به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، تا ساعتی دیگر، برگزیدگان خود را خواهد شناخت. البته در حال حاضر آثار نامزد شده و داوران معرفی شده‌اند. (اینجا بخوانید) در این گزارش سعی کرده‌ایم نگاهی به کارنامه داوران جایزه ادبی جلال آل احمد در دو بخش داستان بلند و رمان و مستندنگاری از دوره سیزدهم تا پانزدهم بیندازیم.
جواد افهمی نویسنده و منتقد ادبی
جواد افهمی؛ نویسنده یک اثر توقیفی!
جواد افهمی نویسنده آثاری چون «چتر کبود» و «سوران سرد» است که «ستاره‌های دب اصغر» او نامزد دریافت جایزه جلال آل احمد در سال ۹۰ شد، «سواران سرد» کاندیدای جایزه کتاب سال شهید غنی‌پور، قلم زرین و چهاردهمین دوره کتاب فصل است. همچنین «خورشید بر شانه راستشان می‌تابید» از آثار وی در سومین دوره جشنواره کتاب انقلاب مورد تقدیر قرار گرفت و همه آثار این نویسنده در قالب رمان و داستان بلند با موضوعات دفاع مقدس منتشر شده است.
رمان «سال گرگ» با وجود این که جایزه داستان انقلاب را نیز از آن خود کرد، مدت زیادی در اداره کتاب وزارت ارشاد در رفت و برگشت و منتظر دریافت مجوز بود و حتی یک بار به صورت کامل توقیف شد.
افهمی در سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال که در سال ۱۳۹۹ برگزار شد، در بخش رمان و داستان بلند داوری این بخش را بر عهده داشت.
زنده‌یاد سعید تشکری نویسنده غریب قریب
سعید تشکری؛ چند روز تا اولین سالگرد درگذشت
مرحوم سعید تشکری بیش از ۱۰۰ عنوان در قالب‌هایی چون رمان، ادبیات نمایشی، مقاله و یادداشت را در کارنامه خود داشت. تشکری از جمله نویسندگان خراسانی بود که طی سال‌های گذشته در زمینه نوشتن نمایشنامه و داستان‌های دینی و رضوی فعالیت داشت. او نیز در سیزهمین دوره جلال داور بخش رمان و داستان بلند بود. از آثار تشکری می‌توان به «ولادت»، «غریب، قریب»، «مفتون و فیروزه»، «آبی‌ها» و... اشاره کرد.
علی چنگیزی؛ داوری برای جوری جنس
علی چنگیزی نیز در این دوره جوان‌ترین داور به شمار می‌رفت. اولین اثر وی «پرسه زیر درختان تاغ» و دومین کتاب او «پنجاه درجه بالای صفر» را نشر چشمه در سال ۱۳۹۰ به بازار عرضه کرد. این رمان در جایزه ادبی هفت اقلیم شایسته تقدیر شناخته شد. مجموعه داستان «کاج‌های مورب» اولین مجموعه داستان او است که در سال ۱۳۹۱ توسط نشر چشمه منتشر شد. این مجموعه داستان نیز برنده سیزدهمین دوره جایزه هوشنگ گلشیری شد.
به نظر می‌رسد انتخاب چنگیزی که اغلب کتاب‌ها و جوایزش منتسب به ناشران و جریان اصلاح‌طلب است، باعث جوری جنس داوران سیزدهمین دوره جایزه جلال در آخرین سال دولت حسن روحانی بوده باشد.
گلعلی بابایی؛ یگان‌نویس موسفید
گلعلی بابایی پژوهشگر و مستندنگار دفاع مقدس به یگان‌نویس و لشکرنویس معروف است و به‌عنوان یکی از پرکارترین و مؤثرترین چهره‌های ادبیات پایداری و مقاومت شناخته می‌شود. او و حسین بهزاد دو پدیدآور «همپای صاعقه» هستند که این کتاب باعث ایجاد تحوّل در گونه مستندنگاری دفاع مقدس شد.
بابایی آثاری چون پیغام ماهی‌ها (خاطرات و زندگینامه سردار همدانی) که اثر شایسته تقدیر نهمین دوره جایزه جلال شد، کتاب‌های همپای صاعقه، ضربت متقابل، آن سه مرد، بهار ۸۲، ماه همراه بچه‌هاست، تا آوردگاه اَلهاله، قلمی به رنگ خاک، شراره‌های خورشید و گردان نهم در جشنواره‌های مختلف ادبی، به عنوان کتاب‌های برتر شناخته شده‌اند.
