به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری فارس، خبرگزاری ایلنا گفتگویی با سعید لیلاز کارشناس اقتصادی داشته و به قرارداد 25 ساله ایران و چین پرداخته که مهمترین بخشهای آن در ادامه از نظرتان میگذرد.
- راجع به قرارداد ایران و چین از منظرهای مختلف در مخالفت، نکاتی مطرح میشود. مهمترین پرسشی که مطرح میشود این است که اگر قرار است ما با چین و روسیه و ونزوئلا و غیره ببندیم، چرا با آمریکا نبندیم؟
- روابط اقتصادی میان کشورها همان طور که از نامش پیداست بر اساس منافع اقتصادی جلو میرود. بر اساس منطق روابط اقتصادی بود که در 10 سال آخر محمدرضا پهلوی، آمریکا از شریک اول تجاری ایران، خارج شد. در اتحاد کامل محمدرضا پهلوی به آمریکا شکی نیست. اما در همان دوران هم آمریکا هرگز شریک اول اقتصادی و تجاری ایران نشد. همکاری ایران و آمریکا بیشتر جنبه نظامی داشت تا اقتصادی. فاصله جغرافیایی زیاد ایران و آمریکا و دلایل دیگر هیچگاه اجازه نداد آمریکا به شریک اول تجاری ایران تبدیل بشود.
- ایالات متحده آمریکا جز در سایه یک روابط امپریالیستی حاضر نیست با ایران روابط اقتصادی داشته باشد. این روابط امپریالیستی شامل اختلال آفرینی در روابط اقتصادی ایران و اروپا هم میشود. یعنی آمریکا راضی به این که ایران با اروپا کار کند هم نیست.
- در هر معامله و قراردادی باید فرض را بر این گذاشت که طرف مقابل قصد برداشتن کلاه ما را دارد و باید حواسمان جمع باشد.
- مهمترین نکته این است که طرفهای اقتصادی را متکثر و متنوع کنیم و بین خریداران رقابت بیندازیم. اتفاقا من از یک منظر لیبرالی و با توجه به منطق بازار میگویم که ما باید با چین قرارداد ببندیم.
- چین هنوز یک قدرت نظامی بینالمللی نشده است و تا رسیدن به چنین قدرتی، چند دهه فاصله دارد. آمریکا یک قدرت زمینی، هوایی و دریایی جهانی است. مثلا در حوزه نیروی دریایی، مجموع تناژ تجهیزات نصب شده بر کشتیهای جنگی آمریکا معادل 17 کشور بعد از خودش است. یک چنین کشوری با این قدرت اقتصادی، یک ژاندارم جهانی است. چین اصلا نقش ژاندارم جهانی ندارد. نکته دیگر این که چین همسایه ما نیست و نمیتواند نسبت به ما تحرک خاصی داشته باشد.
- آمریکا در همسایگی تمام کشورهای جهان قرار دارد. ارتش آمریکا تقریبا در سراسر جهان حضور دارد. همین الان آمریکا در خاورمیانه، همسایه ما است و در تمام کشورهای همسایه ما حضور دارد. اما چین اصلا در این موقعیت نیست. در واقع ایران الان طولانیترین مرز مشترک را با آمریکا دارد نه با کشورهای منطقه.
- وقتی من از قرارداد با چین دفاع میکنم به این معنی نیست که چینیها آدم خوبی هستند اما آمریکاییها نیستند. چینیها نسبت به آمریکا در موقعیتی نیستند که بتوانند به ما آسیب برسانند یا مناسبات سلطهگرانه ایجاد کنند.
- چون ایران کشوری است که نمیتواند به کلی زیر سلطه یک قدرت خارجی برود در نتیجه مجبور است که بین قدرتهای جهانی، موازنه برقرار کند.
- آمریکا کشوری است که به محض این که بر کشوری مسلط میشود، برای بقیه کشورها نیز تعیین تکلیف میکند که چه کشور دیگری به آنجا بیاید یا نیاید. کاری که همین الان دارد با مصر میکند. با پاکستان میکند. کاری که دارد با عراق میکند. کاری که دارد با عربستان میکند.
- همین الان کشوری مانند آلمان با عمق جان مخالف تحریمهای اقتصادی ایران است و علاقه دارد در ایران حضور داشته باشد اما به دلیل دستور آمریکا مبنی بر عدم حضور در ایران، جرأت همکاری با ما را ندارد.
- من معتقدم ایران اگر با چین یا با هر قدرت جهانی، برای شکستن این بن بست و ظلم آمریکا، قرارداد ببندد، مجاز است. من از برخی افرادی که با قرارداد با چین مخالف هستند، شگفت زده هستم.
- بسیاری از مخالفان قرارداد با چین هیچ استدلال خاصی ندارند به جز این که پردههای مخالفت ایدئولوژیک با آیتالله خامنهای و حکومت، موجب شده واقعیت موجود را نبینند. در واقع عناصر ژئوپلتیک حاکم بر این قرارداد را نمی بینند.
- به جز چین با 10 کشور دیگر هم باید قرارداد ببندیم. اگر چین اجازه نداد ما با سایر کشورها قرارداد ببندیم، آنگاه می توان گفت قرارداد خائنانه است.
- در حال حاضر مهمترین اولویت ملی ما خارج شدن و خنثی کردن فشار ایالات متحده آمریکا است. به نظر من این بزرگترین و آخرین فشار خارجی بر جمهوری اسلامی و بر ایران است. اگر از این مرحله عبور کنیم دیگر با چنین فشاری مواجه نخواهیم شد.
- من به شما اطمینان میدهم که قرارداد با چین، بدون نظر و تصویب مجلس و بدون انتشار عمومی، امضا نخواهد شد.
انتهای پیام/