به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، روزنامه رسالت در گفت‌وگو با صاحب‌نظران دلایل بالابودن نرخ جان باختگان کشور را در مقایسه با متوسط جهانی بررسی می‌کند. در ادامه بخش‌های مهم این گفت‌وگوها را می‌خوانید.
اگر تصمیمات نسنجیده‌ای مثل برگزاری کنکور و بازگشایی مدارس با حضور دانش آموزان را بدون در نظر گرفتن میزان شیوع ویروس در مناطق مختلف کشور کنار بگذاریم و سهمش را در افزایش تعداد جان باختگان کرونایی نادیده بگیریم و یا افزایش حجم سفرها را در حل این معادله نادیده بگیریم، بازهم محل تأمل است که چرا احتمال جان باختن مبتلایان به کووید ۱۹ در کشور ما به مراتب بیشتر از اغلب نقاط جهان است؟
همین حالا که بیش از ۴۳ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا شده‌اند و بیش از یک میلیون نفر در سر تا سر این کره خاکی براثر ابتلا به ویروس جانگیر ۲۰۲۰، چشم از جهان فرو بسته‌اند، شاهد سبقت فزاینده مرگ و میر کووید ۱۹ در ایران، نسبت به میانگین جهانی هستیم و به شهادت آمارها، در هر۳ تا ۴ دقیقه یک هم‌وطن جان خود را به واسطه ابتلا به این بیماری از دست می‌دهد و با نگاهی به اعداد و ارقام موجود درمی‌یابیم، طی ماه‌های اخیر، نرخ مرگ مبتلایان در کشور ما بالاتر از متوسط جهانی است.
به عنوان مثال ۱۸ خردادماه این نرخ، ۵.۸ درصد را نشان می‌داد که متوسط جهانی آن ۱۰.۵ درصد بود. اما از مردادماه به بعد ورق برگشت و نرخ جان باختگانمان از متوسط جهانی گوی سبقت را ربود، به گونه‌ای که هجدهم مردادکه نرخ مرگ در ایران ۱.۶درصد بود، در جهان این رقم ۵/۵ درصد عنوان شد و ششم آبان‌ماه، نرخ مرگ‌های کشورمان با عدد ۶.۷ درصد در مقایسه با متوسط جهانی که ۳.۵ درصد است از دوبرابر شدن آن حکایت دارد. حال پرسش این است که چنین تفاوتی از کجا ناشی می‌شود و سرنخ این اتفاق را باید در کجا جستجو کرد؟
مصطفی قانعی، دبیر ستاد علمی مبارزه با کرونا:
بالا بودن نرخ مرگ و میرها به دلیل تست‌های محدود
اگر بخواهیم نرخ مرگ را به دست بیاوریم باید تعداد مبتلایان را در مخرج کسر بگذاریم و تعداد مرگ و میر را در صورت کسر قرار بدهیم. نرخ مبتلایان نیز بر اساس تعداد تست پی سی آر و یا تست های مولکولی که در آن جامعه انجام می‌شود به دست می‌آید. بنابراین اگر تست کم‌تری در جامعه صورت بگیرد، تعداد مبتلایان شناسایی شده کم‌تر خواهد بود و مخرج کسر ما کوچک‌تر می‌شود و مخرج کسر کوچک تر، نرخ مرگ را بالاتر نشان می‌دهد.
وقتی به سایت های جهانی مراجعه می‌کنیم، در می‌یابیم ایران از لحاظ انجام تست کشور ۱۱۴ دنیاست یعنی رتبه‌اش از این لحاظ بسیار پایین است. لذا این تفاوت یک توجیه کاملا علمی دارد. اگر ما موفق شویم تعداد تست را در جمعیت بیشتر کنیم و به حدی بالا ببریم که تمام افراد در کشور ما یکبار تست بشوند آنگاه مرگ و میر بر اثر ابتلا به ویروس در ایران از همه نقاط دنیا پایین تر می‌آید.
