خبرگزاری فارس ـ گروه هنر: جمهوری فدرال دموکراتیک اتیوپی (با نام تاریخی حبشه) در شاخ قاره آفریقا واقع شده است و حدود ۱۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد. سینما ۱۲۵ سال قبل وارد اتیوپی شد اما تئاتر عمر کوتاهتری در این کشور دارد.
شکل اروپایی تئاتر در اتیوپی توسط «تکِل هاریات تکل ماریام» معرفی شد، که حدوداً در اوایل قرن بیستم در این شاخه هنری در روسیه، فرانسه و انگلیس تحصیل کرده بود. پس از بازگشت او به اتیوپی در حدود ۸۰ سال پیش، «هروه ولد سلاسی» شهردار آدیس آبابا در آن زمان، تکل هاریات را به تماشای یک نمایش تئاتر دعوت کرد. تکل هاریات دعوت را پذیرفت و در هتل تراس (آمفی تئاتر فعلی مگا) به همراه اعضای خانواده سلطنتی و اشراف، حضور یافت.
هاریات پس از تماشای تئاتر فهمید که کمبودهای زیادی در اجرای تئاتر در کشورش وجود دارد. او از نبود تهویه و روشنایی کافی صحنه بسیار ناامید شد. سپس تصمیم گرفت اولین نمایشنامه خود با عنوان داستان کمدی حیوانات [Fabula: Yeweweoch Comedia] را نوشته و روی صحنه ببرد.
هاریات این نمایش را در سال ۱۹۲۱ در هتل تراس به صحنه برد ولی نتیجه کار موفقیتآمیز نبود، چرا که امپراطور «زیودیتو» به دلیل طعنههای طنز نمایش و همچنین مواردی که در خصوص فساد و عقبماندگی اتیوپی در آن به کار رفته بود، بلافاصله دستور داد که اجرای این کار را متوقف کنند و نسخههای منتشر شده این نمایشنامه را جمعآوری کردند. هاریات شانس آورد که اجازه دادند تا در مدرسه تئاتر به کار خود ادامه دهد.
با گذشت زمان، «هاجر فیکر» اولین تئاتر در اتیوپی بود که با انگیزه وطن پرستی و تشویق عموم مردم در خصوص جنگ پنجساله بین ایتالیا و اتیوپی (۱۹۳۳-۱۹۳۸) راهاندازی شد. بنیانگذار آن «مِکونِن اِندالکاچوه» استفاده از موسیقی و نمایشنامههایی را برای جلب مخاطب به خاطر سخنرانیهای انگیزشی خود در روزهیا یکشنبه تبلیغ میکرد. البته این نمایشنامهها بر اساس موضوع اصلی تجمعات در هر یکشنبه فیالبداهه انجام میشد.
پس از آن، بسیاری از مردم فهمیدند که تئاتر و نمایشهای هنری مزایای بیشماری برای آنها دارد و میتواند به ویژه در شکل دادن نگرش شهروندان مهم باشد و این کار به روشی مثبت در قالب یک سرگرمی صورت پذیرد.
برای دهها سال، اتیوپی فقط برخی از تئاترها به نام مانند هاجر فیکر و تئاتر ملی اتیوپی را در شهر آدیس آبابا مستقر کرده بود. اما هر از گاهی تعداد تئاترها افزایش مییافت. در همین راستا ۴ سالن تئاتر تحت مدیریت شهری نیز قرار داشت و بسیاری از تئاترهای خصوصی دیگر نیز در آدیس و مناطق دیگر کشور در حال افتتاح بودند.
طبق گفته رایزنی فرهنگی کشورمان در اتیوپی، مهمترین مرکز تئاتر این کشور آفریقایی در حال حاضر در دانشگاه آدیس آبابا قرار دارد و در واقع این دانشگاه الگویی است که بسیاری از کارشناسان تئاتر از آن فارغالتحصیل شدهاند و تجربیات و دانش خود را با این بخش به اشتراک میگذارند. به همین ترتیب، سایر موسسات عالی نیز در حال توسعه آموزش تئاتر هستند تا بتوانند تئاتر را برای دانشجویان آموزش دهند و این به معنی توسعه این بخش است ولی مشکل موجود این است که این حوزه منافع مالی کافی را تأمین نمیکند.
«تفری تِکلو» مدیر بخش توسعه صنعت فرهنگ در وزارت فرهنگ و گردشگری اتیوپی میگوید: تئاتر در دستههای مختلفی طبقهبندی میشود. این وزارتخانه عمدتاً با همکاری سایر ذینفعان در توسعه و گسترش بخش تئاتر فعالیت گستردهای دارد. بیشتر وزارتخانهها همکاری لازم را با ما دارند تا بتوانیم هنرهای نمایشی را از سطح دبستان شروع و در وجود دانشآموزان نهادینه کنیم. در این راستا، مجوزهای قانونی برای نهادهای مشارکتی نیز فراهم شده تا فضای مساعدی را برای هنرمندان ایجاد و برای اشتراک دانش و مهارتها آنها بحث و گفتگو صورت پذیرد.
در اتیوپی، تئاتر نقش مهمی در عرصههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایفا میکند. ایجاد آگاهی در جامعه، ایجاد درآمد در رابطه با سرگرمی و ایجاد شهروندان فعال از جمله مزایایی است که میتوان برای آثار نمایشی که در سالهای گذشته به صحنه رفته است، برشمر. با این حال همهگیری ویروس کرونا، به عنوان یک عامل بازدارنده جدی در مقابل آن تبدیل شده و این باعث افسردگی هنرمندان و مخاطبان تئاتر شده است.
انتهای پیام/