همپای صاعقه، ضربت متقابل، از الوند تا قراویز، ققنوس فاتح، کالک‌های خاکی و گردان نهم مورد تقریظ، و توجه مقام رهبری قرار گرفتند. وقتی تقریظ رهبر انقلاب بر همپای صاعقه منتشر شد این کتاب از هشت‌سال مهجوربودن درآمد و ناگهان ناشران مختلفی برای چاپ این کتاب در تیراژ گسترده، اعلام آمادگی کردند.
بابایی در دوره‌های سیزدهم و پانزدهم از داوران بخش مستندنگاری بود.
سعید علامیان؛ پرکار و کمتر شناخته شده
سعید علامیان چهره‌ای کمتر شناخته شده، اما پرکار است که آثاری چون «ملاقات در فکه»، مجموعه سه جلدی «برای تاریخ می‌گویم» خاطرات محسن رفیق دوست و «حاج قاسمی که من می‌شناسم» را که به چاپ ۱۳۵ رسیده است در کارنامه خود دارد و البته فقط نویسنده نیست و در بعضی از آثار مصاحبه را نیز خود انجام داده است.
علامیان داور بخش مستندنگاری در سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال بود.
مصطفی رحیمی نویسنده کتاب «نبرد تنگه‌ها»
مصطفی رحیمی؛ داور پیارسال، نامزد امسال
مصطفی رحیمی نیز در که آثاری چون «سهم من از چشمان او» و «بابا نظر» را در کارنامه دارد، در سیزدهمین دوره از جایزه جلال داور بخش مستند نگاری بود و در دوره پانزدهم نیز برای اثر «نبرد تنگه‌ها» اسمش در میان نامزدهای آثار برگزیده دیده می‌شود.
قاسمعلی فراست در برنامه کتاب‌باز
قاسمعلی فراست؛ آغازگر نسل جدید نویسندگان جنگ
قاسمعلی فراست، نویسنده و داور جشنواره‌های متعددی که بیش از همه به عنوان آغازگر نسل جدید نویسندگان جنگ شهرت دارد، داور بخش رمان در چهاردهمین دوره جایزه جلال بود. ادبیات داستانی بزرگسال فراست، شامل رمان‌ها و مجموعه داستان‌هایش است. همچنین یک بخش از مجموعه داستان‌های او دفاع مقدسی و ادبیات دینی و بخشی دیگر ادبیات اجتماعی است.
در کارنامه ادبی او رمان، مجموعه داستان، نمایشنامه و خاطره‌نگاری دیده می‌شود.کتاب‌های «نخل‌های بی‌سر»، «نیاز»، «عشق مانعی ندارد» و «گلاب خانم» آثار این نویسنده در حوزه جنگ هستند. «افطار»، «روزهای برفی»، «آوازهای ممنوع»، «بن‌بست»، «آن روزها» و «باغ سیب» از دیگر آثار فراست هستند. او دو کتاب هم در حوزه کتابشناسی با عنوان «کتابشناسی داستان‌های توصیفی امام، انقلاب، جنگ» و «کتابشناسی داستان‌های روستایی» تألیف کرده است.
اکبر صحرایی؛ تقدیری، داور و عضو هیئت علمی جایزه جلال
اکبر صحرایی نویسنده آثاری چون «حافظ هفت» که اثر شایسته تقدیر پنجمین دوره جایزه جلال شد، «کانال مهتاب»، مجموعه طنز دفاع مقدس «دار و دسته دارعلی»، «کتیبه ژنرال»، «تپه جاویدی و راز اشلو» و... را در کارنامه خود دارد که توانسته است در بسیاری از جوایز ادبی کشور مورد تقدیر قرار بگیرد.
وی در چهاردهمین دوره جایزه جلال داور بخش رمان بود که امسال از اعضای هیأت علمی این دوره است.
ابراهیم زاهدی مطلق
ابراهیم زاهدی مطلق؛ مرد کهنه‌کار مطبوعات
ابراهیم زاهدی مطلق، نویسنده، روزنامه‌نگار، منتقد ادبی و سرداور و داور جشنواره‌های ادبی است که نوشتن را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد. زاهدی معاون بخشِ داستان بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان بود. او چند دوره داور و سرداور کتاب سال دفاع مقدس و از داوران دهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد بوده است. زاهدی پانزدهمین جشنواره شهید غنی‌پور را هم سرداوری کرده.
تاکنون ۲۱ عنوان رمان، داستان و زندگینامه به قلمش نوشته شده است. کتاب‌های «نسل باروت» و «رضای زهرا» در ادوار مختلف جشنواره دفاع مقدس رتبه‌های برگزیده را کسب کرده‌اند. در یازدهمین دوره جایزه جلال بود که زاهدی کتاب خود، «شلیک به آسمان» را از گردونه رقابت خارج کرد و دلیل آن را عضویت در هیأت علمی این جایزه اعلام کرد.
