به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، گلپایگان، از توابع استان اصفهان و در فاصله ۳۶۵ کیلومتری اصفهان واقع است، تاریخی نزدیک به ۷ هزار سال را برای گلپایگان در نظر گرفتهاند؛ در افسانهها و سنن قدیمی رایج میان مردم، معروف است که گلپایگان را هما دختر بهمن، پادشاه سلسله کیانی ساخته و در آینده دختر هما آن را تجدید عمارت میکند و آن را به اسم گلوادگان یا گربادگان، نامگذاری میکند.
گلپایگان از سه واژه گل، پای و گان تشکیل شده که میتواند به دو مسأله اشاره داشته باشد؛ به اطراف گلپایگان که برویم از دشتهای لالههای واژگون و گلهای گیاهی را میبینیم، اگر مسأله پایگان یا پادگان را در نظر بگیریم، در گذشتههایی نه چندان دور مثل دوره قاجار، زندیه و ...گلپایگان یک مرکز نظامی بوده است.
همچنین گلپایگان بعد از ورود اسلام، از مراکزی بوده که مورد توجه مبلغین شیعه و دین اسلام بوده، امامزادگانی چون حضرت عمرانابنعلی(ع) در شهر گوگد از توابع گلپایگان و امامزادگان ۱۷ تن و سیدالسادات نوادگان امام موسی کاظم(ع)، امام علیالنقی(ع) و امام رضا(ع) هستند را داریم که نشان میدهد این شهر مورد توجه مروجین مذهب شیعه بوده است.
منار گلپایگان از جمله منحصر به فردترین منارهای ایران
در این رابطه محمدرضا نسیمی یکی از اهالی گلپایگان اظهار کرد: یکی از مهمترین بناهای شهر گلپایگان، سنگنوشتههای تیمره، معروف به پایتخت سنگنگارههای ایران است که قدمت حدود ۷ هزار سال را دارد و متعلق به انسانهای اولیه بوده است، همچنین یادگارهایی از دوران سلجوقی در گلپایگان به چشم میخورد که از جمله مهمترین آن بناها، میتوان به منار گلپایگان، مسجد جامع گلپایگان و بازار چهارسوق اشاره کرد.
این محلی گلپایگانی افزود: منار گلپایگان از جمله منحصر به فردترین منارهای ایران است به آن جهت که در کنار هیچ مسجدی نیست و صرفاً کاربرد مناره یا فانوس صحرایی داشته که برای راهنمایی کاروانیان در این مسیر تعبیه شده است.
وی در خصوص سایر ابنیه تاریخی گلپایگان توضیح داد: مسجد جامع سلجوقی شهر گلپایگان به شیوه معماری رازی ساخته شده که میتوانیم مسجد جامع گلپایگان را در ادامه ساخت مسجد جامع اصفهان، مسجد جامع اردستان و مسجدجامع نایین ببینیم که همه در یک دوره، با فاصله زمانی کوتاه توسط معمارانی شبیه به هم ساخته شده است، محراب مسجد جامع شبیه محراب الجایتوی مسجد جامع اصفهان است اما به دلیل کمکاری مسؤولان در حال تخریب است؛ مسجد جامع در سال ۵۰۸ هجری قمری در دوران حکومت ابوشجاع محمدابن ملکشاه سلجوقی بنا شده، معمار بنا اگر اشتباه نکنم محمد قزوینی است.
نسیمی با اشاره به اینکه بازار چهارسوق گلپایگان به بازار سنتی معروف است، خاطرنشان کرد: بازار، متشکل از بخشهایی چون بازار مسگرها، بازار اصلی، بازار فرشفروشها، بازار گیوهدوزها، بازار کلاهدوزها و بازار سفالگرها است، طاقبندیها و سقف ضربی و آجری شکل این بنا تقریبا همان معماری دوره سلجوقی را یادآوری میکند.
