه است که در همین راستا از مردم تقاضا داریم الزاما تا پایان سال یک مرحله از کارت شخصی خود سوختگیری کنند تا با انقضای آن با مشکل مواجه نشوند.
سهمیه بنزین لیتری ۳ هزار تومانی تنها مربوط به کارتهای جایگاههای عرضه نبوده بلکه در کارتهای خودروهای شخصی نیز بعد از اتمام ۶۰ لیتر بنزین هزار و ۵۰۰ تومانی بالافاصله ۱۵۰ لیتر با نرخ ۳ هزار تومان شارژ میشود؛ همچنین سهمیه بنزین تا ۹ماه در کارتهای سوخت ذخیره میشود.
برای ماشینهای سنگین براساس مسافتی که پیمایش میکنند سهمیه در کارتشان ذخیره و این سهمیه ۱۵ روزه شارژ میشود و بنابراین برخی از خودروها پیمایشیان شاید نسبت به ۱۵ روز گذشته بیشتر شده که چند روز آخر باید از کارت در اختیار جایگاه استفاده کند و این امر صفها را طولانیتر میکند.
دلیل تأخیر در صدور کارت سوخت المثنی چیست؟
فارس: یکی از اشکاتی که در مورد کارت سوخت وجود دارد طولانی بودن زمان صدور کارتهای سوخت المثنی است در این مورد توضیح دهید؟
عابدانی: مدتی صدور کارت المثنی به دلیل نبود و کمبود کارت خام با مشکل مواجه بود و این امر بومیسازی شد و مشکل رفع شده است.
در حال حاضر روند صدور این کارتها سرعت بیشتری گرفته هر چند هنوز به زمان مطلوب نرسیدهایم و باید این زمان به حداقل ممکن برسد.
طرح الکترونیکی توزیع گاز مایع در خراسان جنوبی
فارس: وضعیت سهمیه خراسان جنوبی در گاز مایع به چه صورت است؟ در سال گذشته بواسطه الکترونیکی شدن این فرآورده مشکلاتی برای مردم بوجود آمد.
عابدانی: سهمیه استان در گاز مایع سهمیه خوبی است، در سال ۹۹ زیرساختی برای توزیع الکترونیکی این فرآورده ایجاد و هر خانوار را بر حسب نیاز سهمیه دادند و صنوف، صنایع و کارخانهها نیز در قسمت مربوط به خود در سامانه مربوطه ثبتنام و از طریق سامانه سهمیه خود را دریافت میکردند؛ از سال ۹۸ تا ابتدای ۱۴۰۰ میزان ۹۰ درصد توزیع الکترونیکی شد.
گاز مایع نیز از طریق ناوگان گازکش وارد استان میشود و میزان هر بار ۱۸ هزار لیتر بوده که تعدادشان بسیار محدودتر از نفتکش ها در استان است.
برای تأمین به موقع تأسیسات و صنایعی که در استان به گاز مایع نیاز دارند تلاش میکنیم.
۲۵جایگاه عرضه CNG در خراسان جنوبی
فارس: در بحث ایجاد زیرساخت CNG در شهرستانهای استان توضیح دهید، چه برنامهای برای شهرستانهایی که از این زیرساخت محروم هستند دارید؟
عابدانی: در سطح استان ۲۵ جایگاه عرضه CNG وجود دارد که البته پراکندگی جایگاهها مناسب نبوده به دلیل اینکه ابتدایی که احداث جایگاهها در کشور انجام گرفته جاگذاری آن را شرکت پخش برعهده نداشته و بعد از سال ۸۶ و ۸۷ به شرکت پخش واگذار شده است.
در سبد سوختی استان تنها ۱۴ درصد مصرف مربوط به CNG بوده در حالی که میانگین کشوری بسیار بیشتر است.
شرکت پخش فرآوردههای نفتی در استان برای توزیع و مصرف گسترده LPG در حال حاضر برنامه و سیاستی ندارد.
مکانهایی که نزدیک به پالایشگاهها بوده صرفا به دلیل تأمین سوخت LPG برای مصرف خودروها مناسب بوده اما در استان رویکرد استفاده از CNG است.
چالش ها و مزایای استفاده از CNG در صرفه جویی اقتصادی و کاهش آلودگی محیط
از دید کارشناسی بنده نظرم این بوده که مصرف CNG چه از لحاظ آلایندگی و صرفه اقتصادی برای کشور ما بسیار مقرون به صرفهتر بوده و اگر شرایط سوختگیری آن رعایت شود خطرات آن در قبال مزایای آن بسیار اندک است.
LPG از پالایشگاهها نفت فرآوری شده اما CNG مستقیم از پالایشگاه گاز استخراج و فرآورده بسیار باارزشی است، و از طرفی میتواند ارزآوری بسیار خوبی LPG برای کشور داشته باشد با توجه به اینکه شرایط آسانتری صادرات LPG نسبت به CNG دارد.
