به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، یکی از حوادثی که در پی گرم شدن هوا در روزهای اخیر، بارها و بارها در خبرها با آن مواجه شده‌ایم، موضوع غرق‌شدگی در استخرهای کشاورزی و کانال‌های آب بوده که به‌نظر می‌رسد آمار آن نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است. یکی از دلایل این موضوع، شیوع کرونا و بسته بودن استخرها است، که این مسئله مردم و علی‌الخصوص جوانان را به‌سوی استخرهای ناامن و غیراستاندارد کشاورزی برای شنا کردن در فصل گرما سوق داده است. استخرهایی که برای کشاورزی تعبیه شده‌اند و با دارا بودن دیواره‌های بلند و غیراستاندارد برای شنا، مشکل است کسی گرفتار آن‌ها شود و بتواند جان سال به در ببرد.
قدرت‌الله مهدیخانی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در قزوین ضمن اشاره به وجود معضل غرق‌شدگی در رودخانه‌ها و کانال‌ها و استخرهای کشاورزی در فصل گرم، می‌گوید: بیشتر غرق‌شدگی‌های سال جاری استان در استخرهای آبیاری بوده است، این در حالی است که سال گذشته غرق‌شدگی‌ها اغلب در کانال‌های آب بودند. علی‌رغم این‌که از طریق جهاد کشاورزی و شرکت آب‌منطقه‌ای به اندازهٔ کافی در رابطه با این موضوع اطلاع‌رسانی شده است، اما متأسفانه مردم توجه کافی به این موضوع ندارند. هیچ‌یک از استخرهای کشاورزی، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و کانال‌ها برای شنا کردن مناسب و استاندارد نیستند و این مسئله همواره توسط رسانه‌ها اطلاع‌رسانی شده است، اما متأسفانه باز هم شاهد این مسئله هستیم که افراد برای گذران اوقات فراغت برای شنا به این مکان‌ها مراجعه می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: افراد نباید گول روی ثابت آب را بخورند، استخرهای کشاورزی معمولاً بیشتر به‌صورت لجنزار هستند و در کانال‌های کشاورزی نیز روی آب عموماً آرام بوده اما سرعت آب در زیر کانال بین 35 الی 45 کیلومتر است، حتی افرادی که ادعای شناگر بودن را دارند معمولاً در این کانال‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. از طرف دیگر، به‌دلیل دمای سردی که این کانال‌ها دارند، افراد به محض سقوط در آب با مشکل مواجه می‌شوند.
غرق‌شدگی علاوه بر از دست رفتن جان هم‌وطنان، خسارت‌های پنهانی را به‌همراه دارد
زمانی که حادثه‌ای رخ می‌دهد، علاوه بر بروز خسارات آشکار و متعدد، خسارات پنهانی نیز در پس پرده وجود دارند که اغلب مردم توجهی به آن‌ها ندارند. برای روشن شدن مبحث، به مثالی در رابطه با آتش‌سوزی اشاره می‌کنیم. زمانی که در یک فضای سبز مانند جنگل حریق رخ می‌دهد، تنها منجر به سوختن پوشش گیاهی منطقه نمی‌شود، بلکه خسارت‌هایی از قبیل آسیب‌رسانی به خاک، آلوده شدن هوا، آسیب به گونه‌های جانوری منطقه را نیز به‌دنبال دارد. در رابطه با غرق‌شدگی‌ها نیز این چنین است و این حوادث علاوه بر گرفتن جان انسان‌ها، خسارات پنهانی را نیز به‌دنبال دارند. مهدیخانی در رابطه با خسارات پنهان غرق‌شدگی اظهار می‌کند: در شرایطی که قطرات آب برای ما حیاتی هستند، در موارد بروز غرق‌شدگی در برخی مواقع ما ناچاریم جهت پیدا کردن جسد، با حکم قضایی آب کانال را از سد طالقان یا بند ذخیرهٔ سد طالقان ببندیم، این در حالی است که کشاورزان مدت طولانی منتظر آب برای آبیاری محصولات خود بوده‌اند. وی ادامه می‌دهد: بستن آب مشکلاتی را در پی دارد و زمانی که مجدد آب باز شود چندین ساعت زمان می‌برد تا از سد طالقان به قزوین بیاید. بنابراین از خانواده‌ها تقاضا داریم فرزندان خود به‌ویژه جوانان را مدیریت کنند که به هیچ عنوان برای شنا وارد این مکان‌ها نشوند. درست است شرایط کرونایی به ما اجازه نمی‌دهد که از استخرهای استاندارد موجود در سطح شهر استفاده کنیم، اما این دلیل خوبی نیست که جوانان بخواهند برای شنا به کانال‌های کشاورزی، رودخانه‌ها و یا سدهای کشاورزی مراجعه کنند. اکنون در شهرهای زرد استخرها بازگشایی شده‌اند، اما برای شهر قزوین که بیشترین استخر در آن موجود است، فعلاً اجازهٔ بازگشایی استخرها داده نشده است.