ارگ گوگد یکی از بزرگترین بناهای خشتی ایران
این محلی گلپایگانی ضمن اشاره به ارگ گوگد به عنوان یکی از بزرگترین بناهای خشتی ایران، گفت: ارگ تاریخی گوگد به عنوان نماد فرهنگی گلپایگان در یکی از شهرهای مهم تابع گلپایگان، گوگد واقع است، برخی وسعت و بزرگی آن را به سومین بنای خشتی ایران و جهان معرفی میکنند که حدود ۴۰۰ سال پیش ساخته شده است، تنها سند مکتوب موجود از این بنا متعلق به حدود ۱۴۰ سال پیش است که نشان میدهد نصف بنای ارگ را علیخان بختیاری به عنوان مهریه به همسرش واگذار کرده است؛ البته طی اسناد تاریخی مانند مرآتالمظفریه که بنده مراجعه کرده بودم، روایت شده که آقامحمدخان قاجار و کریمخان زند طی لشکرکشیهایی که اطراف اصفهان، در استقرار حکومت زندیه و قاجاریه داشتند، چند روزی را در ارگ سکونت کردند.
وی در ادامه بیان کرد: امامزاده ۱۷ تن در زمان شاه عباس اول صفوی ساخته شده و جز آثار ملی ایران است، کاشیکاریها و گنبد فیروزهای این بنا، یادگاری است از دوره صفویه که بسیار شبیه به نوع کاشیکاریها و زینتکاریهای مساجد اصفهان است، امامزاده سیدالسادات را داریم که در زمان قاجار (فتحعلی شاه)ساخته شده و گنبدی آبیرنگ دارد، شعری دور گنبد، برای امامزادگان مدفون در این امامزاده در همان دوران قاجار سروده شده که به نامهای شاهزاده اسحاق، شاهزاده منصور از نوادگان امام موسیابن جعفر(ع) و امام علیالنقی(ع) هستند.
این محلی گلپایگانی در خصوص حمامهای گلپایگان اظهار کرد: حمام های تاریخی مانند حمام ملااسدالله را در گلپایگان داریم که در حال مرمت است که به گفته برخی با اختلاف نظر میان شهرداری و پیمانکار، حمام هنوز آماده بهرهبرداری نیست،حمام حاجی نیز با وجود اینکه ثبت ملی شده در زمستان ۸۹ تخریب شد.
کم توجهی میراث فرهنگی و بناهایی که در حال تخریب هستند
وی افزود: روستای تاریخی وداغ را نزدیک شهر گوگد داریم که قلعه باقرخان در آن وجود دارد، باقرخان از توابع دلیر و سرکرده فوج گلپایگان بوده و قلعهاش در شمال شرقی شهر و در دشت باباعبدالله واقع شده بوده و در جنگها مورد استفاده قرار میگرفته، اکنون اطراف قلعه، در حال کشاورزی هستند، قلعهها و برجهای کبوتر بسیاری اطراف گلپایگان از جمله در روستای نیوان و روستای سعیدآباد وجود دارد، ولی به دلیل کمتوجهی مسؤولان میراث فرهنگی و عدم مرمت درست در حال تخریب هستند.
نسیمی همچنین در خصوص جاذبههای طبیعی و گردشگری گلپایگان تصریح کرد: سد گلپایگان و اطراف آن از لحاظ آب و هوایی متبوع و خنک است، منطقه گردشگری کوچه ری نیز با دمای مناسب به گردشگران برای تفریح، توصیه میشود؛ وانشان نیز یکی از روستاهای تاریخی و جاذبههای گردشگری گلپایگان است که هوای مطبوعی دارد و خنک بودن این روستا حالت ییلاقی را برای شهرستان گلپایگان ایجاد کرده، آرامگاه امامزاده سلیمان از نوادگان امام موسی کاظم(ع) متعلق به قرن ۱۰ خورشیدی است در این روستا واقع شده است.
محلی گلپایگانی در ادامه گفت: باغهای انگور، سیب، زردآلو و دیگر درختان و باغها، کوچهباغهایی را در روستا ایجاد کرده که دلنشین است، قلعه تاریخی روستای وانشان نیز وجود دارد که چشمهای در آن وجود دارد و محل فیلمبرداری سریال مولانا بوده است و آیینهای نخلگردانی و تعزیهخوانی از قدیم تا کنون در این روستا وجود دارد، چند پیامبر در شهرستان گلپایگان مدفون هستند که یکی از آنها به صالح پیغمبر معروف است که در روستای گلشهر، نوک کوهی مدفون هستند، پیامبر دیگری به نام دانیال نیز در گلشهر مدفون است و تشابه اسمی با پیامبری که در شوش مدفون است دارد.
انتهای پیام/۶۳۰۵۸/ر۳۰/
