چرا مدارس با هر اتفاقی تعطیل می‌شوند؟/ بچه‌هایی که دوست ندارند درس بخوانند!

خبرگزاری فارس ـ گروه تعلیم و تربیت: قبل از اینکه پای کرونا به کشورمان باز شود، هرچند وقت یکبار به دلایل مختلف مدارس تعطیل می‌شد؛ گاهی برف و یخبندان دلیلش می‌شد و گاهی آلودگی هوا و البته این تعطیل مقطعی بود!

اما کرونا که آمد، مدارس به تعطیلی طولانی مدت رفتند؛ تعطیلی که باعث شد درهای برخی مدارس از اسفند سال 1398 تا امروز به روی دانش‌آموزان بسته باشد و برخی مدارس هم گهگاهی باز شده و دوباره بسته شدند؛ روند آموزش هم تغییر کرد و از کلاس درس حضوری به فضای مجازی و جلوی تلویزیون تغییر کرد؛ ناگفته نماند که امسال، شرایط کمی متفاوت‌تر شد و تعداد مدارسی که به سمت بازگشایی رفتند، بیشتر شدند ولی باز مدارسی هستند که همچنان از طریق آموزش مجازی، بر تداوم یادگیری می‌کوشند. 

ماحصل این تعطیلی، دو اتفاق تلخ است؛ اتفاقاتی که اگر دیر بجنبیم و برای آن تدبیری نیندیشیم، در آینده به دانش‌آموزان خسارت زیادی وارد خواهد شد؛ آن هم درس گریزی بچه‌ها و کم سواد بزرگ شدن آنان است. 

* افت سطح سواد دانش‌آموزان با ادامه آموزش مجازی/ ضعف بچه‌ها در نوشتن!

سطح سواد بچه‌ها با آموزش مجازی به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است؛ آموزش و پرورش در این خصوص پایشی را انجام داده است و نتایج آن را با دو سال قبل یعنی زمانی که کرونا نبود، مقایسه کرده است.

این پایش نشان داد که برای دانش‌آموزان خصوصاً دوره اول ابتدایی شاهد افت چشمگیری در یادگیری مهارت‌های سواد پایه خواندن و نوشتن هستیم به شکلی که در درس بسیار مهمی مثل فارسی پایه اول که پایه و بنیان سواد دانش‌آموزان هست، درصد دانش‌آموزانی که نتایج «خیلی خوب» در مقیاس ارزشیابی کیفی ـ توصیفی کسب کردند، 10 درصد نسبت به دو سال گذشته کاهش پیدا کرده است و از آن طرف طیف، درصد دانش‌آموزانی که «نیازمند تلاش هستند»، افزایش پیدا کرده است.

نکته دیگر این است که وقتی نتایج تکرار پایه اول ابتدایی با سال قبل و دو سال قبل آن بررسی شد، باز هم مشاهده شد که درصد تکرار پایه در پایه اول به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است که حاکی از چالش‌های جدی در یادگیری دانش‌آموزان در خصوص مهارت‌های سواد پایه است.

رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در این خصوص گفت: بعد از بازگشایی حضوری مدارس، معلمانی که به صورت حضوری با دانش‌آموزان پایه‌های دوم و سوم کار می‌کردند، گزارشی دادند مبنی بر اینکه دانش‌آموزانی که دو سال گذشته را پایه‌های اول و دوم ابتدایی بودند و در فضای مجازی بدون اینکه ارتباطی با معلم و مدرسه داشته باشند، تحصیل کردند، ضعف های اساسی در مهارت‌های خواندن و نوشتن خصوصاً مهارت نوشتن دارند.

وی افزود: مهارت نوشتن نیاز به تمرین و تکرار زیر نظر معلم دارد؛ از نحوه مداد دست گرفتن دانش‌آموز تا اینکه عادت کند الفبا را یاد بگیرد و حروف را خوش‌خط بنویسد، در مدرسه صورت می‌گیرد؛ بچه‌ها در فضای مجازی شاید مهارت‌های مربوط به خواندن و ارائه دادن مطالب را تا حدودی تمرین کرده باشند اما چون نظارت کافی بر مهارت نوشتن نبوده است، در این زمینه ضعف جدی داریم.

* بچه‌هایی که درس گریزان شده‌اند

برخی والدین می‌گویند که فرزندان‌شان درس گریزان شده‌اند و اصلا علاقه‌ای به درس خواندن ندارند. خانم صفری مادر یک دانش‌آموز کلاس دوم دبستان به خبرنگار فارس گفت: کرونا باعث شد که مدارس در سالی که فرزندم به کلاس اول می‌رود، تعطیل شود و او از حضور در مدرسه محروم شد. واقعا این توقع زیادی است که بچه در خانه باشند و والدین با او درس کار کنند. 

وی ادامه داد: اگر قرار بود که ما کار معلمان را انجام دهیم که اصلا وجود مدرسه به چه دلیلی در کشور است؛ واقعا بچه‌ها از والدین‌شان در آموزش، حرف شنوی ندارند؛ فرزندم فقط حرف پدرش را گوش می‌کند و آن هم با تهدید است. 