نکات ایمنی در استخرهای کشاورزی رعایت نمی‌شود
یکی از عواملی که موجب بروز حوادث ناگوار در استخرهای کشاورزی می‌شود، عدم رعایت نکات ایمنی در جهت استانداردسازی استخرهای کشاورزی است. استخرهایی که به نوعی ساخته می‌شود که فرد حتی در صورت سقوط ناخواسته در آن‌ها، به سختی امکان نجات دارد. از مدیرکل مدیریت بحران در خصوص نظارت بر این استخرها می‌پرسیم. پاسخ می‌دهد: تذکرات فراوانی توسط جهاد کشاورزی و شرکت آب منطقه‌ای به کشاورزان جهت رعایت نکات ایمنی در استخرها داده می‌شود، اما متأسفانه بعضاً شاهد این هستیم که نکات ایمنی در این مکان‌ها رعایت نمی‌شود و هر ساله عزیزان زیادی در این مکان‌ها جان خود را از دست می‌دهند. وی ادامه می‌دهد: این استخرها در ملک شخصی و مکان‌های محصور است و کسی جز مالک آن زمین یا بستگان آن‌ها به این مکان‌ها ورود نمی‌کند، بنابراین دستگاه‌های نظارتی نمی‌توانند جهت نظارت به این مکان‌ها مراجعه کنند، مگر این‌که حکم قضایی داشته باشند، اما همواره تذکرات موردنیاز به آن‌ها جهت رعایت استانداردهای لازم داده می‌شود.
غرق‌شدگی‌های استان قزوین با غرق‌شدگی‌ها در استان‌های شمالی برابری می‌کند
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین ضمن اشاره به این موضوع که معمولاً هر ساله از ابتدای سال تا پایان تابستان، به‌دلیل گرمای هوا شاهد حوادث غرق‌شدگی هستیم، عنوان می‌کند: از ابتدای سال 99 تا پایان تابستان در استان قزوین 15 مورد غرق‌شدگی در استخرهای کشاورزی و کانال‌ها داشتیم، اما از ابتدای سال 1400 تاکنون شاهد 14 مورد غرق‌شدگی در استان بوده‌ایم، این در حالی است که هنوز روزهای زیادی تا پایان تابستان باقی‌مانده است و پیش‌بینی می‌شود این آمار افزایش پیدا کند. وی اظهار می‌کند: موارد غرق‌شدگی در استان صرفاً مربوط به غرق‌شدگی افراد در اثر شنا کردن نیست، بلکه در برخی موارد این سقوط با موتور یا ماشین اتفاق می‌افتد. ناراحتی ما از این است که متأسفانه آمار غرق‌شدگی در استان قزوین با آمار غرق‌شدگی در استان‌های شمالی که طول ساحل آن‌ها بیش از چند صد کیلومتر است، برابری می‌کند. چرا باید در اثر بی‌احتیاطی و عدم رعایت استانداردهای لازم، جوانانی را به‌راحتی از دست دهیم که سرمایه‌های کشور و نظام هستند و می‌توانند برای کشور مفید واقع شوند؟
میانگین سنی افراد غرق‌شده در استخرهای کشاورزی، حدود 20 سال است
یکی از موارد متأثرکننده در غرق‌شدگی‌ها این است که اکثر افرادی که دچار حادثه می‌شوند جوان هستند. جوانان با توجه به شور و نشاطی که دارند در گرمای تابستان تمایل به آب‌تنی در استخرهای کشاورزی یا کانال‌های آب دارند، غافل از این‌که همین استخرها و کانال‌ها به‌راحتی می‌توانند بلای جان آنان شوند. سهیل سلطانی، رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان قزوین در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در قزوین می‌گوید: در ۳ ماه نخست سال گذشته 9 مورد غرق‌شدگی در استان قزوین داشته‌ایم که 5 مورد آن منجر به فوت شده و 4 مورد از این عزیزان نیز توسط نیروهای ما به بیمارستان منتقل شده و نجات یافته‌اند، اما در سال جاری از ابتدای سال تا پایان خرداد ماه 11 مورد غرق‌شدگی با 7 مورد فوتی و ۴ مورد نجات را داشته‌ایم و این به معنای افزایش 22 درصدی آمار غرق‌شدگان در استان است. البته از ابتدای تابستان تاکنون نیز 3 مورد غرق‌شدگی در استان روی داده که متأسفانه هر ۳ مورد منجر به مرگ شده‌اند.
