خبرگزاری فارس ـ گروه موسیقی ـ علیرضا سپهوند: دفتر بخش موسیقی نواحی سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در یازدهمین روز این رویداد بسته شد تا اجراهای موسیقی دستگاهی از شنبه ۱۹ مردادماه در بخش آواز ایرانی آغاز شود.
روز شنبه ۱۹ مرداد شرکت‌کنندگان بخش آواز در مقابل هیأت داوران در تالار رودکی روی صحنه رفتند. علی‌اصغر شاهزیدی، هنگامه اخوان، حمیدرضا نوربخش و مظفر شفیعی داوران بخش آواز بودند.
امیرحسین خانلقی و سیدمعین استکی اورگانی دو شرکت‌کننده رده سنی الف اولین اجراکنندگان بخش آواز بودند که در مقابل هیات داوران به خواندن ردیف‌های آوازی پرداختند.
بخش آوازی در رده سنی ب با سه شرکت‌کننده شامل پوریا علیزاده نمین، سجاد حسین زاده و محسن سلطانی ادامه یافت و اجرای خود را به صحنه بردند.
در بخش پایانی آواز شرکت‌کنندگان رده سنی ج به اجرای برنامه پرداختند. حامد رنجبر، رحیم آزادبلاغ، شلمو عاقلیان، سیدجواد موسوی، وهاب گلستانی‌فرد، پوریا عابدینی، ادیب تیرانداز و آریا نوروزی به ترتیب آثار خود را اجرا کردند.
نشست نقد و بررسی آثار، بخش پایانی روز دوازدهم جشنواره ملی موسیقی جوان را شامل می‌شد و هیأت داوران اجراهای این روز را ارزیابی و تحلیل کردند.
«ژان دورینگ» موسیقی‌دان و موسیقی پژوه فرانسوی و محمد اله‌یاری مدیرکل دفتر موسیقی از مهمانان ویژه روز دوازدهم جشنواره ملی موسیقی جوان بودند.
نشستی دیگر با موضوع نقد و بررسی آثار روز نخست بخش موسیقی دستگاهی، شامگاه شنبه ۱۹ مرداد با حضور هومان اسعدی دبیر جشنواره، علی‌اصغر شاهزیدی، مظفر شفیعی و حمیدرضا نوربخش برگزار شد.
اجرای بخش آواز که دوازدهمین روز جشنواره و اولین روز بخش موسیقی دستگاهی ایرانی را به خود اختصاص داده بود از ویژگی‌های شاخصی برخوردار بود. اول اینکه همچون باقی بخش‌هایی که تا به حال در سیزدهمین جشنواره برگزار شده، شاهد افزایش و رشد کمّی شرکت‌کنندگان بودیم. دوم اینکه امسال نیز همچون سال‌های قبل پدیده‌هایی در بخش آواز وجود داشت که همچون امثال «پارسا خائف» دارای قابلیت‌های خوب و خوش‌آتیه‌ای هستند لیکن باید تمام تمرکز خود را در این مقطع بر روی آموزش و یادگیری بگذارند و از هرگونه شو‌آف و جنبه‌های تبلیغاتی که هنرآموز مستعد را از خط و هدف اصلی خود دور می‌سازد، اجتناب ورزند.
یقینا بخش موسیقی کلاسیک ایرانی که یکی از سه بخش اصلی جشنواره موسیقی جوان را تشکیل می‌دهد از جهاتی مهم‌ترین بخش بین این سه ژانر محسوب می‌شود چراکه این بخش شامل تمام موسیقی کلاسیک کشور شده و گستره جمعیتی جغرافیایی‌اش به گستردگی تمام کشور است. ضمن اینکه در بین این سه بخش بیشترین تعداد هنرجو، هنرمند، مربی و استاد را داراست. و هر روز هم به جهت پویایی این موسیقی که از ویژگی‌های ذاتی آن است، در حال گسترش و توسعه است. حال اگر همین بخش را بخواهیم دسته‌بندی کنیم آواز را باید پیشانی موسیقی کلاسیک ایرانی بدانیم. ازینرو اهمیت شرکت‌کنندگان بخش آواز بیش از پیش محسوس و مشخص می‌شود.
