به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «امیر حبیب الله خان» که در نخستین سال قرن بیستم در افغانستان به قدرت رسیده بود، در سال 1919 در «لغمان» به دست درباریان خود به قتل رسید و بعد از وی پسرش «امان الله خان» به قدرت رسید.
آنگونه که «وحید مژده» نویسنده، پژوهشگر و کارشناس سیاسی افغانستان در کتاب «روابط سیاسی ایران و افغانستان در قرن بیستم» نوشته است، امان الله خان که مخالف استعمار انگلیس بود، پس از به قدرت رسیدن، خواهان استرداد استقلال کامل افغانستان از انگلستان گردید و بعد از جنگ سوم افغانستان و انگلیس که به جنگ استقلال نیز مشهور است، سرانجام انگلیسی‌ها استقلال افغانستان را به رسمیت شناختند.
در این زمان در ایران وضع سیاسی ناپایداری حاکم بود و در هر گوشه از این کشور به تحریک استعمارگران حکومت‌های ملوک الطوایفی بر پا بود و سلسله قاجار تحت رهبری «سلطان احمد شاه قاجار» در آستانه سقوط قرار داشت.
آغاز روابط دیپلماتیک ایران و افغانستان
در کتاب روابط سیاسی ایران و افغانستان ذکر شده است که دولت افغانستان در سال 1920 میلادی به عنوان یک کشور مستقل اولین تماس دیپلماتیک با ایران را با اعزام «سردار عبد العزیز خان» به عنوان نماینده سیاسی به آن کشور، برقرار کرد.
سردار عبد العزیز خان در زمان «امیر عبد الرحمن خان» به ایران تبعید شده بود و در آنجا وی با شاه ایران و بسیاری از سران نظامی و ملکی این کشور روابط دوستانه‌ای برقرار کرد.
از آن جمله یک افسر نظامی به نام «رضا خان میر پنج» بود که از طرف دولت ایران به عنوان یاور وی انتخاب شده بود، همین رضاخان بعدها به عنوان فرمانده نیروهای قزاق، مبدل به یکی از شخصیت‌های مهم نظامی ایران شد که بعد با سقوط خاندان قاجار به شاهنشاهی ایران رسید.
آنگونه که مژده ذکر کرده است، آشنایی و احترامی که به سردار عبدالعزیز خان در ایران داشتند موجب شد تا امان الله خان وی را به عنوان سفیر به دربار ایران بفرستد.
اعتماد ایرانی‌ها به عبدالعزیز خان، موجب عقد معاهده‌ای شد که ایران با هیچ کشور دیگری چنین معاهده‌ای را به امضا نرسانده بود.
عبدالعزیز خان پیشنهاداتی را مبنی بر مذاکره دوستانه و تأسیس کنسولگری افغانستان در مشهد و برقراری روابط تجاری و سیاسی در سطح سفیر را با مقامات ایرانی مطرح کرد.
دولت ایران به تمام این درخواست‌ها با روی گشاده جواب مثبت داده و قبل از هر گونه قراردادی، «مجدالملک» را به عنوان نماینده سیاسی این کشور به دربار کابل اعزام کرد.
در مقابل افغانستان نیز سردار عبدالعزیز خان را به ریاست سفارت در تهران منصوب کرده و این روابط منجر به نخستین معاهده مودت بین دو کشور گردید.
سایت افغانستان خبرگزاری فارس در راستای رسالت فرهنگی خود و جهت آشنایی با پیشینه روابط سیاسی ایران و افغانستان و آگاهی نسل جدید با قدمت و عمق اشتراکات 2 کشور در سلسله مطالبی قصد دارد متن معاهدات و قراردادهای میان 2 کشور را در روزهای آینده منتشر تا مخاطبان گرامی با آشنایی با آن، بتوانند تحلیل درستی از وقایع امروز کشور و منطقه داشته باشند.
انتهای پیام/ح