وی در رابطه با سن غرق‌شدگان نیز اظهار می‌کند: سن غرق‌شدگان از 5 الی 44 سال بوده است که میانگین سنی آن‌ها 20 سال است، یعنی اکثر این عزیزان قشر جوان و افرادی هستند که می‌توانند برای جامعه مفید واقع شوند. استخرهای کشاورزی عموماً به‌صورت استاندارد احداث نشده‌اند، ما بازدیدهایی را از برخی از این استخرها داشته‌ایم، این استخرها ارتفاع بسیار زیادی دارند و فقط در گوشه‌ای از آن‌ها نردبان تعبیه شده که اگر فرق غرق‌شده موفق شود به این نردبان برسد و از آن بالا بیاید نجات پیدا می‌کند، در غیر این صورت به هیچ وجه نمی‌تواند از استخر خارج شود و نجات پیدا کند، چون شیب بسیار زیادی دارد. نکتهٔ قابل توجه دیگر این‌که، این استخرها مخصوص آبیاری زمین‌های کشاورزی هستند، اما متأسفانه مردم بعضاً استفاده‌های تفریحی نیز از آن‌ها می‌کنند که این موضوع به هیچ عنوان صحیح نبوده و خطرساز است.
در صحنهٔ خطر، حفظ ایمنی خود از همه چیز مهم‌تر است
ممکن است هر کدام از ما در طول عمر با صحنه‌ای مواجه شویم که حادثه‌ای رخ داده و فردی نیاز به کمک دارد. در این‌گونه موارد عموماً به‌دلیل استرس، انسان نمی‌تواند تصمیم درستی بگیرد و ممکن است با گرفتن یک تصمیم آنی و احساسی، نه تنها جان فرد حادثه دیده را به مخاطرهٔ بیشتری بیندازد، بلکه جان خود را نیز به خطر بیندازد. در این راستا، از رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان قزوین سؤال می‌پرسیم در لحظات حساسی که با حوادث غیرمترقبه و به خطر افتادن جان افراد مواجه می‌شویم، بهترین تصمیم چیست؟ دکتر سلطانی پاسخ می‌دهد: نخستین تذکری که ما همواره می‌دهیم این است که در صحنهٔ خطر، جان فرد از همه‌چیز مهم‌تر است. برای مثال در یکی از حوادث غرق‌شدگی در سال گذشته، پس از سقوط یک شخص در آب، نفر دوم بلافاصله در آب شیرجه می‌زند تا جان وی را نجات دهد، اما متأسفانه هر دو نفر غرق می‌شوند. یا در موردی دیگر شاهد این بودیم که در چنین حادثه‌ای، فرد دوم فوت شده و فرد اول به هر طریقی خود را نجات داده است. وی ادامه می‌دهد: طبیعی است در چنین شرایطی انسان نمی‌تواند تصمیم درستی بگیرد ولی باید این را مدنظر داشته باشیم که حفظ ایمنی ما مهم‌ترین مسئله است. در این مواقع گام نخست این است که از دیگران کمک بخواهند و به هیچ وجه به تنهایی اقدام به نجات فرد حادثه‌دیده نکنند، زیرا بسیار مشکل است کسی بتواند به تنهایی از پس یک صحنهٔ حادثه بربیاید. پس از کمک خواستن از دیگران نیز بلافاصله با همکاران ما در 115 تماس بگیرند.
میانگین رسیدن آمبولانس به صحنهٔ حادثه، 10 دقیقه است
در حوادث گوناگون با توجه به اتفاق رخ‌داده، زمان طلایی جهت نجات فرد حادثه‌دیده متفاوت است، به همین دلیل است که همواره توصیه می‌شود راه برای آمبولانس‌های امداد و نجات باز شود، زیرا تک‌تک ثانیه‌ها تا رسیدن به فرد حادثه‌دیده رسیده حائز اهمیت هستند. در حالی که استاندارد کشوری رسیدن آمبولانس به صحنهٔ حادثه، 10 دقیقه و برای حوادث جاده‌ای 14 دقیقه است، به گفتهٔ رئیس اورژانس کشور، میانگین رسیدن آمبولانس به صحنهٔ حادثه در کلان‌شهرها 15 دقیقه و در شهرهای کوچک 8 دقیقه و در حوادث جاده‌ای نیز 11 دقیقه است. سلطانی در این رابطه می‌گوید: میانگین رسیدن آمبولانس به صحنهٔ حادثه در استان ما حدود 10 دقیقه و استاندارد است و حتی در یکی از موارد غرق‌شدگی، نیروهای ما با امداد هوایی برای نجات جان مصدوم به صحنهٔ حادثه اعزام شدند. وی ادامه می‌دهد: حتی اگر پس از 3-4 دقیقه از سقوط در آب، جهت کمک با اورژانس تماس گرفته شود و اورژانس نیز پس از ۱۰ دقیقه برسد، باز هم احتمال بازگشت مصدوم وجود دارد، زیرا در موارد غرق‌شدگی سی‌پی‌آر طولانی‌مدت و کمک‌کننده است و همین امر باعث می‌شود مصدوم به زندگی بازگردد.