مسعود مردانی، عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا:
نبود انسجام در سیستم اورژانس پیش بیمارستانی
ما اگر بتوانیم سیستم اورژانس پیش بیمارستانی را تقویت کرده و از ورود موارد بیشتر به مراکز درمانی جلوگیری کنیم، طبیعتا آمار مرگ و میرمان پایین می‌آید. به عنوان مثال استفاده از داروهای ضد ویروسی می‌توانند در درمان سرپایی مؤثر باشند. از طرفی خدمات پرستاری و پزشکی در منزل هم باید زیر نظر وزارت بهداشت باشد. این نشان می دهد، بعد نظارتی روی کارهای درمانی خارج از بیمارستانی ضعیف است.
خستگی کادر درمان بر روی مراقبت‌ها تأثیر می‌گذارد
در حال حاضر به علت حجم بالای کار در بخش های کرونایی، پرستاران واقعا خسته شده اند. چرا که می بینند روز‌به‌روز به تعداد بیماران در شرایطی اضافه می‌شود که هیچ اقدام عاجلی برای تعطیلی، محدودکردن مسافرت ها و وضعیت جریمه ها صورت نمی گیرد. در نتیجه یک دلسردی برای کادر درمان حاصل شده است.
از طرفی شما در کشور ترکیه می بینید در عرض یک روز تمام دستمزدهای پزشکان و پرستاران به خاطر صعوبت کار با بیماران کرونا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد. بسیاری از کشورها ۵۰ درصد و گاهی ۱۰۰ درصد افزایش دستمزد داشته‌اند. ما متأسفانه هنوز معوقات پرستارانمان را پرداخت نکرده ایم.
فقدان امکانات لازم برای پوشش بالای تشخیص پی سی آر
در هر صورت ما تحریم هستیم و امکانات لازم را برای پوشش بالای تشخیص پی سی آر در اختیار نداریم. منابع مالی ما از سایر کشورها پایین تر است. حتی پولی که از صندوق ذخیره ارزی کشور به کمیته ملی مبارزه با کرونا اختصاص داده شد، هنوز وصول نشده است. اینها همه دست به دست هم می‌دهند که این قضایا اتفاق بیفتد.
لزوم پیگیری وضعیت بیمارانی با تست مثبت و توجه به اصل پیشگیری
یکی از علت های اصلی افزایش مرگ و میر در کشورمان مربوط به ضعف در پیگیری بیمارانی می داند که تست پی سی آر شان مثبت بوده است. متأسفانه در این مورد بسیار ضعیف عمل کردیم. فردی که بعد از بهبودی مرخص می‌شود، باید حتما برای مدتی مشخص در قرنطینه بماند و با کسی تماس نداشته باشد چرا که قابلیت مبتلا کردن ۱۰ تا ۲۰ نفر را دارد. به همین خاطر است که در حال حاضر بیشترین موارد انتشار بیماری در کشور ما خانوادگی است.
حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
در محاسبه نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا مشکل داریم
ما در محاسبه نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا هم در مخرج کسر و هم در صورت آن مشکل داریم، وقتی ما راجع به نرخ و میزان صحبت می کنیم، تقسیم یک اندازه به یک اندازه دیگر است. یعنی یک صورت کسر داریم و یک مخرج کسر. در میزان کشندگی و مرگ، صورت کسر تعداد فوتی هایی است که بر اثر کرونا در یک جامعه رخ می دهد و مخرج کسر تعداد افراد مبتلا به آن بیماری است. وقتی عدد درستی از صورت یا مخرج نداشته باشیم طبیعتا برآوردمان از نرخ مرگ اشتباه است.
متأسفانه ما در حال حاضر هم در صورت کسر و هم در مخرج کسر مشکل داریم. منتها این مشکل در مخرج کسر خیلی بیشتر است و افرادی را که در مخرج کسر قرار می دهیم عمدتا کسانی هستند که بیماری شان تأیید شده و پی سی آرشان مثبت است. در صورتی که در بسیاری از کشورها طبق تعریف استاندارد سازمان جهانی بهداشت، مخرج کسر کسانی هستند که علائم بالینی کرونا و نه الزاما پی سی آر تست مثبت دارند. خب همین باعث می‌شود مخرج کسر ما کوچک تر از کشورهای دیگر باشد و وقتی نسبت می گیریم نرخ مرگ بزرگتر می‌شود.