سطح عمومی شرکت‌کنندگان این روز در سطحی کاملا قابل قبول بود و تقریبا همه نمره قبولی می‌گیرند و دارای قابلیت‌های صوتی و تکنیکی آواز هستند. هرچند بحث آواز در موسیقی ایرانی بحثی به غایت گسترده و نامتناهی است و سال‌های سال باید در این وادی طی طریق کرد. هنرجویان این روز بویژه در گروه سنی ج هم به لحاظ تعداد شرکت‌کننده هم از جنبه تکنیک و توانایی در سطح بسیار خوب و مطلوبی بودند. حدود سه نفر از شرکت‌کنندگان این گروه سنی تحریرها را به نحو احسن اجرا می‌کردند. تاکید بر اجرای تحریر بدین دلیل است که این فن عمده‌ترین خصوصیت آوازی موسیقی ایرانی است. تنوع در تحریر از ملزومات آواز است که برخی از شرکت‌کنندگان این مهم را به خوبی درک کرده بودند. به قول مرحوم نورعلی خان برومند که «تحریر باید دقیق و سرسپرده باشد.»
یکی از ایرادات شایع بین شرکت‌کنندگان بخش آواز میزان و تنوع اجرای تحریرها بود که بجز در مواردی اندک، به خوبی اجرا و رعایت نمی‌شد و ایراد دیگر اجرای تکنیک‌های آوازی بر روی حروف «صامت» و «مَصوّت» است که کمتر هنرجویی درست و بی‌ایراد به این جنبه می‌پرداخت. بسیاری از خوانندگان واژه‌ای صامت و بی‌صدا را که باید بسیار کوتاه ادا شود را بصورت کشیده و آهنگین می‌خواندند و واژگان و حروف مصوت را به جای اینکه با کشش و همراه با طمانینه اجرا کنند با سرعت آن را ادا کرده و رد می‌شدند.
این نواقص از جمله مسائلی‌ست که ارتباط مستقیم با مربی و استاد دارد و آموزش دهنده باید اینها را به هنرجو تاکید کند زیرا ادای واژه و سیلابی صامت به صورت کشیده یا حرف و سیلابی مصوت به صورت بالعکس بسیار نازیبا و ناخوشایند است.
از نکات دیگر در این روز اهمیت و توجه به خوانش صحیح کلام و شعر بود. برخی از هنرجویان این جنبه را به خوبی درک کرده و به اجرا می‌گذاشتند و با دقت بار عاطفی واژگان را به شنونده منتقل می‌کردند از سویی برخی دیگر از شرکت‌کنندگان که بیشتر در گروه الف بودند و به لحاظ سنی انتظار چندانی برای درک و دریافت عمیق و انتقال اشعار سنگین ادبیات کلاسیک از آنان نمی‌رفت، اینها بیشترین ایراد را در تلفیق درست شعر و آهنگ کلام داشتند و کشش‌ها و آکسان‌ها را به درستی ادا نمی‌کردند.
در مجموع شرکت‌کنندگان بخش آواز در سطحی بسیار خوب ظاهر شدند و از تحریر چکشی تا تحریر مقطّع، از تحریر زیر و رو تا تحریر غُنه و تحریر و چهچه بلبلی از شیوه‌های قُدما تا خوانندگان معاصر را روایت کردند لیکن این تمام راه نیست و استمرار و حفظ مسیر درست و تسلط بر تکبر تا حفظ خویشتن‌داری همه و همه لازمه پیمودن راهی به سوی کمال در هنر است.
علی‌اصغر شاهزیدی خواننده پیش‌کسوت و داور بخش آواز در مورد کیفیت اجراها گفت: زمانی که مرحله اول اجراها را داوری کردیم همگی از اجراهای امسال ناامید شدیم اما امروز خوشبختانه هنرمندان جوان جبران کردند و اجراهای بسیار خوبی را از آن‌ها شاهد بودیم. توصیه‌ای که من به شما هنرمندان جوان دارم این است که کارتان را با جدیت دنبال کنید و فریب زرق و برق بعضی مسائل را نخورید و خودتان را باور کنید و بسازید. امیدوارم موفق باشید و به خوبی از عهده کار برآیید.
شاهزیدی افزود: وزن‌شناسی و عروض در آواز نکته بسیار مهمی است و باید این نکات را به خوبی یاد بگیرید. آوازهای قدیمی را بیشتر گوش کنید تا در دوره‌های بعد با آمادگی بیشتری در این جشنواره حاضر شوید.
سیزدهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر موسیقی و با همکاری بنیاد رودکی از تاریخ ۵ مردادماه تا ۵ شهریورماه سال جاری در تالار رودکی تهران در حال برگزاری است.
انتهای پیام/