تخلیهٔ آب ریه و به پهلو خواباندن مصدوم در غرق‌شدگی‌ها حائز اهمیت است
چگونگی برخورد با فرد حادثه‌دیده در غرق‌شدگی‌ها بسیار حائز اهمیت است. اگر همهٔ ما تا حدودی کمک‌های اولیه را بدانیم، شاید در موارد ضروری بتوانیم تا رسیدن کارشناسان اورژانس و انجام اقدامات درمانی و در نهایت انتقال مصدوم به بیمارستان، کمک کوچکی به نجات جان مصدومان کنیم. رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان قزوین در رابطه با چگونگی برخورد با فرقی که دچار غرق‌شدگی شده، اظهار می‌کند: اگر کسی موفق شد فردی را که در آب غرق‌شده، نجات دهد و او را از آب بیرون بیاورد، در صورتی که مصدوم نفس نداشته باشد، بهترین کار احیا و سی‌پی‌آر است، یعنی دست‌ها را مشت کرده و روی قفسهٔ سینه فشار دهند، این فشار موجب تخلیهٔ آب درون ریه شده و ضربان قلب مصدوم بازمی‌گردد. در صورتی هم که مصدوم نفس می‌کشید خواباندن او به پهلو تا رسیدن کارشناسان اورژانس کفایت می‌کند. وی ادامه می‌دهد: خوش‌بختانه در سال‌های اخیر در مدارس احیای اولیه به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود، در صورتی که در سال‌های گذشته چنین برنامه‌هایی در کشور مغفول مانده بود، این در حالی است که در کشورهای پیشرفته همهٔ افراد احیای پایه را می‌دانند. این مسؤول تأکید می‌کند: آسیب مغزی از 4 دقیقه شروع می‌شود و زمانی که به 6 دقیقه برسد آسیب‌ها برگشت ناپذیرند. بنابراین در صحنهٔ حادثه در بهترین شرایط کارشناسان اورژانس ۱۰ دقیقه بعد از تماس می‌رسند، و اگر هم شهر خلوت باشد این زمان به 7 دقیقه کاهش پیدا می‌کند، این به معنای این است که زمان طلایی ما سپری شده و 6 دقیقهٔ حیاتی و مهم عبور کرده است. بنابراین اگر یک نفر فقط سی‌پی‌آر را بلد باشد، یعنی بدون تنفس دادن و هیچ کار دیگری، فقط ماساژ بدهد، می‌تواند در جوابدهی بیمار بسیار مؤثر باشد، چون در غیر این صورت زمانی‌که پرسنل ما برسند و سی‌پی‌آر کنند و مریض هم برگردد، چون 8 دقیقه اکسیژن به مغز مصدوم نرسیده، درست است که قلب و کلیه بر می‌گردد، اما مرگ مغزی می‌شود و دیگر به زندگی باز نمی‌گردد.
امکان آموزش رایگان کمک‌های اولیه برای همهٔ مردم فراهم است
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان قزوین در رابطه با امکان آموزش رایگان کمک‌های اولیه برای تمامی اقشار جامعه عنوان می‌کند: دانستن کمک‌های اولیه برای نجات جان بیماران و مصدومان، بسیار حائز اهمیت است، اگر هر سازمانی از 115 درخواست آموزش کند، ما به‌صورت کاملاً رایگان به کارمندان آنان آموزش‌های اولیه را ارائه می‌دهیم، هم‌چنان که تاکنون نیز این امر برای سازمان‌های زیادی محقق شده است، بنابراین یکی از وظایف ما آموزش رایگان به مردم است و ما این آمادگی را داریم که برای آموزش رایگان به کارمندان ارگان‌ها و سازمان‌ها، بدون دریافت هیچ هزینه‌ای قراردادهای آموزش با آنان منعقد کنیم.
گزارش از معصومه امینی
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
