خبرگزاری فارس ـ گروه هنر و رسانه: حضرت رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله می‌فرمایند: «من تعلم فی شبابه کان بمنزله النقش فی الحجر» هر کس که در نوجوانی دانشی را یاد بگیرد مانند حکاکی در سنگ است. توجه و پاسخ دادن به نیازهای معنوی کودکان و نوجوانان مخصوصا نیاز به پرستش و عبادت، یکی از ارکان رشد و تعالی می باشد و انیمیشن ها نقش به سزایی در رشد و ارتقاء معنوی آنان دارد.
*«سیا ساکتی» نمونه موفق آموزشی کودکان
شاید کمتر کسی باشد که اسم کاراکتر «سیا ساکتی» مجموعه پویانمایی‌های تبلیغاتی راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی دو دقیقه‌ای را نشنیده و انیمیشن‌های جذاب و طنزش را ندیده باشد. سری اول مجموعه با نام «ماجراهای داوود خطر و سیا» در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ از تلویزیون پخش شد. سری دوم این مجموعه در سال های ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ پخش شد. سری سوم این مجموعه در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ پخش شد.سری چهارم این مجموعه با نام «سیا ساکتی و ماجراهای خفن» از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ پخش شد و سری پنجم این مجموعه از سال ۱۳۹۴ تاکنون در حال پخش است.
لزوم ذکر این توضیحات در مورد شخصیت «سیا ساکتی» به این جهت است که بدانیم چقدر قالب پویانمایی و انیمیشن می‌تواند با استقبال مواجه شود و اینکه بروز و ظهور این سبک و سیاق آموزش برای مخاطب هدفِ کودکان و خردسالان چقدر می‌تواند موثر و ماندگار باشد! قطعا خروجی موفق این مجموعه باعث شده چند دهه تداوم بیابد. شاید همه کم و بیش در مقاطعی دیده باشیم که بچه‌ها به تاثیر از همین انیمیشن‌های دو دقیقه‌ای «سیا ساکتی»، در یک سفر کوتاه یا بلند خانوادگی، تمام هشدارهای راهنمایی و رانندگی را به ما گوشزد می‌کردند و اگر همان هشدارهایی را که بچه از این مجموعه دیده و یادگرفته بود را مکتوب می‌کردیم، می‌توانستیم یک کتاب کامل قوانین راهنمایی و رانندگی از آن تالیف کنیم! این یعنی موفقیت صد در صدی یک قالب به شدت کارا برای آموزش و نهادینه‌سازی قانونمندی در کودکان، و آزمونی که بالاترین نمره قبولی را دریافت کرده است.
پس تا اینجای کار می‌توان به این یقین رسید که قالب پویانمایی و انیمیشن در اینچنین قالبی می‌تواند بهترین کارایی و تاثیرگذاری را در امر آموزش کودکان داشته باشد. حال این نیاز اگر معطوف به مسائل دینی و آخرتی‌مان باشد که در بالاترین جایگاه اهمیت و حساسیت قرار می‌گیرد. ازینرو ضرورت تولید محتواهای پویانمایی در حوزه آموزش احکام و تعالیم دینی برای کودکان برجسته می‌شود. مقوله‌ای که رسانه ملی می‌تواند در سطحی بسیار گسترده‌تر و جدی‌تر به آن بپردازد و نتیجه تضمین شده‌ای از آن دریافت کند چراکه آزمون و خطاهای این روش، پیشتر انجام شده و برای لزوم تولید محتواهای اینچنین جایی از ابهام و تردید باقی نمی‌گذارد.
بچه‌ها به تاثیر از همین انیمیشن‌های دو دقیقه‌ای «سیا ساکتی»، در یک سفر کوتاه یا بلند خانوادگی، تمام هشدارهای راهنمایی و رانندگی را به ما گوشزد می‌کردند و اگر همان هشدارهایی را که بچه از این مجموعه دیده و یادگرفته بود را مکتوب می‌کردیم، می‌توانستیم یک کتاب کامل قوانین راهنمایی و رانندگی از آن تالیف کنیم
متاسفانه کم بودن مباحث اصول و فروع دین به ویژه معارف نماز و نیز اهتمام ضعیف در پرداختن به مسائل و احکام نماز، چرایی خواندن نماز، آداب، اسرار و آثار نماز، آداب وضو، نماز اول وقت، نماز جمعه و جماعت، حضور قلب در نماز، آیات و احادیث نماز و عواقب سبک شمردن نماز، برای کودکان و نوجوانانی که ذهنی فعال و جذاب دارند در انیمیشن‌ها نگران کننده است چرا که از مجموع انیمیشن‌های تولیدی داخل که مورد بررسی تحلیل محتوایی قرار گرفته‌اند تنها حدود ۲ درصد به نماز و احکام پرداخته است. لذا تقویت شناخت و انتقال مفاهیم و معارف اعتقادی و احکام عبادی با روش‌های موثر به ذهن کودکان و نوجوانان توسط انیمیشن‌ها از مهم‌ترین و اساسی‌ترین راه‌های پرورش نسل نو براساس فرهنگ نماز است.
