به گزارش فارس پلاس، روابط ترکیه و اسرائیل به سال ۱۹۴۹ باز میگردد زمانی که دولت وقت ترکیه این رژیم را به رسمیت شناخت.
ترکیه و رژیم صهیونیستی زمانی که طیب اردوغان در سال ۲۰۰۳ نخست وزیر ترکیه شد روابطی صمیمانه و بسیار نزدیکی داشتند، اما روی کار آمدن اردوغان و حزب متبوعش که گرایشهای اسلامی البته با رویکردهای اخوانی داشت همواره با نگرانی از سوی رژیم صهیونیستی دنبال میشد، تا اینکه این نگرانیها با ادامه کار دولت آنکارا رفته رفته کم رنگ شد تا جایی که هر دو طرف به رغم نگرانیهای موجود اقدامات مشترک زیادی به ویژه در زمینه اقتصادی، نظامی و امنیتی با یکدیگر آغاز کردند.
سخنرانی شیمون پرز در مجلس ترکیه
نوامبر سال ۲۰۰۷ میلادی شیمون پرز نهمین رئیس جمهور اسرائیل به تعریف و تمجید از ترکیه پرداخت و ضمن تاکید بر گسترش روابط دو جانبه، همکاری و مناسبات آنکارا و تل آویو را یک قدرت موثر و کارآمد توصیف کرد. وی نخستین رئیس جمهور رژیم صهیونیستی نیز بود که وارد مجلس ملی ترکیه شد و سخنرانی کرد.
جرقه یک تنش میان ترکیه و اسرائیل
تحولات منطقه و به خصوص حمله اسرائیل به غزه موجب بروز برخی رفتارها و ایراد سخنرانی ها علیه سیاستهای صهیونیستها در برابر فلسطین و غزه شد. در پی این تحولات اردوغان از سیاست اسرائیل انتقاد و حتی توطئه صهیونیستها در ترور شیخ یاسین، رهبر حماس را محکوم کرد. افزایش حملات رژیم صهیونیستی به باریکه نوارغزه موجب ایجاد هیاهو در بین مردم ترکیه برای جمعآوری و ارسال کمک به غزه شد. اینجا آغاز یک تنش جدی بود.
مهم ترین تنش میان روابط آنکارا و اسرائیل به سال ۲۰۱۰ یعنی حمله کماندوهای اسرائیلی به کاروان همراه کشتی مرمره که کمکهای بشر دوستانه را برای ساکنان غزه حمل میکرد بر میگردد. در آن حادثه ۹ فعال ترکیهای کشته شدند؛ که از آن به بعد روابط دولت ترکیه و رژیم صهیونیستی به لحاظ سیاسی تیره شد اما از لحاظ روابط تجاری واقتصادی تغییری در میان روابط آنکارا- تلاویو ایجاد نشد.
اسرائیل هم خوب است هم بد
چندوقت بعد رسانههای ترکیه از جلسات پشت پرده برای از سرگیری روابط ترکیه و اسرائیل خبر دادند. روزنامه حریت در خبری اعلام کرد اسرائیل با پرداخت غرامت موافقت کرده اما این خوب بودن در رسانهها چندان بیان نمیشد و اتفاقا برعکس تنش سیاسی همچنان وجود داشت.
اردوغان در این مدت نیز مواضع متناقضی را اتخاذ کرد. وی در سال ۲۰۱۵ طی یک سخنرانی اعلام کرد: اسرائیل به کشوری چون ترکیه در منطقه نیاز دارد؛ ما باید بپذیریم که ما نیز به اسرائیل نیاز داریم؛ این حقیقت منطقه است.
اردوغان در سال ۲۰۱۶ نیز گفت: "روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی از سرگرفته میشود." این نیز تداوم نیافت.
در سال ۲۰۱۷ اردوغان در یک سخنرانی دیگر اعلام کرد: پایتخت شناختن بیتالمقدس برای مسلمانان خط قرمز است، ما آمادهایم برای مقابله با این موضوع تا سرحد قطع روابط با اسرائیل پیش برویم".
اردوغان در مارس ۲۰۱۸ نیز طی یک سخنرانی در کنگره حزب عدالت و توسعه سخنرانی بسیار تندی علیه اسرائیل انجام داد و اقدامات این رژیم در فلسطین را غیرانسانی خواند. رجب طیب اردوغان این را هم گفت که "نتانیاهو هیچ وقت دوست ما نبوده و نخواهد بود".
در سال ۲۰۲۰ اردوغان باردیگر اعلام میکند که خواهان روابط بهتری با تلآویو است. اردوغان در گفتوگو با خبرنگاران در استانبول گفت: اگر مسائلی در سطح بالا وجود نداشت روابط ما می توانست بسیار متفاوت باشد. ما مایل هستیم روابطمان را به نقطه بهتری ببریم.
اقتصاد؛ خطی که همیشه وصل بود
با وجود تمام اختلافات ظاهری ترکیه با رژیم صهیونیستی در مسئله مهمی مانند نوارغزه، باید بگوییم بر اساس آمار وزارت اقتصاد ترکیه میزان مبادلات تجاری میان ترکیه و اسرائیل از ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار سال ۲۰۰۲ میلادی به رقم بی سابقه ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۴ میلادی رسید.
مبادلات اقتصادی ترکیه با اسرائیل هیچ وقت کمرنگ نشد و حتی در اوج اختلافات سیاسی در سال ۲۰۱۰ نیز این خط ارتباطی از سوی دو طرف حفظ شد.
انتهای پیام/