به گزارش خبرنگار تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره تصویرگری جلد کتاب‌های درسی، ضمن تقدیر و تشکر از دست‌اندرکاران این رویداد، اظهار کرد: این جشنواره، رویداد بسیار مهمی است که در ایران مسبوق به سابقه نیست؛ البته طبق بررسی همکاران‌مان، نظیر این رویداد در سطح دنیا نیز، سابقه ندارد.
وی افزود: سعی ما در جشنواره تصویرگری جلد کتاب، این بود که یک پیام کانونی را ارائه دهیم که همه امور بر محور آن قرار دارد و آن پیام، این است که مدیران و مسؤولان در جمهوری اسلامی ایران، باید این را بدانند که اگر قابلیت داشته باشیم و مشاهدات کودک را مطلوب کنیم، به تربیت او نیز کمک کرده‌ایم. بدیهی است که مشاهدات شامل آن چیزی است که کودک در یک تصویر می‌بیند لذا اگر توان آن را داشته باشیم که تصویر مورد مشاهده او را مطلوب کنیم، خادم آن کودک خواهیم بود. بر همین مبنا پیام مرکزی جشنواره ما این است که اگر تصویر درست شود، کودک نیز به راه درست خواهد رفت البته این همه تربیت نیست اما یکی از عوامل تاثیرگذار به شمار می‌رود.
ملکی تأکید کرد: در منابع دینی ما مکرر بر اهمیت نگاه و مباحث دیداری، اشاره شده است زیرا انسان همان است که می‌بیند لذا آنچه که کودک در خانه، مدرسه، شخصیت معلم، جامعه و ... می‌بیند، بر او تأثیرگذار است و این حقیقت قابل کتمان نیست.
وی، تربیت انسان را شامل سه بخش خواند و گفت: از یک جهت می‌توانیم تربیت انسان را به سه بخش تقسیم کنیم؛ سه مرحله ساختن انسان از نگاه من شامل یافتن، بافتن و ساختن است البته گاهی از واژه بافتن به شکل منفی استفاده می‌شود اما اینجا منظور بافتن به معنای درست کلمه، و مانند بافتن یک قالیباف است؛ زیرا قالیباف با ترکیب اجزا یک عنصر تازه خلق می‌کند. در واقع ما در دوران کودکی به طرق مختلف درمی‌یابیم و این دریافتن شامل تمام چیزهایی که می‌خوانیم، می‌شنویم و ... است.
معاون وزیر آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: همه ما این تجربه را داریم که از آنچه که دیده‌ایم یا خوانده‌ایم چقدر متأثر شده‌ایم لذا این به معنای یافتن است. در واقع اگر یافتن نباشد، تربیت بنا، بیخ و بن نخواهد داشت. حال اینکه یافتن به چه طریقی باشد، بستگی به شرایط زندگی، خانواده، مدرسه و ... دارد بنابراین اگر کودک در یک خانواده هنری باشد، یافته‌های هنری خواهد داشت یا اگر در خانواده‌ای فلسفی باشد، یافته‌ها فلسفی خواهد بود.
وی ادامه داد: مسأله تصویرگری در مرحله نخست معنا پیدا می‌کند لذا خوشا به حال کسی که یافته‌های مطلوبی دارد و بدا به حال کسی که یافته‌هایش مسموم است زیرا گاهی یک تصویر نیز می‌تواند مانند یک غذا، ما را مسموم کند. بدیهی است که یافته‌های ما هم می‌تواند ما را مسموم کند و هم می‌تواند ما را به پیش ببرد و این قابل انکار نیست که بسیاری از چیزهایی که می‌بینیم سم و برخی ویتامین است.
ملکی، شکل دادن به یافتن در روند زندگی کودک را نیازمند عنصری به نام بافتن خواند و گفت: یافتن راهبرد، و واقعیت اصلی زندگی انسان است که وارد وجود انسان می‌شود. در واقع پس از ورود یافته‌ها، فعل و انفعال دیگری به نام بافتن شکل خواهد گرفت لذا اگر بافتن به معنای ترکیب اجزا، داده‌‌ها و اطلاعات در وجود انسان و بافته شدن آن با خرد، عقل و تفکر انجام نگیرد، مانند این است که غذایی میل کنیم اما علی‌رغم سالم بودن، هاضمه انسان آن را نتواند بپذیرد.