مدتی است که با استفاده از هنر جذاب نقاشی متحرک، احکام اسلامی در خصوص نماز، روزه، حجاب و ... از شبکه سه سیما، به زبانی ساده و همه‌فهم آموزش داده می‌شود. این پویانمایی‌ها، توسط گروه فرهنگ و معارف اسلامی این شبکه ساخته شده و در بین پیام‌های بازرگانی از همین شبکه پخش می‌شود. این روش ابتکاری آموزش احکام، برای همه گروه‌های سنی به ویژه کودکان، نوجوانان و جوانان مفید است. ضمن تشکر از همه دست‌اندرکاران تولید این برنامه خوب، از صدا و سیمای جمهوری اسلامی درخواست می‌شود، برای گسترش تولید و پخش آن از تمام شبکه‌ها، با تخصیص زمان و تکرار بیشتر در طول روز، حمایت گسترده‌ای به‌عمل آید.
رسانه‌های الکترونیکی بیشترین وقت کودکان را در انحصار خود دارد و کارتون‌ها و انیمیشن‌ها نقش فوق‌العاده مهم در سرگرمی‌ها و انتقال میراث فرهنگی و فکری و شکل‌گیری شخصیت کودکان و نوجوانان و چگونگی تربیت و اعمال و رفتارها را در بزرگسالی دارد. انیمیشن‌ها با تصویرسازی و الگوسازی مناسب، بهترین و قدرتمندترین ابزار برای فرهنگ‌سازی و زیر ساخت‌های شیوه و سبک زندگی در جامعه است. که در صورت ذائقه‌سازی صحیح و تولید برنامه‌های پرمحتوا، آموزنده و جذاب در آن‌ها می‌توان، مفاهیم دینی، علی‌الخصوص آموزه‌های نماز را به کودکان و نوجوانان به روشی صحیح به ویژه به صورت غیرمستقیم منتقل کرد.
لازم به ذکر است که در روند تولید اینچنین برنامه‌هایی باید از عناصر و تصاویر جذاب با رنگ‌های شاد و مورد توجه کودکان استفاده شود تا از این طریق کیفیت بصری محتوا هم بالا برده شود و کودکان و خردسالان از دیدن برنامه خسته نشوند و باعث دل‌زدگی آن‌ها نشود.
همچنین برای ارتباط بیشتر برنامه با خردسالان، باید از اِلِمان‌های کودکانه و صدای کودکان (صداهای آشنا برای کودکان، هنرپیشه‌های کودکان در صدا و سیما) استفاده شود که باعث تعامل بیشتر کودکان با مجموعه آموزشی احکام خواهد شد.
مجموعه‌های آموزشی احکام شامل اذان، وضو، قرائت نماز و آداب معاشرت و... را می‌توان با همین شیوه طراحی کرد که قطعا با استقبال گسترده مواجه خواهد شد.
انیمیشن‌ها با تصویرسازی و الگوسازی مناسب، بهترین و قدرتمندترین ابزار برای فرهنگ‌سازی و زیر ساخت‌های شیوه و سبک زندگی در جامعه است
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تولید آثار انیمیشن احکام برای کودکان وجود عشق و علاقه تیم تولید به کار برای کودکان است که نمود خود را در آفرینش یک اثر هنری دینی متجلی خواهد ساخت.
برای نمونه می‌توانید ایده خوب شبکه سه سیما برای نمایش احکام به صورت انیمیشن را در ادامه ببینید.
*علاوه بر کودکان، ناشنوایان هم از پویانمایی بهره می‌برند
البته این فعالیت مختص به رسانه ملی نبوده و بسیاری از نهادها می‌توانند در این امر مشارکت داشته باشند. در مهرماه سال ۱۴۰۰ مسئول پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی در نشست خبری از تولید یک مجموعه ۳۰ قسمتی شامل احکام وضو، غسل و تیمم خبر داد که با استفاده از فناوری موشن گرافیک سه بعدی تولید شده است. اینچنین اقداماتی نوید دهنده حرکتی در مسیر آموزش احکام به صورت جذاب برای گروه‌های سنی کودکان و خردسالان است.
جالب اینکه با تمهیدات درنظر گرفته شده ناشنوایان هم می‌توانند از این مجموعه پویانمایی استفاده کنند و احکام مربوط به جانبازان و معلولان برای گرفتن وضو، تیمم و غسل در این مجموعه پویانمایی گنجانده شده است. علاقمندان برای دریافت مجموعه پویانمایی آموزش احکام می توانند به نشانی اینترنتی makarem.ir و یا به کافه بازار مراجعه کنند.
*جذابیت بصری باعث نهادینه شدن آموزش در کودکان می‌شود
تولید فایل آموزشی احکام به صورت انیمیشن و موشن‌گرافی با استفاده از شیوه‌های نوین تصویرگری و با مشاوره از کارشناسان علوم دینی، اجتماعی و روانشناسان در حوزه کودک بهترین خروجی و جذابیت را برای کودکان به دنبال دارد و همین جذابیت داستان‌گونه باعث می‌شود کودک ضمن سرگرم شدن با یک برنامه لذت‌بخش، با مفاهیم دینی و احکام آشنایی پیدا کند و فراگیری تعالیم دینی را به صورتی نهادینه دریافت کند.
ازینرو رسانه ملی می‌تواند از ظرفیت بیشتری برای توسعه این بخش و تولید محتواهای انیمیشن و پویانمایی برای آموزش احکام دینی برای کودکان و خردسالان بهره ببرد چراکه این قالب بهترین و جذاب‌ترین قالب برای این گروه سنی بوده و می‌تواند آموزه‌های دینی را بین آن‌ها به سادگی هرچه تمام‌تر نهادینه کند.
انتهای پیام/