دو شهرستان استان جایگاه CNG ندارند و دو شهر دیهوک و عشقآباد طبس نیز از داشتن این جایگاهها محروم هستند که این موضوع را ابتدای گرفتن این مسؤولیت پیگیری کرده تا تجهیزاتی را دریافت و این چهار نقطه را به جایگاه CNG مجهز سازیم.
در ۲۵ جایگاه موجود در استان به صورت امانی تجهیزات را دولت در اختیار سرمایه گذار قرار داده که در حال پیگیری برای گرفتن تجهیزات برای این چهار نقطه نیز هستیم.
توزیع ۶۰۰ هزار لیتر نفت سفید در مناطق دارای افت فشار گاز خراسان جنوبی
فارس: اتفاق اخیر که در افت فشار گاز برای استان رقم خورد، همگان به تلاشها و آمادگی مجموعه شما اذعان داشتند، لطفا از اقدامات خوبی که در این زمان صورت پذیرفت گزارشی ارائه نمایید.
عابدانی: اتفاق و بحران اخیری که در استان رقم خورد در این قضیه همکاران من شاید لحظه به لحظه پای کار بودند نزدیک به سرمای هوا ۱۰ روز ادارات تعطیلی شد همکاران ما برای تامین سوخت مردم تعطیل نبودند.
در این بحران اخیر از لحظه اول که اعلام شد که شاید این اتفاق بیافتد برنامه ریزی کاملی صورت گرفت.
نزدیک به ۳ میلیون لیتر در بازه یک هفته نفت سفید را ارسال به فروشندگیهای کل استان داشتیم که اگر افت فشار گاز داشته باشیم توزیع شود؛ نزدیک به ۶۰۰ هزار لیتر نفت سفید را در این مدت در استان توزیع کردیم.
در سال جاری ۱۱ میلیون لیتر فرآورده در استان توزیع شد.
تأمین گاز خانگی جزو خطوط قرمز در مدت بحران ایجاد شده بود بنابراین به صنایع اعلام شد که از سوخت جایگزین استفاده کنند و در استان نزدیک به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر در این مدت توزیع سوخت جایگزین وجود داشت.
همچنین در این مدت ۹۸ هزار سیلندر گاز مایع توزیع شد.
خوشبختانه چون تمهیدات لازم اندیشیده شده بود و ذخیره سازی خوبی در ابتدای سال داشتهایم تا پایان سال مشکلی در بحث تأمین فرآوردهها در استان نداریم اما این امر نباید باعث شود که مردم از صرفه جویی غفلت کنند.
خروج ۴۰۰ فقره کارت سوخت از چرخه سوخت
فارس: موضوع فروش نفت و فرآوردههای نفتی در مرز از معضلاتی بوده که در استان با آن مواجه هستیم آیا نباید تفاوت قیمت به گونهای باشد که برای افرادی که اقدام به این کار میکنند صرفه اقتصادی نداشته باشد؟
عابدانی: براساس آنچه در اختیار شرکت ملی نفت بوده با کمیسیون مبارزه با قاچاق ارز و کالا مصوب شده که در جایگاهها این موضوع رصد و در ورودی جایگاهها خودروهایی که به طور مکرر برای سوختگیری مراجعه دارند را شناسایی و پلاک این خودروها را برای برخورد قانونی در اختیار مراجع ذیربط قرار دهیم و تاکنون نزدیک ۴۰۰ فقره کارت شناسایی و مسدود شده و از چرخه سوخترسانی حذف شده است.
همچنین خوردهایی که بیش از سهمیه سوخت میگیرند معرفی به تعزیرات شده و برخورد قانونی با آنها صورت میگیرد. اختلاف قیمت آنقدر زیاد بوده که جذابیت زیادی برای افراد سودجو دارد؛ جایگاههای عرضه سوخت نیز به طور مرتب پالایش میشوند تا تخلفی نداشته باشد.
فرآورده از استانهای مرکزی کشور جمعآوری و از استانهای مرزی قاچاق میشود و استان خراسانجنوبی بیشتر به عنوان معبر این افراد سودجو مورد استفاده قرار میگیرد.
اولویت ها و برنامه های آینده
فارس: چه برنامههای زیربنایی دیگر در دستور کار دارید و اولویت شما چیست؟
عابدانی: علاوه بر ناوگان حمل، خط لوله و انبار ذخیره که در قسمتهای قبلی مصاحبه مطرح شد یکی از مواردی که پیگیری میشود بحث پراکندگی جایگاهها در سطح استان بوده به طوری که مدت زمانی که شخص میتواند دسترسی به این جایگاهها را پیدا کند بتوانیم به حداقل برسانیم.
از اساسیترین کارها بررسی این موضوع بوده و نقاط را شناسایی و با همکاری فرماندارن سرمایه گذاران جذب خواهند شد.
سخن پایانی:
عابدانی: تأکید میکنم مردم سوختگیری حداقل یکبار از کارت سوخت خودروی خود را داشته باشند تا با مشکل مواجه نشوند.
پایان پیام/۶۹۰۲۷