وی توضیح داد: در واقع، دریافت‌های ما در زندگی گاهی وارد وجود ما می‌شود اما اگر هاضمه‌ای به نام خرد ورزی، عقلانیت بر روی آن کار نکند، مشکلات بسیاری برای انسان ایجاد خواهد شد. بر همین مبنا، انتخاب تصویر زیبا به معنای پایان یافتن مأموریت ما نیست زیرا در این مرحله ما صرفا به دریافت‌ها کمک کرده‌ایم و مشخص نیست که به بافتن هم کمک کرده باشیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: شرط نخست این است که بدانیم چقدر تصویر آمیخته به تفکر است. بدیهی است که برخی از تصاویر می‌توانند فاقد روح اندیشیدن باشد زیرا تصویرگری صرفا صورت نیست و باید به این روح اندیشه‌ورزی نیز توجه کند.
وی تصریح کرد: معتقدم برخی از تصاویر، لاشه به شمار می‌روند در حالی‌که برخی از تصاویر زنده هستند و در این صورت می‌توانند به روح انسان وارد شوند البته باید دانش‌آموز نیز خردورز و عاقل تربیت شود زیرا در این صورت دانش آموز با ورودی‌های مناسب می‌تواند به بافتن درست، دست پیدا کند و زمینه‌ای نو را خلق کند. این زمینه نو در نظام تربیتی ما شاکله است که یک واژه قرآنی، و به معنای شکلی است که در روح پدید خواهد آمد؛ این مجموعه شخصیت ما محصول بافتن است و صرفا به دریافت‌ها منوط نخواهد شد.
ملکی اظهار کرد: اگر زمینه نویی بر مبنای بافتن شکل بگیرد، بخش سومی به نام ساختن ایجاد خواهد شد؛ یکی از نشانه‌های تربیت درست این است که فرد تربیت شده، قابلیت ساختن کلام خوب و رفتار پسندیده را داشته باشد. ساختن حرف نو، روش نو، زندگی نو و سبک جدید زندگی بسیار مهم به شمار می‌رود و بدیهی است که در هر درسی ممکن است به گونه‌ای خود را نشان دهد. به عنوان مثال در فنی وحرفه‌ای، ممکن است این ساختن، به ساخت ابزار بینجامد اما در فلسفه به معنای اندیشه ورزی فرد، بروز خواهد یافت.
وی ادامه داد: بدیهی است که اگر اینگونه نباشد ما در نظام تربیتی شکست خورده‌ایم و این یک شاخص است لذا باید بدانیم که چه مقدار کتاب‌های درسی ما، معلمان و اجزای متعدد قادر به این هستند که زمینه را آماده کنند تا دانش‌آموز دریابد و آنچه که دریافته در وجود او بافته شود و آنچه که بافته به رفتار عینی تبدیل شود.
معاون وزیر آموزش و پرورش بر لزوم حرکت در این مسیر تأکید کرد و گفت: اگر برنامه درسی ما مجموعه‌ای شامل یافتن، بافتن و ساختن باشد، باید به آن افتخار کنیم البته این بخش یک امر تدریجی است لذا مسلما ما باید در این مسیر حرکت کنیم.
وی تصویرگری جلد کتاب را نظیر ورودی یک ساختمان خواند و اظهار کرد: تصویرگری جلد کتاب‌های درسی بسیار مهم و حائز اهمیت است. در واقع تصویرگری جلد کتاب درسی، نظیر درِ یک ساختمان است که در بدو امر دیده می‌شود لذا آن کسی که در را به روی فرد باز می‌کند، اگر خوب و خوش برخورد باشد، کودک با آرامش وارد ساختمان می‌شود.
ملکی تصریح کرد: به نظر من، تصویرگری جلد کتاب، به معنای ساختن درِ ورودی ساختمان است لذا دانش‌آموز باید با دیدن جلد، از آن لذت ببرد و احساس کند که فردی خوشرو، در را به روی او گشوده است اما باید توجه کنیم که داخل این خانه، فردی ناباب نباشد بنابراین کتاب درسی با جلد زیبا، باید با مطلب خوب و مناسب مزین شود.
وی افزود: تمام تلاش ما این است که جلد کتاب‌های درسی مطلوب شود و دانش آموز، در کنار آن مطالب و محتواهای درسی که متفکر و عالم پرور است، را دریافت کند تا دانش‌آموز معصوم که دارای سرمایه‌ای به نام فطرت الهی دارد، را به درستی راهنمایی کند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: مأموریت اصلی جمهوری اسلامی این است که بدانیم چه مقدار نظام تعلیم و تربیت ما، فطرت پروری می‌کند؟ زیرا همه مأموریت‌ها فرع هستند و این اصل به شمار می‌رود لذا اگر در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، و در این ماموریت موفق شویم، هنر به شمار می‌رود چرا که در صورت شکست در سایر امور به انحراف خواهیم رسید لذا کار بسیار حساس و مهم است که باید در نظام تعلیم و تربیت شکل گیرد.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
