چکیده
هدف مطالعه، بررسی نقش کمالگرایی و هوش هیجانی در پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیهی دانشآموزان دبیرستانی بودند که در نیمسال دوم سال تحصیلی 93- 1392، در مدارس شهر نمین مشغول تحصیل بودند. از بین این جامعه، نمونه ای به حجم 175 نفر (112 پسر و 63 دختر)، با روش نمونهگیری طبقه ای انتخاب شده و داده های مورد نیاز با استفاده از مقیاس چندگانه کمالگرایی فراست، پرسشنامه ی هوش هیجانی شرینگ و پرسشنامه ی فرسودگی تحصیلی جمع آوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که فرسودگی تحصیلی با مؤلفه های نگرانی از اشتباهات، انتظارات والدین، تردید در مورد اعمال و نیز نمرهی کل کمالگرایی رابطه ی مثبت (0/05>p) و با انتقادات والدین رابطهی منفی (0/01>p) دارد. بین فرسودگی تحصیلی و مؤلفه های خودکنترلی، هشیاری اجتماعی، مهارت اجتماعی و نیز نمرهی کل هوش هیجانی نیز رابطه ی منفی وجود دارد (0/05>p). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که کمالگرایی و هوش هیجانی با تبیین 14 درصد از واریانس نمره کل فرسودگی تحصیلی و 20 تا 27 درصد از واریانس خرده مقیاس های فرسودگی تحصیلی، قابلیت پیشبینی متغیر ملاک را دارد (01/0>p). این یافته ها ضرورت توجه جدی برنامه ریزان، مشاوران و مسئولین امر را به موضوع فرسودگی تحصیلی دانش آموزان نشان داده و تلویحاتی را برای استفاده از مداخلات مربوط به کمالگرایی و هوش هیجانی جهت پیشگیری از پیامدهای منفی فرسودگی تحصیلی به دنبال دارد.
کلیدواژه ها: فرسودگی تحصیلی؛ کمالگرایی؛ هوش هیجانی؛ دانشآموزان متوسطه
نویسنده:
اکبر عطادخت: استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
فصلنامه روان شناسی مدرسه - دوره 5، شماره 1 (پیاپی 17)، بهار 1395.