پدر یک دانش‌آموز کلاس سومی هم به جدال او، همسر و فرزندش درباره درس خواندن در منزل اشاره کرد و به خبرنگار فارس گفت: ما هر روز در خانه دعوا داریم؛ احساس می‌کنم علاقه به درس خواندن در فرزندم کمرنگ شده است و البته این اتفاق چیزی عجیبی نیست؛ وقتی بچه‌ها از مدرسه دور باشند، انگیزه درس خواندن را هم از دست می‌دهند.

وی افزود: نکته دیگر این است که بچه‌ها در شرایطی هستند که از همسالان تأثیر می‌پذیرند و معلمشان را الگو می‌دانند و وقتی مدرسه نمی‌روند، هیچکدام از اینها نیست. حتی الان بچه‌ها دیگر دوستی هم ندارند!

* ضرری که تعطیلی مدارس و آموزش مجازی به دانش‌آموزان می‌زند

آموزش مجازی و تعطیلی حضوری مدارس، آثار زیان‌بار دیگری هم دارد؛ بهنام بهراد عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به موضوع تورم نمره بدون افزایش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، گفت: این موضوع مختص کشور ما نیست و تمام کشورها درگیر آن هستند؛ حتی شواهد علمی و گزارش‌های بسیار زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی آنهایی که آموزش‌های حضوری هم در این دوره داشتند، باز این آسیب‌ها برای آنها فراوان بوده است.

وی ادامه داد: اقتصاددانانی که در حوزه آموزش و پرورش فعالیت می‌کنند، نظرشان بر این است که به ازای هر سه ماه تعطیلی مدارس، کشورها حدود یک و نیم درصد از تولید ناخالص داخلی‌شان را در نیم‌قرن آتی از دست می‌دهند یعنی
کشوری که یک سال تحصیلی تعطیلی داشته باشد در این یک سال، حدود ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از دست می دهد.

بهراد تصریح کرد: بسیاری از دانش آموزان که در این دوره درس می خواندند، به اندازه یک سال در عمر خودشان درآمدشان کاهش پیدا می‌کند و آثار اقتصادی و آثار توسعه ای و افت یادگیری بسیار مشهود است.

وی با اشاره به پیمایش‌های بین‌المللی، گفت: تلقی بسیاری از مجامع بین المللی، مراکز علمی مانند بانک جهانی، یونسکو و سایر مراکز بین‌المللی که در این حوزه‌ها کار می‌کنند، این است که در اغلب مواقع این افت‌ها  پایدار هستند و کشورها باید مقابله جدی کنند؛ در این راستا آموزش مجازی برای این است که جلوی این افت را بگیرد نه اینکه جایگزین آموزش حضوری شود.

* به راحتی مدارس را تعطیل می‌کنیم

به رغم اینکه در حال حاضر همه مدارس کشور باز نیست و فقط تعدادی به فعالیت آموزشی و آن هم به صورت چند روز در هفته می‌پردازند، یا آلودگی هوا باعث شد که مدارس تعطیل شود یا بارش برف؛ به عبارت دیگر، کرونا هم نباشد، مدارس مدام تعطیل می‌شوند. 

یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش در این خصوص گفت: بر اساس یک عادت دیرینه هر اتفاقی که می‌افتد مدارس را تعطیل می‌کنیم؛ با بارش برف، آلودگی هوا و .. که البته این صحیح نیست و باید با ارتقای سواد فرزندان‌مان در این حوزه و آموزش سواد سلامت در زمان آلودگی هوا، از دانش‌آموزان مراقبت شود؛ در خیلی از کشورها آلودگی از شهرهای ما بیشتر است اما بچه ها همیشه به مدرسه می‌روند و با رعایت پروتکل‌های مورد نظر از امر تعطیلی پیشگیری می شود که ما هم باید به این مرحله برسیم.

وی با اشاره به اینکه زمان آموزش ما کم نیست اما اینکه به راحتی مدارس را تعطیل کنیم و بچه‌ها با موقعیت‌های جدید آشنا نشوند خوب نیست، گفت: بچه ها باید با موقعیت‌ها آشنا شوند و کرونا هم یکی از همین موقعیت‌هاست؛ اگر در برخی کشورها با شیوع کرونا تعطیلی داشتیم، تنها در حدود چند هفته یا حداکثر 6 ماه بود، در صورتی که در کشور ما مدارس حدود 2 سال تعطیل شد.

به گزارش فارس، چند روز پیش رئیس‌جمهور هم بر بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها تأکید کرد؛ به نظر می‌رسد باید کم کم به سراغ بازگشایی مدارس برویم و حل مشکل بستن مدارس به هر دلیلی برویم! وگرنه با روندی که در پیش است، بچه‌های‌مان هم کم‌سواد و هم درس گریز خواهند شد!

انتهای پیام/