کشور ما از شروع اپیدمی در جهان به شدت درگیر بوده است
سطح و کیفیت خدمات و رسیدگی ها از اهمیت بالایی برخوردار است. حجم تخت های بیمارستانی ما نسبت به مراجعین کرونا بسیار کم تر از کشورهایی است که توانسته اند موفق عمل کنند. تراکم بیمار در بخش های بیمارستانی و نسبت پزشک به بیمار در بخش ها همه در کیفیت خدمات درمانی تأثیر می گذارد، ضمن اینکه تعداد هفته ها و ماه هایی که اپیدمی در کشورمان به شدت در حال مبتلا کردن مردم است خیلی طولانی شده، یعنی تقریبا از روزهای اول پاندمی در دنیا تا به اکنون مبتلا هستیم. کم تر کشوری چنین ویژگی داشته است.
کشورها معمولا یا توانستند با یک پیک اپیدمی را کنترل کنند یا اگر موج دوم هم در کشورشان راه افتاد، این با فاصله بوده است به گونه ای که کادر درمانی بیمارستان هایشان فرصت ریکاوری و ترمیم داشته اند. ما چنین فرصتی برای کادر درمان مان ایجاد نشده است، بنابراین طبیعی است که خستگی و فرسودگی شغلی زیاد باشد. شما ببینید تعداد قربانیان و شهدای سلامت هم به همین خاطر بسیار بالاست. ما بیشتر از ۳۰۰ فوتی ناشی از کرونا در حوزه پرسنل بهداشت و درمان داریم که رقم بالایی است.
تأثیر بافت و الگوی جمعیت مبتلایان بر میزان مرگ و میر ناشی از کرونا
با افزایش سن، میزان کشندگی بیماری بیشتر می‌شود. به علاوه هر چه قدر بیماری های زمینه ای در جامعه ای شایع تر باشد، باز هم میزان کشندگی بالا می رود. فاکتور دیگر هم مرگ های زودرس است. در کشور ما متأسفانه مرگ های زودرس قبل از اپیدمی کرونا نسبت اش بالا بوده است. این نسبت وقتی بالا باشد یعنی در جامعه ما، بیماری های زمینه ای عمده ای که می‌توانند مرگ را برای مبتلایان ایجاد کنند، بیشتر است و ترکیب سنی جمعیت یعنی بالای ۶۵ ساله ها هم با توجه به نوع مواجه شان می تواند تغییر بکند.
پرهیز از بیان سخنان غیر علمی
اگر مسئولان تناقض‌گویی داشته باشند، یا مقامات اجرایی حرف های غیر علمی ای بزنند که مورد انتقاد قرار بگیرد، در کنترل و مهار بیماری با مشکل روبه رو خواهیم شد. از سوی دیگر متولیان امر و بازیگران سیاست گذاری نیز باید درست انتخاب بشوند و از همه ظرفیت های علمی کشور بهرمند شویم، در حال حاضر، افرادی که در بعضی از کمیته های علمی حضور دارند، حرف های غیر علمی می‌زنند و اعتراض افرادی که در آن حوزه ها نیستند و مشارکت مستقیم ندارند را بر می‌انگیزانند. به عنوان مثال مفاهیمی همچون «منطقه قرمز و زرد و سبز» با« موج و پیک کرونا» یا «مورد بیماری یا مرگ» هر کدام تعریف های استاندارد خود را دارند. وقتی شما در تحلیل‌ها، بررسی‌ها و اندازه گیری ها اشتباه کنید خب بی اعتمادی اجتماعی ایجاد می‌شود که اکنون متأسفانه شاهدش هستیم.
انتهای پیام/