وی در چهاردهمین دوره جایزه جلال نیز داور بخش مستندنگاری بود.
داود امیریان نویسنده حوزه دفاع مقدس
داوود امیریان؛ کسی که جام جهانی را به جوادیه برد!
داوود امیریان، تاکنون بیش از ۴۵ عنوان کتاب منتشر و جوایز متعددی کسب کرده است. وی در حال حاضر در چند حوزه ادبیات کودک و نوجوان، رمان، طنز و فیلمنامه‌نویسی قلم می‌زند. از آثار وی می‌توان به «داستان بهنام»، «کودکستان آقامرسل»، «مهمانی باغ سیب»، «جام جهانی در جوادیه» را نام برد که در قالب رمان بودند.
وی از داوران بخش مستندنگاری چهاردهمین دوره بود.
مهدی قزلی مدیر فعلی نشر جام‌جم
مهدی قزلی؛ روزی همه‌کاره جایزه جلال بود
مهدی قزلی روایت نویس و سفرنامه نویس که با اثر «جای پای جلال» بیشتر شناخته می‌شود. البته این نویسنده سفرنامه‌ها و روایت‌هایی چون «همپای مسافر اردیبهشت»، «پنجره‌های تشنه»، «شریان مکران» و ... را در کارنامه خود دارد. قزلی در دوره‌های هفتم تا دوازدهم نیز دبیر اجرایی جایزه ادبی جلال و در دوره چهاردهم جایزه جلال، داور بخش مستندنگاری بود.
رحیم مخدومی؛ پاسداری که قلم خوبی دارد
رحیم مخدومی، پاسدار کهنه‌کار و نویسنده حوزه دفاع مقدس با آثاری چون «نرگس» شناخته می‌شود. بیشتر آثار این نویسنده در حوزه مستندنگاری و تاریخ شفاهی دفاع مقدس و همچنین در حوزه کودک و نوجوان است که در پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال داور بخش رمان و داستان بلند بود.
سیدمیثم موسویان، برگزیده چهاردهمین دوره جایزه ادبی جلال
سیدمیثم موسویان؛ روزی جزو آتیه‌داران داستان ایرانی بود
سیدمیثم موسویان نیز که بنا به رسم جایزه ادبی جلال در میان داوران حضور داشت آثاری چون «بی‌نام پدر» اثر شایسته تقدیر جلال در دوره پیش، «چهار پر»، «لی‌لی»، «بهنام مادر» و ... را در کارنامه خود دارد. وی برای اثر «تفنگمو زمین نذار» در یازدهمین دوره از جایزه جلال جزو نامزدهای نهایی بخش داستان کوتاه بود و در بخش جانبی «آتیه‌داران داستان ایرانی» به رأی مردم برگزیده شد. وی در برخی از آثار خود مبانی روانشناسی را چاشنی ادبیات می‌کند. موسویان داور بخش رمان در پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال است.
محمدرضا شرفی خبوشان؛ برگزیده، دبیر، داور و عضو هیئت علمی جلال
محمدرضا شرفی خبوشان نویسنده ای نام‌آشنا در ادبیات داستانی کشورمان که آثاری چون «بی‌کتابی» (برگزیده دهمین دوره جایزه ادبی جلال)، «اسلحه‌سازی داود داله»، «عاشقی به سبک ون گوگ» و... را در کارنامه دارد. خبوشان در جوایز ادبی متعددی برگزیده اعلام شده است. البته در دوره‌هایی دبیر علمی و عضو هیأت علمی جایزه جلال نیز بوده و هم اکنون نیز دبیرعلمی سومین جایزه ملی داستان حماسی است. خبوشان در پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال داور بخش رمان است.
بهناز ضرابی زاده، نویسنده کتاب «ساجی»
بهناز ضرابی زاده نویسنده آثار پرفروشی چون «ساجی» و «دختر شینا» و مهدی کاموس نویسنده، پژوهشگر و داور کنگره‌های ادبی هم از داوران بخش مستندنگاری پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال هستند.
همچنین البته یوسف قوجُق و هادی خورشاهیان که نامی آشنا در ادبیات کودک و نوجوان به شمار می‌روند در دوره‌های چهاردهم و پانزدهم از داوران بخش داستان کوتاه بودند.
پانزدهمین جایزه ادبی جلال از ساعت ۱۸ امروز با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت به کار خود پایان می‌دهد.
پایان پیام/
